Samenvatting
Samenvatting neurofysiologie van beweging en pijn
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
- Boek
- Human Physiology
Samenvatting van lessen, powerpoints, boek, blokwijzer, practicas en inhoudstafel
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 97 pagina's
Voorbeeld 10 van de 97 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: ryansegers • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
2020-2021 Samenvattinglessen
neurofysiologie
Neurofysiologie van beweging en
pijn
Ilona De Grox
VUB
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
Inhoudstafel
1. Algemeenheden mbt de neurofysiologie en fysiologie van neuronen in het bijzonder .............. 7
1.1. Neuronen................................................................................................................................. 7
1.1.1. Cortex .............................................................................................................................. 7
1.1.2. Afferente en efferente neuronen ..................................................................................... 7
1.1.3. Axonaal transport in neuronen........................................................................................ 8
1.2. Gliacellen ................................................................................................................................. 9
1.3. Perifere zenuwen .................................................................................................................. 11
1.3.1. Samenstelling Perifere zenuw ....................................................................................... 11
1.3.2. Samenstelling zenuwbindweefsel .................................................................................. 12
1.3.3. Zenuwbindweefselfysiologie.......................................................................................... 12
1.4. Elektrische signalen als communicatiemiddel in neuronen .................................................. 14
1.4.1. Ontstaan van een diffusiepotentiaal ............................................................................. 14
1.4.2. Gevoelsprikkels .............................................................................................................. 15
1.4.3. Ionenkanalen in neuronen ............................................................................................. 16
1.4.4. Soorten elektrische signalen in neuronen...................................................................... 16
1.4.5. Coderen van prikkels/stimuli ......................................................................................... 17
1.4.6. Sterkte en duur van de stimuli ....................................................................................... 17
1.4.7. Transport actiepotentiaal doorheen neuron ................................................................. 17
1.5. Cel-cel communicatie in het zenuwstelsel ............................................................................ 18
1.5.1. Van pre naar postsynaptische cel .................................................................................. 18
1.5.2. Verschillende soorten neurocrines................................................................................. 18
1.5.3. Inactivatie van neurotransmitters ................................................................................. 19
1.5.4. Integratie signalen in neuronen .................................................................................... 20
1.5.5. Spatiale en temporele summatie................................................................................... 20
1.5.6. Referred pain ................................................................................................................. 21
1.5.7. Pre en postsynaptische inhibitie .................................................................................... 22
2. Somatosensorische fysiologie ...................................................................................................... 23
1
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
2.1. Rubber hand illusion – Body ownership................................................................................ 23
2.2. Algemene principes sensorisch systeem ............................................................................... 23
2.2.1. Welke stimuli worden bewust ervaren .......................................................................... 23
2.3. Tastzin.................................................................................................................................... 24
2.3.1. Soorten sensorische receptoren..................................................................................... 24
2.3.2. Relatieve specificiteit sensoren...................................................................................... 24
2.3.3. Lokalisatie sensorische receptoren ................................................................................ 25
2.3.4. Tonische en fasische receptoren .................................................................................... 25
2.3.5. Tactiele receptoren in de huid ....................................................................................... 26
2.3.6. Receptieve velden van sensorische neuronen ............................................................... 26
2.3.7. 2-punten discriminatie................................................................................................... 27
2.3.8. Laterale inhibitie ............................................................................................................ 28
2.3.9. Plasticiteit van zenuwstelsel en training ....................................................................... 28
2.4. Proprioceptie ......................................................................................................................... 30
2.4.1. Beoordeling proprioceptie ............................................................................................. 30
2.4.2. Diepe sensorische receptoren ........................................................................................ 30
2.4.3. Waarom zou je proprioceptie trainen en hoe? .............................................................. 30
2.5. Nociceptie.............................................................................................................................. 30
2.5.1. Somatosensorische zenuwvezels ................................................................................... 31
2.5.2. Primaire hyperalgesie = sensitisatie nociceptoren ........................................................ 32
2.5.3. Secundaire hyperalgesie ................................................................................................ 33
2.6. Modulatie nociceptie input in ruggenmerg .......................................................................... 33
2.6.1. Organisatie ruggenmergsegment ................................................................................. 33
2.6.2. Nociceptieve modulatie ................................................................................................ 34
2.6.3. Potentieel scherpe pijn .................................................................................................. 34
2.6.4. Gate-control theory of pain ........................................................................................... 35
2.6.5. Toestanden in de dorsale hoorn .................................................................................... 35
2.7. Modulatie nociceptieve input in het brein ............................................................................ 35
2
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
2.7.1. Thermal grill illusion ...................................................................................................... 35
2.7.2. Hersengebieden actief in het beoordelen van de gevaarsboodschappen ..................... 36
2.7.3. Does rejection hurt? ...................................................................................................... 36
2.7.4. Welke gevoelens en emoties ervaar je als je pijn hebt? ................................................ 37
2.7.5. Hypervigilantie en pijn katastroferen ............................................................................ 37
2.8. Pijn tijdens inspanning........................................................................................................... 38
2.8.1. Effect van inspanning op temporele summatie ............................................................. 38
3. Vestibulair systeem ...................................................................................................................... 39
3.1. Samenvatting boek ................................................................................................................ 39
3.1.1. Inleiding ......................................................................................................................... 39
3.1.2. Het VA geeft informatie over beweging en positie ....................................................... 40
3.1.3. Semicirculaire kanalen voelen de verandering in rotationele acceleratie ..................... 40
3.1.4. De otolith organen voelen lineaire acceleratie en hoofdpositie .................................... 42
3.1.5. Evenwichtspaden projecteren voornamelijk naar het cerebellum ................................ 43
3.2. Leerstof powerpoint .............................................................................................................. 44
3.2.1. Draai-stop proef: vestibulaire nystagmus ..................................................................... 44
3.2.2. Sinusoïdale draaiingsproef ............................................................................................ 44
3.2.3. Visuele nystagmus = optokinetische nystagmus ........................................................... 45
4. Het autonoom zenuwstelsel......................................................................................................... 45
4.1. Algemene werking autonoom zenuwstelsel ......................................................................... 46
4.2. Divergentie ............................................................................................................................ 47
4.3. Organisatie in het ruggenmerg.............................................................................................. 47
4.4. Autonome controlecentra in het brein ................................................................................. 48
4.5. Nervus vagus ......................................................................................................................... 49
4.5.1. Neurofysiologie parasympatisch zenuwstelsel .............................................................. 51
4.6. Innervatie van de doelwitorganen ........................................................................................ 52
4.6.1. Parasympatische activatie doelorganen ....................................................................... 53
4.6.2. Sympatische activatie doelwitorganen ......................................................................... 53
3
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
4.6.3. Sympatische activatie bijnier ......................................................................................... 54
4.7. Statische hangreep test ......................................................................................................... 55
4.8. Cold pressor test.................................................................................................................... 56
4.9. Wat gebeurt er bij stress ....................................................................................................... 56
4.9.1. Hypothalamus-hypofyse-bijnier as (HPA axis)............................................................... 56
4.9.2. Stress respons ................................................................................................................ 58
4.9.3. Oefening, stress en het brein ......................................................................................... 58
4.10. Nociceptie, immuniteit en HPA-axis .................................................................................. 59
5. Somatisch zenuwstelsel en musculaire controle ......................................................................... 60
5.1. Spierfysiologie ....................................................................................................................... 60
5.2. Somatotopische organisatie .................................................................................................. 60
5.3. Skeletspieren ......................................................................................................................... 61
5.3.1. Sliding filament theory of contraction ........................................................................... 61
5.3.2. Rol troponine en tropomyosine ..................................................................................... 63
5.3.3. Neuromusculaire junctie................................................................................................ 64
5.4. Perifere vermoeidheid........................................................................................................... 66
5.4.1. Kanker ............................................................................................................................ 66
5.4.2. Vermoeidheid tijdens inspanning .................................................................................. 66
5.5. Centrale vermoeidheid .......................................................................................................... 67
5.5.1. Serotonine...................................................................................................................... 67
5.5.2. Dopamine ...................................................................................................................... 68
5.5.3. Nervus vagus ................................................................................................................. 68
6. Controle van lichaamsbeweging .................................................................................................. 69
6.1. Autonome reflexen................................................................................................................ 69
6.2. Skeletspierreflexen ................................................................................................................ 69
6.2.1. Spierspoeltjes als propriosensorische bron.................................................................... 70
6.2.2. Stretchreflex .................................................................................................................. 71
6.2.3. Alfa-gamma coactivatie ................................................................................................ 72
4
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
6.2.4. Spierspoelreflex ............................................................................................................. 73
6.2.5. Golgipeesreflex als natuurlijk beschermingsmechanisme ............................................. 74
6.2.6. De patellapeesreflex ...................................................................................................... 76
6.2.7. Flexiereflex en gekruiste extensiereflex ......................................................................... 77
6.2.8. Centrale integratie van spierreflexen ............................................................................ 77
6.3. Geïntegreerde controle van lichaamsbeweging ................................................................... 78
6.3.1. Soorten bewegingen ...................................................................................................... 78
6.3.2. Overzicht organisatie neurale structuren motorische controle (KOE) ........................... 78
6.3.3. Somtatotopische organisatie motorneuronen in ventrale hoorn C1-C5 ....................... 79
6.3.4. Lange vs. korte afstand interneuronen ifv functionaliteit ............................................. 79
6.3.5. Descenderende projectie vanuit hersenstam naar ventrale hoorn ............................... 79
6.3.6. Evenwicht behouden ..................................................................................................... 80
6.3.7. Motorische cortex .......................................................................................................... 81
6.3.8. Regionale doorbloeding tijdens bewegingsvoorstellingen ............................................ 82
6.3.9. De beweegneuromatrix ................................................................................................. 84
6.3.10. Modulatie van vrijwillige beweging door de basale ganglia ......................................... 85
6.3.11. Modulatie van vrijwillige beweging door het cerebellum ............................................. 86
6.3.12. Conflict vestibulair en visuele input ............................................................................... 86
6.3.13. Fine-tuning lichaamsbeweging...................................................................................... 86
6.3.14. Conclusie ........................................................................................................................ 87
7. Pijn en Centrale sensitisatie ......................................................................................................... 88
7.1. Centrale sensitisatie .............................................................................................................. 88
7.2. Gliacellen en centrale sensitisatie ......................................................................................... 88
7.3. Onderhoudende factoren chronische pijn ............................................................................ 90
7.3.1. Stress ............................................................................................................................. 90
7.3.1.1. Trauma of whiplash ............................................................................................... 90
7.3.1.2. Stress en centrale sensitisatie ............................................................................... 91
7.3.1.3. Chronische stress affecteert het brein .................................................................. 92
5
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
7.3.2. Slaap .............................................................................................................................. 93
7.3.3. Dieet .............................................................................................................................. 94
7.3.4. Sporten .......................................................................................................................... 95
6
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
1. Algemeenheden mbt de neurofysiologie en fysiologie van
neuronen in het bijzonder
1.1. Neuronen
1.1.1. Cortex
Wat is de cortex?
