Samenvatting van Pruiken en Revoluties. Het gaat over de Amerikaanse, Franse en Nederlandse Revoluties. Ook gaat het over de pruikentijd en de afschaffing van de slavernij. Het is een samenvatting vanuit het boek Geschiedenis werkplaats VWO 2 derde editie.
Hoofdstuk 4 Pruiken en Revoluties
In de 18e eeuw ging de economie in Nederland achteruit. De VOC en andere bedrijven
maakten steeds minder winst. De werkloosheid en armoede groeide en het aantal inwoners
daalde.
Met pruiken lieten aanzienlijke mannen zien dat ze rijk en machtig waren. Aanzienlijke
vrouwen droegen geen pruik maar lieten wel haarstukjes verwerken in hun opgestoken
kapsel.
In Frankrijk kwamen handel en nijverheid tot bloei. Maar er was ook grote armoede, door
de Franse standenmaatschappij. De geestelijkheid vormde de eerste stand, de adel de
tweede en de rest van de bevolking behoorde tot de derde stand. De eerste en de tweede
stand betaalde geen belasting en alleen edelen konden goed betaalde overheidsbanen
krijgen. Boeren moesten pacht (huur) betalen voor het gebruik van grond. De derde stand
betaalde bijna alle belastingen. Er was veel indirecte belasting dat bijvoorbeeld op
producten zat. De lonen van de arbeiders bleven steeds meer achter bij de stijging van de
prijzen.
Door de wetenschappelijke revolutie ontstond in de westerse landen het idee dat mensen
alles konden begrijpen en verklaren met hun verstand. De omschakeling van mensen die het
gebruik van het verstand willen bevorderen werd de verlichting genoemd. Aanhangers van
de verlichting dachten dat het kwaad en ellende een gevold waren van domheid. Ze moesten
niet zomaar geloven wat de kerk zei. De Franse schrijvers Diderot en d’Alembert stopte al
hun kennis in hun zelfgeschreven encyclopédie.
De verlichting leidde tot nieuwe ideeën. Verlichte denkers meenden dat alles het gevolg was
van menselijk handelen en natuurwetten. De Franse denker Voltaire dacht dat God de
wereld wel geschapen had maar zich er niet mee bemoeide. Sommige geloofde helemaal
niet meer en werden atheïst. Verlichte denkers vonden ook dat iedereen gelijk was en
gelijke rechten hadden. Zoals vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Ze wilden een
rechtsstaat, een staat waarin iedereen gelijk was en iedereen zich aan de wet moest houden.
Dus ook de koning.
De Britse denker John Locke vond dat als vorsten hun macht misbruiken of ongeschikt zijn,
dan mag het volk ze afzetten en een andere regering aanwijzen.
De Franse denker Charles Montesquiue schreef dat de macht van een overheid bestaat uit
drie onderdelen. De wetgevende, uitvoerende en de rechterlijke macht. Dat is de
driemachtenleer (trias politica). Het parlement moest wetten maken, de regering moest
regeren en de wetten uitvoeren, en rechters moesten volgens de wetten rechtspreken. Door
de driemachtenleer kon worden voorkomen dat bestuurders het volk onderdrukten.
, 4.2 Revolutie in Amerika
In de 17e eeuw stichtten Engelse kolonisten dertien kolonies aan de Noord-Amerikaanse
oostkust. In de kolonies woonden mensen met een Europese achtergrond die zich
Amerikanen noemden. Door de slavenhanden woonden er ook Afrikanen. Terwijl deze twee
bevolkingsgroepen groeide, daalde het aantal Indianen. Er werden in de kolonies heel veel
kinderen geboren, maar het gevolg daarvan was dat de meeste Amerikanen nog nooit in
Europa waren geweest en daardoor voelden ze zich nauwelijks verbonden met het
moederland. De Britse overheid bepaalde dat Amerikanen belasting moesten betalen. Maar
de Amerikanen vonden dat de Britten hun geen belastingen mochten opleggen zolang ze
niet waren vertegenwoordigd in het Britse parlement (‘no taxation without representation’).
Het Britse parlement bepaalde dat alleen de East Indian Company In Noord-Amerika thee
mocht verkopen. De Amerikanen vonden dat ze ongelijk werden behandeld. Dus ze besloten
de import van Britse thee te verhinderen. Op 16 september 1773 klommen tientallen
Amerikanen die verkleed waren als Indianen in de haven van Bosten in schepen die
volgeladen waren met thee. Ze gooiden alle thee overboord. De Britse regering reageerde
daarop met harde straf maatregelen. Daarom gingen de Amerikaanse kolonies
samenwerken en vormden ze het congres, met afgevaardigden uit alle kolonies. Zo vond de
Amerikaanse revolutie plaats, waardoor de kolonies in 1783 een onafhankelijke staat
werden.
De Amerikaanse onafhankelijkheid is een gevolg van het pamflet van Thomas Paine. Hij vond
het in strijd met de rede (dingen verklaren met je verstand) dat een heel continent werd
bestuurd door een eiland. Op 2 juli 1776 riep het congres de onafhankelijk uit van de VS.
In de onafhankelijkheidsoorlog in 1775 kwam het Britse leger in actie tegen de Amerikaanse
opstandelingen. De Britten waren sterken maar konden de Amerikanen toch niet definitief
verslaan. In 1778 kregen de Amerikanen hulp van de Fransen. In 1783 sloot Groot-Britannië
vrede met de VS. Hiermee eindigde de Amerikaanse Revolutie.
Amerika werd een democratie met gekozen bestuurders en volksvertegenwoordigers. Ook
werd de VS een bondsstaat of federatie. De staten hadden wel eigen parlementen en eigen
gekozen bestuurders. In 1787 kreeg de VS de eerste geschreven grondwet. Daarin staat hoe
een staat word bestuurd en wat de grondrechten van burgers zijn.
De Amerikaanse revolutie (1765-1787) was de eerste democratische-revolutie. Dat is een
ingrijpende politieke verandering waarbij een democratische grondwet word ingevoerd. In
de driemachtsleer van de VS is de president de uitvoerende macht, het federale parlement
(het congres) is de wetgevende macht en het federale hooggerechtshof is de rechterlijke
macht. Bij de stemming voor president mochten alleen blanke mannen met een bepaald
inkomen stemmen. George Washington was de eerste president van de VS en regeerde 8
jaar vanuit New York.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laura10s. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
