FYSIOLOGIE VAN DE BARING
Inhoud
1. Factoren van de baring: Baringskanaal
H1. Factoren van de baring: baringskanaal ............................................................................ 5
1.1 Beenderig baringskanaal ......................................................................................... 5
1.2 Bekkenvlakken ....................................................................................................... 6
1.2.1 Bekkeningang (B.I.) ......................................................................................... 6
1.2.2 Bekkenuitgang (B.U.) ...................................................................................... 6
1.2.3 Bekkenholte (B.H.) .......................................................................................... 6
1.3 Bekkenafmetingen: uitwendig & inwendig .............................................................. 6
1.3.1 Inwendige bekkenafmetingen thv B.I. .............................................................. 6
1.3.2 Inwendige bekkenafmetingen thv B.H.............................................................. 6
1.3.3 Inwendige bekkenafmeting thv B.U. ................................................................ 7
1.4 Bekkenas ................................................................................................................ 7
1.5 Vlakken van Hodge................................................................................................. 7
1.6 Bekkenevaluatie: moeilijk & veel ervaring .............................................................. 8
1.6.1 Doelen – nut .................................................................................................... 8
1.6.2 Wanneer? ......................................................................................................... 8
1.6.3 Hoe? ................................................................................................................ 9
1.6.4 Schema van Pschyrembel ................................................................................. 9
2. Factoren van de baring: Foetaal caput
1. Anatomie..................................................................................................................... 10
1.1 Algemeen.............................................................................................................. 10
1.2 Schedelnaden / suturae .......................................................................................... 11
1.3 Fontanellen ........................................................................................................... 11
2. Craniometrie............................................................................................................. 12
3. Diameters van de romp ................................................................................................ 12
3. Factoren van de baring: Ligging, houding en plaatsing
1. Ligging van de foetus .................................................................................................. 13
2. Houding van de foetus ................................................................................................. 14
2.1 Soorten houdingen ................................................................................................ 14
3. Plaatsing of stand ........................................................................................................ 14
1
,4. Fasen van de baring
1. De prodomale periode – voortekens van de baring ....................................................... 15
1.1 Voorweeën = voorspellende weeën ....................................................................... 15
1.2 Vermindering vd abdominale druk ........................................................................ 15
1.3 Rijping van de cervix ............................................................................................ 15
1.4 Vorming van het OUS (onderste uterussegment) ................................................... 16
1.5 Pollakisurie ........................................................................................................... 17
2. Ontsluitingsfase – 1e fase van de baring ...................................................................... 18
2.1 Tekens van echte arbeid ........................................................................................ 18
Baarmoedercontracties ................................................................................................ 18
Verstrijking en ontsluiting van de cervix...................................................................... 18
Tekenen....................................................................................................................... 18
Spontaan breken van de vliezen ................................................................................... 18
Pijn/ongemak thv rug en/of buik tijdens contractie ...................................................... 18
Braken, diarree, nausea ................................................................................................ 18
2.2 Duur ..................................................................................................................... 18
2.3 Mechanisme van verstrijking van de cervix ........................................................... 19
2.4 Mechanisme van ontsluiting van de cervix ............................................................ 19
Factoren: ..................................................................................................................... 19
Verschil in graviditeit .................................................................................................. 20
Einde / retractiëring ..................................................................................................... 20
2.5 Fasen van ontsluitingsfase ..................................................................................... 20
3. De Uitdrijvingsfase...................................................................................................... 22
3.1 Duur ..................................................................................................................... 22
3.2 Fysiologische tekens naar volledige ontsluiting ..................................................... 22
3.3 Klinische tekens naar volledige ontsluiting............................................................ 22
3.4 Kenmerken & verloop ........................................................................................... 23
Passieve / latente fase p118-119 .................................................................................. 23
Actieve fase ................................................................................................................. 23
3.5 Mechanisme van de uitdrijving (Aalv) .................................................................. 24
1. Indaling van het hoofd .......................................................................................... 24
2. Inwendige spildraai van het hoofd ......................................................................... 25
3. Geboorte van het hoofd do extensie / deflexie ....................................................... 25
4. Uitwendige spildraai van het hoofd en indaling van de schouders.......................... 25
5. Geboorte van de schouder ..................................................................................... 26
2
, 6. Geboorte romp, stuit & ledematen ......................................................................... 26
3.6 Beleidsopties om hoofd geboren te laten worden ................................................... 26
Hands-on ..................................................................................................................... 26
Hands-off .................................................................................................................... 26
5. Rupturen en episiotomieën
1. Episiotomie of daminsnede .......................................................................................... 27
1.1 Indicaties .............................................................................................................. 27
Maternale indicaties .................................................................................................... 27
Foetale indicaties ......................................................................................................... 27
2. Rupturen ..................................................................................................................... 27
2.1 Verschillende graden............................................................................................. 28
2.2 Soorten ................................................................................................................. 28
Vaginaruptuur ............................................................................................................. 28
Labiaruptuur ................................................................................................................ 28
Clitorisruptuur ............................................................................................................. 28
Cervixruptuur .............................................................................................................. 28
2.3 Preventie perineumrupturen .................................................................................. 29
Klinische tekens staat perineum ................................................................................... 29
Voorkomen ................................................................................................................. 29
Risicofactoren ............................................................................................................. 29
Preventie perineumrupturen ......................................................................................... 30
6. Placentaire fase
1. Het nageboortetijdperk ................................................................................................ 31
1.1 Duur ..................................................................................................................... 31
1.2 Fysiologie van de placentaire fase ......................................................................... 31
Losmakingsproces ....................................................................................................... 31
Proces van uitstoting in het OUS ................................................................................. 32
Proces van uitdrijving of geboorte van de placenta ...................................................... 32
Bloedingscontrole – bloedstolling – hemostase ............................................................ 33
7. Geboorte van de placenta
2. Geboorte van de placenta............................................................................................. 34
2.1 Beleid ................................................................................................................... 34
2.2 Fysiologisch management ..................................................................................... 34
Algemeen .................................................................................................................... 34
3
, Uitleg bij punten uit tabel ............................................................................................ 34
2.3 Handgrepen en tekens ter controle van losmaking ................................................. 34
Handgreep van Küstner ............................................................................................... 34
Teken van Ahlfeld ....................................................................................................... 35
2.4 Actief management ............................................................................................... 35
2.5 Wanneer welk beleid toepassen? ........................................................................... 36
2.6 Handgrepen voor de geboorte................................................................................ 36
Verlenging handgrepen van Küstner of uitstrijken vd placenta ..................................... 36
3. Placentacontrole .......................................................................................................... 37
3.1 Placenta-onderzoek ............................................................................................... 37
Placenta ....................................................................................................................... 37
Vliezen ........................................................................................................................ 37
Navelstreng ................................................................................................................. 37
3.2 Afwijkingen van de placenta ................................................................................. 38
Vormafwijkingen ........................................................................................................ 38
Andere placenta-afwijkingen: infarcten, bloedingen, cysten......................................... 39
4
,H1. Factoren van de baring
H1. Factoren van de baring: baringskanaal
Baringskanaal: kanaal waar foetus wordt uitgedreven bij de geboorte
• Beenderig baringskanaal: bepaald beschikbare ruimte vo doorgang foetus
o Botten + beenderen
o gevormd do wanden vh kleine bekken
o niet uitrekbaar
• Weke baringskanaal:
o Organen + spieren
o gevormd do uterus; cervix; vagina; vulva; bekkenbodemspieren; perineum
o Uitrekbaar
1.1 Beenderig baringskanaal
Zie slides vo foto’s & ligging
Pelvis Bekken
Os(sa) Been(deren)
Os Sacrum Heiligbeen
Os coccygis Staartbeen: staat los & mogelijkheid tot
breken
Os ileum / ilium Darmbeen
Os coxa Heupbeen
Os Ischium Zitbeen
Os Pubis Schaambeen
Crista iliaca Bekkenkam
Articulatio sacro-iliaca Sacro-iliacaal gewricht
Symfyse Schaambeensvoeg
Arcus Pubis Schaamboog
Articulatio sacrococcygea Sacrococcygeaal gewricht
Foramen obturatum / obturatorium
Acetabulum Heupkom
Promontorium
Symfysiolyse Bekkenloslating oiv hormonen
➔ Laatste semester
➔ Na bevalling
Tuber ischiadicum Zitbeenknobbel
Spina Ischiadica
Spina iliaca anterior & superior
Linea innominata / linea terminalis Uitleg
- 8 vss punten: verbonden tt 1 lijn
- Vo onderscheid grote & kleine
bekken
5
,1.2 Bekkenvlakken
1.2.1 Bekkeningang (B.I.)
= Bovenste begrenzing van het kleine bekken en vormt de grens met het grote bekken. Het is
een vlak, begrensd do e op zich gesloten & gekromde lijn (= Linea terminalis) en verloopt
symmetrisch langs andere zijde. Het is ovaal/dwars v vorm.
1.2.2 Bekkenuitgang (B.U.)
= onderste begrenzing vh kleine bekken en wordt gevormd door een op zich gesloten lijn, die
niet in 1 vlak gelegen is. Het verloopt symmetrisch langs de andere zijde & vormt 2
driehoekige vlakken (Tuber ischiadica, symfyse, os coccygis). Verder is het het laagste
niveau in het bekken waar foetus volledige omgeven is do beenderen.
1.2.3 Bekkenholte (B.H.)
= Ruimte tussen B.I. & B.U.
• Bekkenwijdte: vlak door midden van de ysmfyse en midden vd derde sacrale wervel
• Bekkenengte: vlak door onderrand vd symfyse, spinae ischiadicae en articulatio
sacrococcygea
Conjugata Diagonalis: Afstand tss
achteronderrand vd symfyse en voorrand vh
promontorium (12,5cm)
Dwarse diameters Conjugata Transversa: afstand tss twee verst
van elkaar verwijderde punten op linea
innominata (13cm)
Schuine diameters Conjugata obliqua: (12-12,5cm)
• Rechter schuine diameter is afstand
tss rechter sacro-iliacaal gewricht en
de linker eminentia iliopectina
• Linker schuine diameter is de
afstand tussen linker sacro-iliacaal
gewricht en rechter eminentia
iliopectina
1.4 Bekkenas
= de richting waarin de foetus z tijdens de baring door het bekken voortbeweegt.
• Anatomische as: Verbinding van alle middelpunten vd voorachterwaartse
diameters vh kleine bekken
o Boog omheen symfyse – c-vorm
• Obstetrische as: Denkbeeldige lijn die de weg weergeeft dat het foetale caput
neemt tijdens de arbeid
o J-vorm
1.5 Vlakken van Hodge
= 4 parallelle vlakken die graad bepalen van indaling van de foetus. Het zijn denkbeeldige
vlakken die evenwijdig lopen ah vlak van bekkeningang
• Hodge 1: Vlak dat samenvalt met het vlak van de BI & gaat door bovenrand van
symfyse
o Hbbbi
o Diepste deel vh foetaal caput thv H1
o Hoofd niet ingedaald
• Hodge 2: Vlak, evenwijdig ah vlak van de BI, door onderrand symfyse
7
, o Hvibi
o Diepste deel vh foetaal caput thv
H2
o Hoofd is 1/3 ingedaald
• Hodge 3: Vlak, evenwijdig aan het vlak
van de BI, door spinae ischiadicae
o Hoofd ½ ingedaald
o Diepste deel foetaal caput thv H3
• Hodge 4: vlak, evenwijdig aan het vlak
van de BI, door spits van het os coccygis
of vh sacrum
o Hoofd volledig ingedaald
o Diepste deel vh foetaal caput thb
H4
-> Tussenfases: aangeduid met +/-
1.6 Bekkenevaluatie: moeilijk & veel ervaring
1.6.1 Doelen – nut
1. Om cefalopelvische disproportie op te sporen: als capaciteit vh bekken ontoereikend
is voor een veiilige vaginale geboorte.
= wanverhouding tss bekken vd moeder en vooliggend deel vd baby
2. Bekkenafwijkingen op te sporen, die een vaginale partus moeilijk of onmogelijk
maken. Grove afwijkingen w geconstateerd
Uitkomst: afhankelijk v grootte & vorm vh bekken; grootte foetus; sterkte
baarmoedercontracties; graad moulage; flexie foetale caput; stand bekken; vol rectum & volle
blaas = Relatieve CPD vs. Absolute CPD
➔ Vaginale baring onmogelijk
o Voorhoofdsligging
o Hoge rechtstand: hoofd: voorachterwaarts op vlak bekkeningang, waarvan
grootste diameter dwars loopt. Indien achterhoofd ook nog achter staat →
ernstige wanverhouding
1.6.2 Wanneer?
1. Op einde v zwangerschap, anders zinloos
o Aftasten bekken: jonge zwangerschap schaden
o Cefalopelvische disproportie: niet opgespoort w
o Baby moet nog niet geboren worden
2. Bij elke zwangere vrouw
3. Soms tijdens arbeid (bij vertraagde ontsluiting/indaling)
8
,1.6.3 Hoe?
1. Klinisch adhv vaginaal onderzoek: Schema van Pschyrembel
2. Radiopelvimetrie
= Bepaling van de exacte maten vh bekken (ook met MRI)
Indicaties:
- Manifeste afwijkingen in vorm en grootte
- Stuitligging
1.6.4 Schema van Pschyrembel
1. Voelen of promontorium te bereiekn is met middelvinger.
➔ Indien middelvinger bekken niet kan bereiken: normaal
2. Sacrum aftasten:
- Curvatuur beoordelen
- Biconcaaf
- Uitstekende cristae transversae
3. Os Coccygis beoordelen
- Bewweglijk?
- Goed aangezet?
- Vooruitspringend?
4. Achterwand vd symfyse en arcus pubis beoordelen
- Achterwand vooruitspringend?
- Achterwand glad
- Arcus Pubis: ≥ 90°
5. Linea innominata aftasten
- Laterale & achterste delen mogen niet te volgen zijn
6. Spinae ischidicae beoordelen
- Symmetrisch
- Uni/bilateraal vooruitspringend?
- Afstand tss beiden?
7. Welke delen beoordelen?
- Tumoren?
- Strak (vaginisme/atleten) of soepel (nt altijd toegelaten vaginale bevalling)?
9
, H2. Foetaal caput
1. Anatomie
1.1 Algemeen
Foetaal Caput: grootste & meest kwetsbare deel vd foetus (96% met hoofd eerste geboren)
3 delen:
• Aangezicht
• Schedeldak:
o vss beenderen die met elkaar versmolten zijn
o Ruimte tss beestukken = sultuur / schedelnaad
• Basis
Os frontale Voorhoofdsbeen / frontaal been
Os parietale Wandbeen / pariëtaal been
Os occipitale Achterhoofdsbeen / occipitaal been
Os temporale Slaapbeen / temporaal been
Sinciput / voorhoofd Voorste fontanel t basis neus
Vertex / kruin Achterste fontanel tt voorste fontanel
Occiput / achterhoofd Achterste fontanel tt foramen magnum
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xanneserre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.