Inhoud
Hoofdstuk 1: inleiding in de sociale psychologie....................................................................................4
1.1 De mens is een sociaal wezen.......................................................................................................4
1.2 Definitie van sociale psychologie..................................................................................................4
1.3 Het onderzoek in de sociale psychologie......................................................................................4
1.3.1 Experimenten........................................................................................................................4
1.3.2 Waarom experimenten?........................................................................................................5
1.3.3 Voor- en nadelen van experimenteel onderzoek...................................................................5
1.4 Het belang van sociale psychologie voor de orthopedagoog........................................................6
Hoofdstuk 2: Sociale zelf........................................................................................................................6
1. Zelfperceptie...................................................................................................................................6
1.1. Zelfconcept..............................................................................................................................6
2.2. Zelfwaardering...........................................................................................................................13
2.2.1 De behoefte aan zelfwaardering..........................................................................................13
2.2.2 Invloeden van geslacht, ras en cultuur................................................................................14
2.2.3 De zelfdiscepantietheorie....................................................................................................14
2.2.4 De zelfbewustzijnsval...........................................................................................................15
2.2.5 Beperkingen van zelfregulatie.............................................................................................17
2.2.6 Mechanismen van zelfverheerlijking...................................................................................18
2.2.7 Hoe goed zijn positieve illusies voor onze psychische gezondheid?....................................18
2.3. Zelfpresentatie.......................................................................................................................19
2.4. Het zelf met zijn vele factoren...............................................................................................20
Hoofstuk 3: Persoonsperceptie............................................................................................................20
3.1. Elementen van sociale perceptie...............................................................................................20
Ruwe data:....................................................................................................................................20
1. Personen...................................................................................................................................20
2. Situaties....................................................................................................................................21
3. Gedragsevidentie......................................................................................................................21
3.2. Attributies..................................................................................................................................23
3.2.1 Attributietheorieën..............................................................................................................23
3.2.2 Vertekeningen van attributies.............................................................................................25
3.3 Integratie....................................................................................................................................28
3.3.1 Informatie-integratie: de rekenkunde.................................................................................28
3.3.2 Afwijkingen in de impressievorming....................................................................................28
, 3.4. Vertekeningen...........................................................................................................................29
1. Persistentie van opvattingen....................................................................................................29
2. Comfirmatorische hypothesetoetsing......................................................................................29
3. Zelfvervullende voorspelling.....................................................................................................30
3.5. Annexe: Zelfperceptie en Persoonsperceptie: jezelf zien en gezien worden.............................30
Stellingen......................................................................................................................................31
Hoofdstuk 4: groepen...........................................................................................................................32
4.1. De groep....................................................................................................................................32
4.1.2 Wat is een groep?................................................................................................................32
4.1.3. Waarom worden mensen lid van een groep?.....................................................................32
4.1.4. normen – rollen – cohesie..................................................................................................33
4.1.5. Verbondenheid beïnvloeden..............................................................................................35
4.1.5.2 Hoe kan internet en sociale media zorgen voor een verhoging of belemmering van
verbondenheid?...........................................................................................................................36
4.1.6. Hoe ontwikkelt een groep zich?..........................................................................................40
4.1.7. Specifieke groepen.............................................................................................................46
4.2.Conflicten binnen groepen.........................................................................................................48
Kenmerken van een conflict.........................................................................................................48
Destructieve en constructieve conflicten.....................................................................................49
4.2.1. Conflcitstijlen......................................................................................................................49
4.2.2. Interventies bij conflicten in een begeleidingsgroep..........................................................51
4.2.2. Reageren op conflicten tussen cliënt en begeleider...........................................................54
4.3. Groepspercepties...................................................................................................................56
4.4. Hoe we door anderen beïnvloed worden?................................................................................63
4.4.1. Sociale facilitaitie of belemmering?....................................................................................63
4.4.2 Lijntrekken (ook wel sociaal lanterfanten of sociaal parasitisme).......................................65
4.4.3 de paradigma’s van sociale facilitatie en lijntrekken verenigen...........................................66
4.4.4 Als men de controle verliest................................................................................................67
4.5. Groepsprocessen.......................................................................................................................68
4.5.1 Groepsprestaties..................................................................................................................68
4.5.2 Groepspolaritatie.................................................................................................................74