• De buitenste laag van de hersenen is de cortex.
• De cortex is het deel van onze hersenen waar alle neuronen zich bevinden.
• Het is op deze plaats waar alle informatie geselecteerd wordt en het is dankzij dit deel dat wij
kunnen horen, zien, voelen, praten etc…
• Primitief hersengedeelte die identiek is zowel bij de mens als andere zoogdieren, deze staat
in voor het verwerken van emoties
1.1.2. Afferente en efferente neuronen
Eigenschappen algemeen neuron:
• Post-synaptische dendrieten waar de input van signaal is met de integratie van de boodschap
• Cellichaam met nucleus
• Axon nek, axon met myeline schede (zorgt voor een snellere en betere communicatie)
• Pre-synaptische uiteinde
• Synaptische klep/spleet tussen de pre en de post, waar de boodschap overhandigd wordt
dankzij neurotransmitters (vaak neurotransmitter Acetylcholine = ACh)
• Dankzij de neuronen in de hersenen kunnen we de hersenactiviteiten gaan meten via een
ECG, aangezien zijn reageren via elektrische signalen
Eigenschappen van deze Af en Ef neuronen:
• Zowel efferente als de afferente neuronen hebben bewuste en onbewuste reacties
• Afferente neuronen gaan naar het centraal zenuwstelsel
• Efferente neuronen gaan weg van het centraal zenuwstelsel
7
,Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
Uitleg bij schema:
• Wanneer een signaal opgepikt wordt de sensorische receptoren zal hij de afferente
neuronen stimuleren om de boodschap over te brengen naar centraal zenuwstelsel
• Om een reactie te geven wordt de boodschap verder gestuurd dankzij de efferente
neuronen
→ Motorische neuronen in het somato-motorische zenuwstelsel controleren de
skeletspieren
→ Autonoom neuronen in het autonoom zenuwstelsel controleren glad en
hartspierweefsel en rest van het lichaam aan de hand van een sympatische of
parasympatische respons.
• Er is daarna een weefsel respons, dit dient ook als feedback voor het afferente systeem.
Opgepast:
Om een spiercontractie te doen, moet er niet per se een sensorische input zijn geweest. Je kan ook
via het autonoom zenuwstelsel uw spier contraheren.
1.1.3. Axonaal transport in neuronen
Het transport in neuronen gebeurt dankzij twee manieren:
• Via actiepotentiaal
• Via axonaal transport dankzij neurotransmitters
8
, Samenvatting Neurofysiologie van beweging en pijn 2020-2021
1) In het cellichaam van neuron worden peptides aan het RER1 gesynthetiseerd en ingepakt om
naar het Golgi-apparaat te gaan, waar daar de laatste bewerkingen worden gedaan.
2) Het product van golgi-apparaat wordt via een golgi-blaasje naar de axon verstuurd
3) Het blaasje geeft het product (nl. neurotransmitters) vrij dankzij exocytose en het
synaptische blaasje wordt gerecycleerd
4) Oude componenten van het blaasje gaan terug naar het cellichaam en worden dankzij
lysosomen verteerd
KORT: Stof dat gebruikt wordt om te communiceren wordt aangemaakt in het cellichaam van het
neuron en wordt door snel axonaal transport naar het uiteinde van het neuron getransporteerd.
1.2. Gliacellen
Gliacellen:
• De meest voorkomende type cellen in ons brein, gliacellen zijn in aantal veel groter aanwezig
dan neuronen
• Ze vervullen ook een immuniteitsfunctie (bv. hoofdtrauma)
1
Ribosomaal endoplasmatisch reticulum
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilonadg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen