Geschiedenis
Hoofdstuk 1: Tijd van jagers en boeren.
(Prehistorie; 3000 jaar voor Chr.)
De grootste tijd van het bestaan van de mens leefde hij als jager-verzamelaar. De
mens is oorspronkelijk afkomstig uit Afrika, vanuit daar verspreid over de andere
werelddelen.
1.1 Migraties uit Afrika.
Ongeveer 1,5 miljoen jaar geleden verliet de mens; Homo erectus (= recht
oplopende mens) Afrika. In Europa werd dat de eerste menssoort, de
Neanderthaler.
Tegenwoordig is het de Homo sapiens sapiens (=denkende mens). Deze
nieuwe mens verdrong alle andere menssoorten 35000 jaar geleden stierven de
Neanderthalers in Europa uit.
De nomadische samenleving van jagers-verzamelaars.
Jagen en verzamelen is de oudste manier van bestaan. Ze leven een nomadisch
bestaan (=Rondtrekken op zoek naar voedsel). Deze manieren van bestaan
komen nog steeds voor in Zuid-Afrika, Amazonegebied (=tropisch klimaat).
Rendierjagers.
Tot 13000 geleden was heel Noord-Europa bedekt door de ijskap van de laatste
ijstijd. Hier leefden rendierjagers als nomaden. Belangrijkste hulpmiddelen
van hun waren: vuur, gereedschappen van vuursteen, -botten en –hout. Door het
vuur mogelijk was het mogelijk om te overleven en bleven de roofdieren weg. Ze
gebruikten grote bijlen, kleine scherpe werktuigen zoals; schrapers, boren,
messen en naalden. En voor de jacht: Speren en pijlen met vuurstenen punt. De
rendierjagers leefden in tenten en hutten.
Jagers en Vissers.
Na de laatste ijstijd werd het warmer en kwam er bosgroei. Hier profiteerden veel
dieren van.
9000 jaar geleden hoefden jagers in West-Europa niet meer te trekken. Lente:
Vissen, herfst: Noten en vruchten verzamelen, verder werd er het hele jaar
gejaagd. In Nederland wordt deze cultuur Vlaardingencultuur genoemd.
Nieuwe uitvindingen: boomstamkano, peddel en visfuik.
1.2 Overgang van Jagers & Verzamelaars naar landbouw.
9000 jaar geleden kwamen de eerste boeren in het Midden-Oosten. Dit gebied
wordt de Vruchtbare Halvemaan genoemd.
Verschillen tussen jagers-verzamelaars en landbouw samenlevingen.
Boeren hadden meer bezittingen als jager-verzamelaars. In de Vruchtbare
Halvemaan, grensgebied van Turkije, Irak en Syrië kwamen natuurlijke
graanvelden voor. Er werd ontdekt dat akkers ook ingezaaid konden worden.
Kuddes dieren ontstonden door het fokken van de “sterkste” jongen, die door
herders werden gehoed.
, Uitvinding: Het wiel.
Opgave van het jagersbestaan mogelijk door overbejaging van sommige dieren
dus werden ze gedwongen op een andere manier voedsel te vinden. Veel dieren
stierven uit. Vroege vormen van landbouw leidde tot bodemerosie.
Tegenwoordig zijn veel gronden van de Vruchtbare Halvemaan niet vruchtbaar
meer. Afvalhopen en dieren waren een bron van nieuwe ziekten zoals; Griepvirus,
pokken en de Q koorts. (Dit zijn alle dierenziekten).
De eerste boeren in ons gebied.
De eerste landbouwcultuur in West-Europa was de Bandkeramiekcultuur rond
5300 voor Chr.
(De naam is ontstaan door: Versiering van een band op het aardewerk.)
Boeren vestigden zich graag op lössgrond. (Dit was alleen in Nederland en Zuid-
Limburg.)
Een andere belangrijke landbouwcultuur was de Trechterbekercultuur , deze
bestond tussen 3500-2700 voor Chr. (De naam is ontstaan door: Trechtervormige
potten, bekers en schalen de meegegeven werden in hunebedden.)
Hunebedden kwamen voor in heel Noordwest-Europa, in Nederland in de
provincie Drenthe. Ze werden gebruikt als grafkelders.
Steen brons en ijzer.
De eerste boeren maakten net als jagers-verzamelaars veel gebruik van stenen
wapens en gereedschappen. Vooral vuursteen werd gebruikt en bewerkt voor
bijlen, messen, boren en pijlpunten. Rond 4000 voor Chr. werd dit zelfs door
mijnbouw opgegraven. (Krijtland – Zuid Limburg)
Rond 2100 voor Chr. kwamen er bronzen voorwerpen in Europa en vanaf 700
voor Chr. was er ook ijzer in Europa.
1.3 Religieuze uitingen: grottekeningen, beeldjes en grafgiften.
Kunstwerken staan vaak in het teken van religie. Dat zou dan ook gelden voor
tekeningen en beelden uit de Prehistorie. In Spanje en Frankrijk waren
grottekeningen van de jagers-verzamelaars. Deze waren meestal van dieren:
(Bizons) wisenten, herten en paarden. Soms ook handafdrukken. Ook in
Hunebedden is grafgift gevonden. (trechterbekers, sieraden, wapens en
gereedschappen)
Prehistorie (= De tijd waarover geen geschreven bronnen zijn.)
Wat we hier over weten is vooral afhankelijk van de archeologische vondsten. De
prehistorie eindigt wanneer er schriftelijke bronnen zijn. In het Midden-Oosten
eindige deze 5000 jaar geleden en in West-Europa eindigde deze 2000 jaar
geleden, met de komst van de Romeinen. In sommige afgelegen gebieden in
Nieuw-Guinea eindigde de Prehistorie pas 80 jaar geleden.
Archeologie. (= De wetenschap die zich bezighoudt met het in kaart brengen van
bodemsporen, opgravingen doen en het rapporteren en interpreteren van
vondsten.
Moderne archeologen zien zichzelf als bewaarders van het ‘bodemarchief’.(=
Alles dat zich in de bodem bevindt.) Archeologisch onderzoek wordt systematisch
aangepakt en er wordt gebruik gemaakt van een C14 methode. (= Een
methode waarbij het gehalte radioactief koolstof wordt gemeten.) Door de
systematische aanpak is het vergelijkbaar met recherchewerk op het plaats
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Joyce1234. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.