Samenvatting van het vak medisch recht. Deze samenvatting komt van het boek gezondheidsrecht toegepast. Dit vak wordt gegeven in het 3de jaar van de opleiding Health Care Management/Medical Management Assistant.
1. H1 AANSPRAKELIJKHEID VERPLEEGKUNDIGE & VROEDVROUW
2. BEGRIPPEN
Aansprakelijkheid:
o Verantwoordelijkheid
o Voldoen aan door wet voorgeschreven voorwaarden
2.1. STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
Strafrecht = publiek recht: alles rond het begrip straf
Welke handelingen door wet verboden worden + straf opgelegd
Misdrijf: ingrijpen op 2 manieren door overheid
o Bestraffing dader
o Preventie, sociale hulp, vorming
Oorspronkelijk repressie: de dader moest gestraft worden
Meer alternatieve straffen:
o Strafbemiddeling: akkoord tussen procureur des konings – dader – eventueel slachtoffer,
waarin wordt bepaald onder welke voorwaarden een verschijning voor de rechtbank kan
worden vermeden
o Minnelijke schikking: procedure om een einde te stellen aan een strafvervolging door een
geldsom te betalen
o Opschorting uitspraak
o Voorwaardelijke invrijheidstelling
Slachtoffer op 3 manieren klacht indienen: politie, procureur des konings & onderzoeksrechter
Misdrijf: algemene term voor een inbreuk op de strafwet.
o 3 soorten: overtredingen, wanbedrijven & misdaden
2.2. BURGERRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
Vergoeden schade slachtoffer
Privaat recht: slachtoffer beslist om schadevergoeding in te dienen of niet
Aquiliaanse/ buitencontractuele- & contractuele aansprakelijkheid
2.3. STRAFRECHTELIJKE & BURGERRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
Strafrecht + burgerlijk recht: verschillend doel
Iemand tegelijkertijd strafrechtelijk + burgerrechtelijk aansprakelijk
Feit zowel burgerrechtelijk + strafrechtelijk karakter:
o Slachtoffer in strafzaak = burgerlijke partij
o Strafrechter zich uitspreken over de schadevergoeding
3. STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
Misdrijf & straf
Legaliteitsbeginsel
o Alleen die gedragingen die door de wet strafbaar zijn gesteld bestraft worden
o Alleen die straffen die in de wet zijn voorzien worden opgelegd
3.1. OPZETTELIJKE SLAGEN & VERWONDINGEN
3.1.1. BEGRIPPEN
Slagen:
NATALIA SALAKHOVA MEDISCH RECHT PAGINA 1 VAN 33
, o Fysieke geweldplegingen
o Geen sporen
Verwonding
o Uitwendig-/inwendig letsel, hoe klein ook (bv. kneuzing)
o Toegebracht menselijk lichaam
o Uitwendige tussenkomst
o Mechanisch/chemisch middel
Geen rekening gehouden psychische verwondingen
o Behalve ! gevolgen fysieke werking menselijk lichaam
Fysiek letsel materieel spoor
Opzettelijk
o Wetens & willens een verboden handeling stellen
o Ongeacht de gevolgen/omstandigheden
Algemeen opzet
o Aanslag plegen
o Integriteit persoon
Arts begaat misdrijf
o Vrijwillig, vrij & bewust
o Lichamelijke integriteit persoon schendt
o Schade willen/niet toebrengen niet belangrijk
3.1.2. STRAFRECHTELIJKE IMMUNITEIT
Handelingen vroedvrouw, verpleegkundige & geneesheer:
o Bescherming gezondheid individu & gemeenschap
Verbetering gezondheid patiënt patiënt opzettelijk verwonden
o Strafrechtelijk aansprakelijk gesteld
Vermijden ! anders beroep niet uitoefenen strafrechtelijke immuniteit
Strafrechtelijke immuniteit:
o In principe geen vervolging
o Toebrengen lichamelijk letsel
o Uitoefening beroep
Voorwaarden:
Uitvoering door bevoegde persoon & toelating door wet
o Enkel bij therapeutisch doel & toestemming patiënt
Therapeutisch doel
o Reden aantasting fysieke integriteit
Enge interpretatie van therapeutisch doel
o Genezen/voorkomen v/e fysieke/psychische aandoening
o Bv. esthetische ingrepen strafrechtelijk aansprakelijk
Ruime interpretatie
o Uitgangspunt: ziekte/functioneel gebrek
o Ook sociale/ethische & esthetische gevolgen ziekte verholpen worden
o Ingreep therapeutisch doel subjectief nut m.b.t. medische/psychosociale indicatie
o Waar ligt de grens?
o Ieder medisch handelen steunt op een afweging van waarden
Ingreep moet in verhouding staan tot het therapeutische doel (proportionaliteit)
o Risico’s ingreep opwegen tegen nagestreefde doel
o Rechtvaardigt het doel de middelen?
NATALIA SALAKHOVA MEDISCH RECHT PAGINA 2 VAN 33
, o Schade ingreep lager dan ongemakken
Toestemming patiënt
o Recht fysieke integriteit: recht lichamelijke onschendbaarheid
o Noodzakelijk om fysieke integriteit aan te tasten
o Niet voldoende om immuniteit te verkrijgen andere voorwaarden ook vervuld zijn
o Weegt toch zwaar door
3.2.1. VOORWAARDEN BESTRAFFING
Tegelijkertijd vervuld !
Gebrek aan voorzichtigheid/voorzorg
o Gebrek voorzichtigheid: dader niet realiseert dat zijn gedrag schadelijke gevolgen kon
teweegbrengen. Een normale & voorzichtige mens zou dit wel zien vooruitziening & oog
voor wat er kan gebeuren
o Gebrek voorzorg: mogelijke schadelijke gevolgen van zijn gedrag misschien wel heeft
voorzien, maar niets heeft gedaan om ze te vermijden, uit lichtzinnigheid/overmoed.
Hoewel in staat was deze gevolgen te vermijden
o Bewijzen fout ! trekken conclusies
Dood/lichamelijk letsel
Oorzakelijk (causaal) verband
o Gebrek voorzichtigheid/voorzorg oorzaak letsel/overlijden
Geen oogmerk om te doden/te verwonden
3.3.2. VOORWAARDEN STRAFBAARHEID
Verzuimen hulp te bieden
o Verzuimdelict: door iets niet te doen, begaat men een misdrijf
o Bepaalde intentie gebeuren: men biedt geen hulp omdat men dat bewust niet wenst te
doen
o Passief handelen waar men actief had moeten handelen bestraft
Slachtoffer verkeert in groot gevaar
o Niet alleen doodsgevaar
o Ook dreigende aantasting fysieke/psychische integriteit
o Beoordeling op ogenblik van noodzakelijke hulpverlening niet achteraf
NATALIA SALAKHOVA MEDISCH RECHT PAGINA 3 VAN 33
, Betrokkende moet zelf de toestand hebben vastgesteld/iemand moet hem die toestand hebben
beschreven
o Vraagt meer van professionele hulpverleners dan van leken
o Protocol kindermishandeling ondernemen verdere stappen
Geen ernstig gevaar voor zichzelf of anderen
3.4. SCHENDING BEROEPSGEHEIM
3.4.1. RECHT OP PRIVACY
4 componenten:
o Recht op rust & isolement
o Recht op fysieke & morele integriteit
o Recht op geheimhouding van informatie m.b.t. de persoon (informationele privacy)
beroepsgeheim
o Recht op het uitbouwen van menselijke contacten (relationele privacy)
Wet op patiëntenrechten informatie m.b.t. gezondheidstoestand pt niet zomaar delen
3.4.2. BEROEPSGEHEIM IN HET STRAFRECHT: FILOSOFIE
Maatschappelijk belang:
o Beroepsbeoefenaar hieraan gebonden
o Bescherming volksgezondheid & samenleving
o Geheimhoudingsplicht
Individueel belang:
o Alles wat je toevertrouwt = geheim
o Deel privacy vrijgeven voor hulp
3.4.3. WIE IS GEBONDEN DOOR DE WET?
Uitdrukkelijk vermeld: klassieke medische beroepen bv. geneesheren, vroedvrouwen, …
Beroep/staat:
o Personen die uit hoofde van hun beroep aan het beroepsgeheim gebonden zijn: alle
beroepen die kennisnemen van geheimen die hen zijn toevertrouwd
o Personen die uit hoofde van hun staat gebonden zijn door de geheimhoudingsplicht
Studenten & stagiairs
Vrijwillige medewerkers georganiseerd verband werken & hulpverlenende taak
Niet echtgenoot & mantelzorger
Knelpunt: ondersteunend personeel (logistieke hulp, MMA)
o Geen eensgezindheid:
Geen noodzakelijke confidenten
Toch ook wel gebonden aan beroepsgeheim
Zoverre de betrokkenheid in aanraking komt met vertrouwelijke info toekennen
beroepsgeheim
Sommige wetten bv. jeugdbescherming beroepsgeheim opgelegd
o Discretieplicht
In AO dit voorzien
Bij aanwerving uitdrukkelijk hierop wijzen
Bij schending geen strafrechtelijke sanctie wel arbeidsrechtelijk bv.
berisping/ontslag
3.4.4. WELKE GEGEVENS VALLEN ONDER HET TOEPASSINGSGEBIED VAN ARTIKEL 458 SW. ?
NATALIA SALAKHOVA MEDISCH RECHT PAGINA 4 VAN 33
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nataliasalakhova. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.