4.5.3 Groepsdenken.....................................................................................................................75
Hoofdstuk 5: Attitude- of gedragsverandering.....................................................................................77
5.1 Attitude als begrip......................................................................................................................77
5.1.1 Definitie van het begrip attitude..........................................................................................77
5.1.2 Kenmerken van een attitude...............................................................................................77
, 5.2 Totstandkoming van attitudes....................................................................................................78
5.3 De relatie tussen attitudes en gedrag.........................................................................................79
5.3.1 De sterkte van een attitude en attitudeconform gedrag.....................................................80
5.3.2 De subjectieve norm of het belang van relevante anderen.................................................80
5.3.2 De inschatting van controle over het eigen gedrag..............................................................80
5.3.4 De intentie om zich op een bepaalde manier te gedrag......................................................80
5.4 Attitude- en gedragsverandering................................................................................................81
5.4.1 Veranderbaarheid van attitudes..........................................................................................81
5.4.2 (Aanzetten tot) veranderen van attitudes via informatieverstrekking.................................82
Hoofdstuk 6: Autonomie en machtsoverwicht.....................................................................................85
6.1 Verschillende vormen van sociale invloed op het continuüm....................................................85
Automatische sociale beïnvloeding..................................................................................................86
3 vormen van sociale invloed...........................................................................................................86
1. Conformiteit.............................................................................................................................86
2. Inwilliging..................................................................................................................................88
3. Gehoorzaamheid......................................................................................................................90
Verschil tussen “conformisme” en “gehoorzaamheid”.................................................................91
Hoofdstuk 7: Pro-sociaal gedrag...........................................................................................................91
7.1 Waarom helpt men?...................................................................................................................92
7.2.1 Sociale onverschilligheid?....................................................................................................93
7.2.2 Stemmingen en emotionele factoren..................................................................................96
7.3 Wie helpt?..................................................................................................................................96
7.4 Wie helpt men?..........................................................................................................................96
7.4.2 De combinatie van helper en ontvanger..............................................................................97
7.5. Stockholmsyndroom..................................................................................................................97
7.6 Reacties op hulpverlening...........................................................................................................98
Hoofdstuk 8: Stress en gezondheid......................................................................................................99
1. Stress en gezondheid....................................................................................................................99
8.2 Wat veroorzaakt stress?...........................................................................................................101
8.3 Hoe beïnvloedt stress het lichaam?..........................................................................................101
8.3.1 Algemeen adaptatiesyndroom...........................................................................................101
8.3.2 De invloed van stress op het hart:.....................................................................................102
8.4 Beoordelingsprocessen.............................................................................................................102
1. attributionele en verklarende stijlen.......................................................................................102
8.5 Omgaan met stress – copingsprocessen...................................................................................105
1. probleemgerichte coping........................................................................................................105
, 2. emotie gerichte coping...........................................................................................................105
8.6 De ‘sociale’ ingrediënt in de behandeling.................................................................................106
8.7 Veerkracht................................................................................................................................106
Hoofdstuk 9: Agressie.........................................................................................................................107
Klopt het of klopt het niet?.............................................................................................................107
9.1 Wat is agressie?........................................................................................................................107
9.1.1 Kenmerken van agressie....................................................................................................107
9.1.3 Agressie en cultuur............................................................................................................108
9.1.4 Neuronale en chemische invloeden van agressie..............................................................109
9.2 Oorsprong van agressie............................................................................................................110
9.3 Sociale situaties en agressie......................................................................................................112
9.4 Geweldloos verzet in gezinnen.................................................................................................114
Theorie en praktisch
Hoofdstuk 1: inleiding in de sociale psychologie
1.1 De mens is een sociaal wezen
We gaan ons conformeren om niet uit de boot te vallen
We hebben sociale interacties en relaties nodig
Mensen zoeken het gezelschap van anderen en worden er sterk door beïnvloed
Het is die ingesteld van het menselijk dier waar in de sociale psychologie om gaat
Door meer inzicht te krijgen in de menselijke relaties
o Krijgen we meer inzicht in zowel alledaagse als in dramatische gebeurtenissen
1.2 Definitie van sociale psychologie
= een wetenschappelijke studie van hoe personen denken, voelen en zich gedragen met
betrekking tot andere personen en hoe anderen de eigen gedachten, gevoelens en
gedragingen beïnvloeden
o Dagelijks kunnen we veel leren van hoe mensen denken, voelen en zich gedragen
Door observeren, films bekijken,…
o De sociale psychologie bestudeert diverse vormen van gedrag in verschillende
situaties
Richt zich op individuen
o De sociale psychologie legt de nadruk op de sociale aard van het individu
Zowel de sociale aspecten als de niet-sociale factoren die invloed kunnen op
de gedachten, gevoelens, motivaties en de handelingen van het individu
1.3 Het onderzoek in de sociale psychologie
1.3.1 Experimenten
Als men de invloed van een factor op een ander wil onderzoeken, doet men een experiment
o Vb. Heeft het zien van geweldfilms invloed op agressief gedrag?
o Vb. Heeft alcoholgebruik invloed op het rijgedrag?
Deze factoren = variabelen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GreatBoyGenius. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.