Samenvatting

Samenvatting Normale spraak- en taalontwikkeling (schijf 1)

5 keer verkocht

Instelling
Arteveldehogeschool (Artevelde)

Vak normale spraak- en taalontwikkeling (schijf 1) voor Logopedie/Audiologie. De samenvatting bevat deel 1 (taalkunde) en deel 2 (normale spraak- en taalontwikkeling meertaligheid). Dit is een samenstelling van de cursus en de gegeven lessen.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 38 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 16 juni 2020
Aantal pagina's 38
Geschreven in 2019/2020
Type Samenvatting

nst
taalkunde
meertaligheid
taalontwikkeling
normale spraak en taalontwikkeling

Volgen

emmagiel Lid sinds 4 jaar 8 documenten verkocht

€6,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Normale spraak- taalontwikkeling
Deel 1: Taalkunde

Inleiding

Taal bestaat uit drie taalaspecten/componenten: taalvorm, taalinhoud en taalgebruik.
Er zijn vijf taalfacetten: fonologie/klankleer, morfologie/woordleer, syntaxis/zinsleer,
semantiek/betekenisleer en pragmatiek/taalhandelingsleer.
Er zijn vier taalmodaliteiten: begrijpen, uiten, geschreven en gesproken.

Schematisch overzicht:

Taalbegrip Taalproductie
(input, passief) (output, actief)
Taalinhoud: Het begrijpen van het Een zitmeubel met vier
woord ‘zeepbel’. poten benoemen als ‘stoel’.
= taalbetekenis
= semantiek Het begrijpen van de zin De actie van een kind
‘Het kostte hem geen beschrijven a met volgende
moeite.’ zin: ‘Julliette klimt op de
stoel.’
Taalvorm: Het verschil begrijpen Het zelf produceren van de
tussen ‘bloempjes’ en voorbeelden bij het begrip.
= taalstructuur ‘bloemen’.
= fonologie, morfologie en
syntaxis Het verschil begrijpen De correcte vervoeging van
tussen de zinnen: ‘Mats het werkwoord gebruiken.
beet de hond.’ en ‘De hond
beet Mats.’
Taalgebruik: Begrijpen dat een pauze bij Je taalgebruik aanpassen
de spreker kan betekenen aan de context.
= taal in sociale context dat je dan kunt
= pragmatiek beurtnemen.

1

,1 Fonologie en fonetiek = klankleer

1. Medeklinkers of consonanten
2. Klinkers of vocalen
3. Tweeklanken of diftongen

De fonetiek (articulatorisch, akoestisch, auditief) onderzoekt de feitelijke realisering van de
klanken, de fonologie houdt zich bezig met het klanksysteem van een taal.
Minimale paren = Woordparen die zich maar in één klank van elkaar onderscheiden zoals
zit/pit, bom/boom en kous/kuis.

Lichaamsdelen die betrokken zijn bij de productie van klanken:

1. Labia = lippen
2. Dentes = tanden
3. Alveolen = tandkasrichels
4. Palatum = hard verhemelte
5. Velum = zacht verhemelte
6. Uvula = huig
7. Apex = tongpunt
8. Lamina = tongblad
9. Lamina = tongblad
10. Dorsum = tongrug
11. Radix = tongwortel
12. Epiglottis = strotklepje
13. Nasale holte = neusholte
14. Orale holte = mondholte
15. Farynx = keel
16. Oesophagus = slokdarm
17. Larynx met glottis = strottenhoofd
met stembanden
18. Trachea = luchtpijp

Pulmonair egressieve luchtstroom = Luchtstroom die vertrekt vanuit de longen die door de
luchtpijp, het strottenhoofd en het aanzetstuk gaat. Dit is bij normale spraak, bij het boeren
en bij oesofagale spraak. Dat laatste is wanneer de persoon in kwestie praat met de
slokdarm bijvoorbeeld door een stoma, of wanneer er geen stembanden meer aanwezig zijn
door bijvoorbeeld keelkanker.
Ingressief luchtstroommechanisme = Lucht die naar binnen beweegt tijdens het spreken of
wanneer we een schrikgeluid maken. Het komt ook voor in een taal met een bepaalde
klikklank “Xhosa”.

2

, Er zijn 20 medeklinkers/consonanten:
 5 plosieven/plofklanken (p, t, k, b, d)
 7 fricatieven/wrijfklanken (f, s, g, h, v, z, l)
 3 nasalen/neusklanken (m, n, ng)
 2 liquidae/vloeiklanken (tongpunt r, l)
 2 glides/glijklanken (w, j)

Er zijn 13 klinkers/vocalen:
 Korte vocalen (i, e, a, o, u)
 Lange vocalen (ie, uu, oe, aa, ee, eu, oo)
 Doffe e of de sjwa

Er zijn 3 tweeklanken/diftongen:
 ei/ij
 ui
 au/ou

Fonetisch transcriberen = spraakklanken heel accuraat schrijven volgens het IPA-systeem
(International Phonetic Alphabet)  zie extra notities.
 Fonetische spelling [ ]  Elke klank heeft slechts één teken.
 Fonologische spelling / /
 Traditionele spelling < >
 Lange klanken transcriberen we zonder dubbelepunt behalve aan het einde van een
woord of voor de [r]/[R] omdat de klanken dan extra lang worden.
 Vreemde woorden krijgen de tekens van leenvocalen.
 Tweeklanken zijn altijd halflang daarom staat er een punt na het eerste teken.
 De overgangsklank wordt in het klein bovenaan getranscribeerd.
 Deletie = Wanneer een consonant wordt weggelaten in een consonantencluster. Bij het
weglaten van een ‘t’ spreken we van t-deletie, bij het weglaten van een h spreken we van h-
deletie (door de inspanning die nodig is).
 Insertie/epenthese = Het inschuiven van een klank ter vergemakkelijking van de
uitspraak.
 Bij een adempauze wordt eer een verticale streep getrokken. Bij een lange adempauze is
dat een dubbele verticale streep.

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmagiel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting Normale spraak- en taalontwikkeling (schijf 1)

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud