Samenvatting van het vak Arbeidsrecht gegeven in het 2de jaar Sociaal Juridische dienstverlening door Marianne Van Baelen. Samenvatting van hoofdstukken uit het boek 'Praktisch sociaal recht', powerpoints, notities uit de les.
Sociaal overleg
➔ Sociaal overleg doelt op overleg tussen werknemersorganisatie(s) en werkgever(s)(-
organisaties) wordt gevoerd op niveau van:
◆ Onderneming (OR en CPBW)
◆ Sector (PC)
◆ Land (NAR)
➔ Essentieel voor sociale vrede: hoe beter overleggen, hoe minder conflicten
➔ Niet individueel voor werknemer maar collectief → gelijkwaardigheid verzekerd
◆ Werknemer alleen zou niet sterk staan
Lid worden:
➔ Als werknemer lid worden van werknemersorganisatie
➔ Niet verplicht
➔ Lidgeld:
◆ Gratis voor studenten
◆ Afhankelijke van situatie 2-18 euro per maand
◆ Syndicale premie in veel sectoren als je lid bent van vakbond
➔ Voordelen:
◆ Bijstand werkloosheid (meer uitkering dan bij Hulpkas)
◆ Bijstand problemen (ex-)werkgever (jurist kan je bijstaan in arbeidsrechtbank)
◆ Loopbaanbegeleiding
◆ Opleidingen
◆ Bijstand van vakbondsafgevaardigde in onderneming
Vakbondsafgevaardigde:
➔ = délégé
➔ Vakbond kan iemand aanduiden die vakbond waarbij hij aangesloten is zal
vertegenwoordigen
➔ Soort pion van vakbond
➔ Andere werknemers onderneming die lid zijn van deze vakbond kunnen met vragen
of problemen bij vakbondsafgevaardigde terecht
1
,Olivia Galle
➔ Belangrijke signaalfunctie: problemen binnen bedrijf detecteren en melden aan
secretaris (contactpersoon vakbond)
Vakbondssecretaris:
➔ Elke secretaris is bevoegd voor bepaalde sector
➔ Zorgt dat er in bedrijven waarvoor hij bevoegd is werknemers als
vakbondsafgevaardigde actief zijn
➔ Via vakbondsafgevaardigde weet secretaris wat er speelt in bedrijf en sector en
waarover afspraken gemaakt moeten worden in overlegorganen
Overlegorganen in een bedrijf:
➔ + 50 werknemers in Technische BedrijfsEenheid (TBE): Comité voor Preventie en
Bescherming op het Werk (CPBW)
➔ + 100 werknemers in TBE: Ondernemingsraad (OR)
➔ OR en CPBW bestaan uit vertegenwoordigers van werknemers en werkgever
◆ Aangeduid door sociale verkiezingen
◆ Voorgedragen door vakbond
◆ Ondersteund door secretaris van vakbond
➔ OR en CPBW taken:
◆ Afspraken maken die men kan vastleggen in collectieve arbeidsovereenkomst
(CAO)
◆ Werknemers informeren
◆ …
Paritair Comité (PC):
➔ = overlegorgaan per sector
➔ Uniek nummer per sector
➔ Taken:
◆ Afspraken maken die gelden voor werkgevers en werknemers binnen sector
◆ Werknemersorganisatie: secretaris van vakbond die bevoegd is voor sector
Nationale Arbeidsraad (NAR):
➔ Taak: afspraken maken die voor alle werkgevers en werknemers van België gelden
Collectieve Arbeidsovereenkomsten (CAO’s):
➔ = overeenkomst tussen (vertegenwoordiging van) werkgever(s) en
werknemersorganisatie(s) waarbij afspraken worden vastgelegd over
arbeidsvoorwaarden
➔ Resultaat van sociaal overleg → vaak ontstaan CAO
➔ In arbeidsrecht belangrijke bron van recht
Preventieadviseur (PA):
➔ PA heeft niets te maken met sociaal overleg of vakbonden
➔ Belangrijke rol in onderneming
➔ Elke werkgever moet PAAG en PAPA aanstellen:
◆ PAAG: Preventieadviseur Arbeidsgeneesheer
2
,Olivia Galle
● Rol:
○ Preventie van arbeidsongevallen, beroepsziektes…
○ Gezondheidscontrole
○ Reïntegratieprocedures van zieke werknemers
◆ PAPA: Preventieadviseur Psychosociale Aspecten
● Rol:
○ Preventie van en optreden in geval van stress, burn-out,
pesterijen, ongewenst seksueel gedrag
➔ Indien niet alle taken intern → externe dienst aanstellen (vb: Mensura) → vaak voor
geneesheer
Lesdoelen:
➔ Enkel PPT te kennen
◆ 3 representatieve interprofessionele vakorganisaties bij naam
◆ Betekenis begrippen NAR, PC, OR, CPBW en belang van organen in sociaal
overleg
◆ Betekenis begrip CAO en belang hiervan in sociaal overleg en arbeidsrecht
◆ Betekenis begrip secretaris en rol hiervan in sociaal overleg
◆ Betekenis begrip sociaal overleg en belang hiervan voor arbeidsrecht
◆ Betekenis begrip preventieadviseur en zijn/haar rol in onderneming
◆ Betekenis begrip Syndicale afvaardiging (= vakbondsafvaardiging) en
zijn/haar rol in onderneming en vakbond
Deel 2: Collectieve
arbeidsverhoudingen
Hoofdstuk 4: Collectieve arbeidsovereenkomsten
1. Begrip collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
➔ CAO is een overeenkomst tussen werkgever en werknemersorganisatie
◆ Ook werknemers niet aangesloten bij vakbond genieten van voordelen
2. Wie kan een CAO sluiten?
➔ Contracterende partijen kunnen zijn:
◆ 1 of meer werkgevers en 1 of meer representatieve werknemersorganisaties
◆ 1 of meer representatieve werkgeversorganisaties en 1 of meer
representatieve werknemersorganisaties
➔ Partijen die onderhandelen en akkoord sluiten zijn:
3
, Olivia Galle
◆ Werknemers: representatieve werknemersorganisaties en niet werknemers
zelf (ook niet-gesyndiceerde werknemers worden door hen
vertegenwoordigd)
◆ Werkgevers: representatieve werkgeversorganisaties of individuele
werkgevers of een groep werkgevers
3. Niveau waarop een CAO gesloten kan worden
➔ Nationale Arbeidsraad (NAR)
◆ Van toepassing voor hele land
◆ Terugvinden via: http://nar.be/Cao-thema.htm
➔ Nationaal Paritair Comité (PC)
◆ Van toepassing in bepaalde sector
◆ Terugvinden via: http://www.werk.belgie.be/searchCAO.aspx?id=4708
➔ Paritair subcomité (PsC)
◆ Van toepassing in bepaalde sector in bepaald gebied
➔ Onderneming of niveau van meerdere ondernemingen
◆ Van toepassing in onderneming of groep ondernemingen waarvoor
overeenkomst geldt
Hiërarchie bronnen arbeidsrecht:
➔ Dwingende bepalingen van wet (mag enkel van afgeweken worden in voordeel van
werkn)
➔ Algemeen bindend verklaarde CAO’s (inhoud zo belangrijk van toepassing
afhankelijk van niveau)
◆ Gesloten in Nationale Arbeidsraad (NAR → iedereen)
◆ Gesloten in Paritair Comité (PC → werkgevers en werknemers die onder PC
vallen)
◆ Gesloten in Paritair subcomité (PsC)
➔ Niet-algemeen bindend verklaarde CAO’s indien werkg zelf tekende of aangesloten
is bij organisatie die tekende (van toepassing op werkg die tekende of lid van…, alle
werkn van deze werkg, ondertekenende werkg en werknorganisaties)
◆ Gesloten in NAR
◆ Gesloten in PC
◆ Gesloten in PsC
◆ Gesloten buiten paritair orgaan
➔ Geschreven individuele arbeidsovereenkomst (IAO)
➔ Niet-algemeen bindend verklaarde CAO’s indien de werkg niet tekende of
aangesloten is bij organisatie die tekende, gesloten in paritair orgaan wanneer werkg
behoort tot ressort van paritair orgaan
➔ Arbeidsreglement
➔ Aanvullende bepalingen van de wet
➔ Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst (per definitie contract van onbepaalde
duur voltijds)
➔ Gebruik → vast, bestendig en algemeen! (vb: Sinterklaasbonus…)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper olivia1galle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
