Uitgebreide samenvatting van alle artikelen + boekhoofdstukken voor het vak KNP interventies van de Bacheloropleiding psychologie aan de UvA. Deze samenvatting is gemaakt voor studiejaar 2021/2022.
Week 1 – Kwaliteit in de Zorg
In 2012 → Bestuurlijk akkoord gesloten betreffende het verbeteren van de kwaliteit van de
zorg.
Kwaliteitsnetwerk
Als gevolg van het bovengenoemde akkoord werd, door verschillende groepen (NVvP, NIP,
enz.) het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ opgericht.
Doel Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ = het streven naar goede, toegankelijke en
betaalbare geestelijke gezondheidszorg.
Kwaliteitsstandaard → Een verzamelnaam voor richtlijnen, zorgstandaarden en generieke
modules die betrekking hebben op het gehele zorgproces en die vastleggen wat goede zorg
is.
Kwaliteitsstandaarden zijn patientgericht en vanuit en perspectief van de client.
Kwaliteitsstandaarden bevatten een voorkeursoptie voor de doelmatigste zorg per indicatie,
waarom gepast gebruik van zorg wordt bevorderd.
Om kwaliteitsstandaarden te realiseren worden multidisciplinaire richtlijnen (evidence-
based) vertaald naar modulair opgebouwde zorgstandaarden (zowel evidence- als practice-
based).
De modulair opgebouwde zorgstandaarden vormen de basis voor zorgprogramma’s en -
paden.
Noodzakelijke vervolgstap
In de zorgstandaarden integreert men praktijkkennis en neemt men het clientenperspectief
op, in tegenstelling tot huidige richtlijnen.
Zorgstandaarden zijn stoornisspecifiek.
Naast zorgstandaarden bestaan er ook generieke modules → Beschrijven de zorg voor
patienten betreffende een zorgvraag die op meer betrekking heeft dan een aandoening of
stoornis.
Generieke modules:
- Zijn ziekteoverschrijdend.
- Werken verbindend tussen zorgstandaarden.
- Voorbeelden: Destigmatiseren, zelfmanagement, bijwerkingen geneesmiddelen, enz.
Zorgstandaarden verwijzen ook regelmatig naar de generieke modules.
,Richtlijn 2.0?
Zorgstandaard is geen ‘richtlijn 2.0’ maar worden eerder een aanvulling op de
multidisciplinaire richtlijn.
Richtlijn → Probeert dichtbij wetenschappelijk bewijs te blijven.
Zorgstandaard → Neemt richtlijnen mee, maar maakt perspectief breder door:
• Hele keten van zorg rond de stoornis mee te nemen.
• Het client perspectief nadrukkelijker mee te nemen.
Goede implementatie nodig
Grootste voordeel zorgstandaarden → Door het hebben van clientenversies kunnen
professionals en clienten een gelijksoortig idee hebben over wat goede zorg is, en dus
sneller tot overeenstemming komen.
Een goed implementatieplan is ook nodig!
, Week 2 – Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Klassieke gedragstherapie = gericht op gedragsverandering door detectie en manipulatie
van antecedente en consequente factoren.
Cognitieve therapie = gericht op gedachten, overtuigingen en ideeën van mensen.
Cognitieve gedragstherapie (CGT) → Integreert gedragstherapie en cognitieve therapie.
Heeft als doel problematisch gedrag en disfunctionele gedachten te veranderen.
Tegenwoordig bij CGT ook aandacht gericht op processen van informatieverwerking.
Historie
De oorsprong van klassieke gedragstherapie ligt voor een deel in dierexperimenteel
onderzoek.
Gedrag van dieren bleek snel goed te beinvloeden door verandering van stimuli. Menselijk
gedrag ook mogelijk, zelfs emoties e.g. exposure.
Uitgangspunt klassieke gedragstherapeuten → Mensen gaan zich anders voelen door zich
anders te gedragen.
Later ontwikkelde een stroming die stelde dat mens en dier anders waren. Belangrijkste
verschil tussen mens en dier = mensen hebben vermogen om situaties te interpreteren en
erover na te denken.
Resultaat was cognitieve therapie: mensen hanteren opvattingen over zichzelf, de ander en
de wereld (het verhaal). Deze kunnen functioneel of dysfunctioneel zijn.
Uitgangspunt cognitieve therapie → Mensen gaan anders voelen/doen door anders te
denken.
Combinatie van de 2 stromingen leidde later tot CGT
Theorie en behandelrationale
Centraal uitgangspunt CGT → Wederzijdse interactie tussen gedrag, cognities en emoties.
Door verandering van het ene worden de andere 2 beïnvloed.
, Bevindingen wetenschappelijk onderzoek
Veel onderzoek is aanwezig. Voor veel psychische problemen is CGT de behandeling van
eerste keuze. Echter, weinig onderzoek naar toepassing van CGT bij mensen met
hersenaandoeningen.
Cattelani, Zettin & Zoccolotti (2010): Review naar psychologische behandeling van patienten
met gedrags- en emotionele probelem als gevolg van hersenletsel.
- Resultaat → emperische bewijskracht van geïncludeerde studies laag, op zijn best
practice-based evidence.
Waldron, Casserly & O’Sullivan (2013): Review naar effect CGT bij hersenletsen met
depressieve en angstklachten.
- Resultaat → gemiddelde effectgrootte voor angst en substantiele effectgrootte
depressie, maar bij beide grote spreiding.
- Conclusie → CGT wellicht therapeutische mogelijkheden bij hersenletsel.
Veelvoorkomende tekortkomingen zijn: Kleine studies, zeer diverse samenstellingen, diverse
evaluatie-instrumenten, matige controlecondities en ondervertegenwoordiging van licht
hersenletsel.
Grote variatie in effectiviteit van CGT bij hersenletsen vraag om meer onderzoek naar
specifiek patientgebonden factoren die van invloed zijn op behandelresultaat e.g.
probleemomvang of ziektebesef.
Indicatie
CGT is meestal de behandeling van eerste keuze, en er is geen reden om dit te beperken
voor mensen met hersenaandoeningen want de indicatie is hetzelfde.
CGT biedt door de gestructureerde en directieve werkwijze ook voordelen voor patienten
met hersenaandoeningen, aangezien hier vaak problemen zijn in het structureren van
gedachtes en gedrag.
Het theoretisch denkkader achter CGT maakt het goed mogelijk om over te stappen naar
een geïndividualiseerde behandeling wanneer nodig.
Een specifieke beperking voor CGT is dat er relatief veel aanspraak wordt gedaan op het
geheugen van patiënten (bijv. door inzet van huiswerk of aanleren van nieuwe gedragingen).
Het cognitief-gedragstherapeutisch proces
In het cognitief-gedragstherapeutisch proces wordt onderscheid gemkaat in fasen en
niveaus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maartenkostermf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
