Dit is een samenvatting van de lessen van micro-economie gegeven door Bruno de Borger. Het is een samenvatting van de lessen en delen van het boek. Bij vragen mag je altijd een berichtje sturen. Veel succes!
Hoofdstuk 1: Inleiding
oneindige schaarse
1.1 Waarom micro-economie studeren? behoeften middelen
o Economie = wetenschap die de allocatie van schaarse middelen ter
bevrediging van ongelimiteerde menselijke behoeften bestudeert
keuze
• Micro-economie: Mikros (klein)
probleem
- Bestudeert economisch gedrag van individuele economische
agenten en hun onderlinge interactie
- Gaat niet over de extreme, overheid en markt werken samen (mixed economy)
- Tekortkomingen: bestrijden armoede (ongelijkheid) en strijd met natuur
• Macro-economie: Makros (groot)
- Bestudeert hoe een volledige nationale economie zich ontwikkelt
o Crusiaal om beslissingen van bedrijven te begrijpen en de ingrepen van de overheid te begrijpen
• Zorgt over het algemeen voor betere beslissingen bij producenten en consumenten
1.2 Drie analytische hulpmiddelen
o Economisten gebruiken economische modellen om de realiteit te bestuderen. Deze modellen zijn
een abstractie van de werkelijkheid. Ze brengen het te onderzoeken fenomeen terug tot de essentie
o Onderscheid tussen:
• Exogene variabele
- Wordt als gegeven beschouwd
- Waarde wordt bepaald door proces dat niet onder het model valt
• Endogene variabele
- Waarde wordt bepaald door het bestudeerde model
Beperkte optimalisatie
o Het maken van de beste (optimale) keuze, rekening houdend met keuzebeperkingen
o Beperkt optimalisatie probleem bestaat uit 2 delen:
• Doelfunctie:
- Relatie tussen de variabelen die we wensen te optimaliseren (max. of min.)
• Beperkingen:
- Wiskundige uitdrukking van de economische beperkingen
- Voorbeelden: p. 7 - 8
o Marginaal denken
• Voor de hand liggende oplossingen voor problemen zijn niet altijd correct
• “marginaal”: hoe verandert een afhankelijke variabele als we 1 eenheid van een
onafhankelijke variabele toevoegen?
• = (partiële) afgeleide!!
Evenwichtsanalyse
o Evenwicht = conditie die behouden blijft zolang er geen uitwendige factoren inspelen op systeem
o Wanneer het systeem niet in evenwicht is, is er een kracht aanwezig die het systeem terug in
evenwicht brengt
,Vergelijkende statistieken
o Gebruikt voor onderzoek hoe een exogene variabele een endogene variabele zal beïnvloeden
o = “before-and-after” analyse:
• Uitgangspositie met initiële waarden voor exogene variabelen
• Eindpositie: hoe verandert de endogene variabele door een shock in exogene variabele
- Weg tussen de twee posities is onbekend!!!
o Toegepast op optimalisatie problemen en evenwichtsanalyses
1.3 Positieve en normatieve analyse
o Positieve analyse:
• Probeert uit te leggen hoe een economisch systeem werkt
• Tracht te voorspellen hoe een economisch systeem verandert in de tijd
• Tools:
- Uitleggende vragen: Wat gebeurt er? Wat is er gebeurt?
- Voorspellende vragen: Wat zal er gebeuren als…?
o Normatieve analyse:
• Zoekt naar de beste mogelijkheid tussen verschillende beleidskeuzes
• Tools:
- Voorschrijvende vragen: Wat moeten we doen om… ?
• Vooral gebruikt bij topics rond sociaalwelzijn
Hoofdstuk 2: Vraag- en aanbodanalyse
2.1 Vraag, aanbod en marktevenwicht
o Het principe van vraag en aanbod geldt enkel bij zuivere markten
o Zuivere markt/zuivere mededinging:
• Groot aantal kopers en verkopers
• “Price-taking”: individuele koop/verkoop transacties hebben geen effect op de markt
• Geen enkele partij heeft info die gebruikt kan worden om de andere uit te buiten
o Basiskarakteristieken van een markt:
• Handelsgoed: product dat verkocht/aangekocht wordt
• Locatie: plaats waar de transacties doorgaan
• Tijd: periode waarin de transacties plaatsvinden
Vraagcurves
o Vraagcurve = curve die toont welke hoeveelheden consumenten bereid zijn te kopen bij
verschillende prijzen
o Als andere factoren CONSTANT beschouwd worden
• Ceteris paribus
o Aggregatieve vraag = totale vraag van alle kopers van het goed op de markt
o Directe vraag = vraag naar het goed voor directe consumptie
o Afgeleide vraag = vraag naar het goed, afkomstig van de vraag naar een ander goed (= uitgestelde
consumptie; goed is grondstof voor een ander goed)
o Wet van de vraag
• Inverse relatie tussen prijs en gevraagde hoeveelheid, als alle andere factoren constant zijn
,Aanbodcurves
o Aanbodcurve = toont hoeveel verkopers bereid zijn te verkopen tegen verschillende prijzen
o Als andere factoren CONSTANT beschouwd worden
• Ceteris paribus
o Wet van het aanbod
• Positieve relatie tussen prijs en aangeboden hoeveelheid, als andere factoren constant zijn
Marktevenwicht
o Marktevenwicht = situatie waarin er geen tendens is voor de marktprijs om te veranderen, zolang als
exogene variabelen niet veranderen
• Aanbodoverschot: bij gegeven prijs zal aanbod hoger zijn dan vraag => marktkrachten
brengen prijs naar beneden (excess supply)
• Aanbodtekort: bij gegeven prijs zal vraag hoger zijn dan aanbod => marktkrachten brengen
prijs naar boven (excess demand)
Veranderingen in vraag en aanbod
o Beweging LANGS de vraagcurve
• De prijs van het goed verandert
• Andere factoren blijven constant!!!
o Beweging VAN de vraagcurve
• Hele curve verschuift naar boven/onder
• Exogene factoren zijn gewijzigd
- Inkomen
▪ Normale goederen: inkomen ↗ = vraag ↗
▪ Inferieure goederen: inkomen ↗ = vraag ↘
- Prijzen van gerelateerde goederen
▪ Substituten
o = Goederen die elkaar volledig kunnen vervangen (bevredigen zelfde
behoefte)
o Vb. elektriciteit en aardgas
o Prijs A ↗ = vraag B ↗
▪ Complementen
o = Goederen die samen verbruikt worden
o Vb. auto’s en benzine
o Prijs A ↗ = vraag B ↘
- Reclame
▪ Meestal positieve invloed op vraag
▪ In sommige gevallen niet:
o Vb. rookwaren: bepaald merk maakt reclame, vraag naar rookwaren
stijgt, maar niet de specifieke vraag naar het merk.
o => afhankelijk van de merkgebondenheid!
- Andere factoren: voorkeur, …
o Beweging LANGS de aanbodcurve
• Prijs van het goed verandert
• Andere factoren blijven onveranderd
o Beweging VAN de aanbodcurve
• Hele curve verschuift
• Exogene factoren veranderen: bereidheid om te verkopen wordt beïnvloed
- Bereidheid om te verkopen ↗: curve naar rechts
- Bereidheid om te verkopen ↘: curve naar links
, De vraag- en aanbodcurves zijn niet observeerbaar! Men observeert slechts één punt op een
gegeven tijdstip. Dit punt is het marktevenwicht (evenwichtsprijs + verhandelde hoeveelheid).
Verzamelde punten zijn slechts een verzameling van verschillende marktevenwichten, ze geven
dus geen enkele informatie over de vraag/aanbod.
2.2 Prijselasticiteit van de vraag
o => Weergeeft prijsgevoeligheid, effect op vraag en aanbod
o Hoe vlakker de vraagcuve, hoe groter de elasticiteit
o Met welk percentage wijzigt de gevraagde hoeveelheid bij een verandering van 1% vd prijs?
• Prijselasticiteit is afhankelijk van het uitgangspunt
- Vb. als de prijs stijgt van 2 naar 2,2 en de vraag daalt van 10 naar 8 dan is de
(8−10)/𝟏𝟎
elasticitetit -2 ( (2,2−2)/𝟐 = −2)
• Boogelasticiteit: gemiddelde van twee uitgangsmogelijkheden (elasticiteit middelpunt)
- Onafhankelijk van het uitgangspunt
- Vorige voorbeeld evalueren in 2,1 en 9
Elasticiteit langs specifieke vraagcurves
o Lineaire vraagcurve
• Inverse vraagcurve = prijs in functie van gevraagde
hoeveelheid
• Choke prijs: prijs waartegen de vraag op nul valt
Prijselasticiteit van de vraag en totale inkomsten
o Income elasticity of demand measures how much the quantity
demanded of a good responds to a change in consumers’ income
o Vermits de hoeveelheid een functie is van de prijs: prijs ↗ ≠ inkomsten ↗
• Een hogere prijs doet immers de hoeveelheid dalen
• De mate waarin dit gebeurd is afh. v. de prijselasticiteit van vraag
o Effect van een prijsverhoging op de totale inkomsten:
o Verandering in de inkomsten enkel afhankelijk van de elasticiteit:
• Inelastische vraag: prijs ↗ = inkomsten ↗ (terugval vraag te verwaarlozen)
• Elastische vraag: prijs ↗ = inkomsten ↘ (vraag valt te sterk terug)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TEWaanUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
