Samenvatting
Samenvatting H5 tijd van de ontdekkers en hervormers
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
H5 van geschiedenis havo 4, samenvatting paragraaf 1,2,3,4 met de begrippen en uitleg
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
1 Geschiedenis - Donna SeurenH5: tijd van ontdekkers en hervormers
begrippen:
Acte van Verlatinghe: plakkaat uit 1581 waarin een aantal gewesten Fillips II niet
meer erkende als hun heerser.
Conquistadores: Spaanse ontdekkingsreizigers die een groot deel van Midden- en
Zuid-Amerika onder Spaans bestuur brachten
Contrareformatie: reactie van de rooms-katholieke kerk op de hervorming, die
intern leidde tot het verbeteren van misstanden en extern tot het bestrijden van
hervormers.
Erfgoed: cultuurgoed dat is overgeleverd uit eerdere tijden.
Factorij: nederzetting van waaruit handel werd gedreven met het moederland. Soms
versterkt met een fort en een garnizoen.
Gewestelijke staten: vertegenwoordigers van adel, steden, en geestelijkheid uit één
gewest. Zij bespraken de bede (verzoek om betalingen) van de landsheer en eisten
als ruil privileges.
Humanisme: geestelijke beweging van 1400-1600 die zich richtte op de studie van
klassieke oudheid. Humanisten waren zelfstandige denkers die op een rationele
manier de maatschappij probeerden te verbeteren.
Inquisitie: kerkelijke rechtbank die niet-katholieken (ketters) opspoorde en
veroordeelde.
Katholisme: de grootste stroming in het christendom. Voor christenen die zich
verenigen onder de bisschop van Rome, de paus, wordt term rooms-katholicisme
gebruikt.
Kerkhervorming of reformatie: protestantbeweging tegen misstanden en tegen de
manier van gevolgen in de rooms-katholieke kerk.
Renaissance: cultuurstroming in Noordwest-Europa in de zestiende eeuw die de
mens als individu centraal stelde en de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld
nam.
Staten-Generaal: vertegenwoordigers (adel, geestelijken en steden) uit Nederlandse
gewesten die gezamenlijk de beden van de landsheer bespraken.
Unie van Utrecht: verdrag uit 1579 waarin de noordelijke gewesten zich gezamenlijk
uitspraken tegen de Spaanse bezetter. De gewesten gingen samenwerken op militair
en economisch gebied.
Vrede van Münster: verdrag uit 1648 waarmee Spanje de Republiek erkende als
een zelfstandige staat. Hiermee kwam een officieel einde aan de opstand
Wereldbeeld: voostelling van de werkelijkheid en van de wereld.
, 2 Geschiedenis - Donna Seuren
5.1 de wereld word groter
Wereldbeeld rond 1450
in Europa raakte het zuidelijke handelsnetwerk rond de Middellandse en Zwarte zee
verbonden met dat van de Hanze in het Noorden, de typische producten vanuit het
noorden werden verkocht in het zuiden en het Verre Oosten en ook andersom. Dit
was het voornaamste handelscentra met Brugge, Genua, Venetië, door kruistochten
werd het contact met Arabieren veel beter en via deze contacten raakten
Europeanen in contact met producten die geheel onbekend waren voor hun zoals
papier, buskruit en een kompas.
Aan het einde van de 15e eeuw was er een beter wereldbeeld, de kaarten waren
uitgebreider en waren de handelscontacten betrouwbaarder. De vorm van de aarde
was nog altijd een discussie puntje, een oude Griek Ptolemeüs had ideeën en die
werden gevonden later van aanwijzingen van de bolle vorm van de aarde. De Italiaan
Toscanelli verwerkte gegevens om een kaart en die kaart gebruikte Columbus om
een snelle route naar Indië te vinden want Amerika stond toen nog niet op de kaart.
Motieven om op reis te gaan
1. Arabische handelaren leverden veel specerijen, zijde, vruchten en edelstenen
vanuit Azië naar Venetië, door deze tussenhandel werden de producten heel duur en
wilde de Europeanen het zelf uit Azië gaan halen maar dat kon echter niet via land
omdat Arabieren geen Europesen handenlaren in hun land toelieten en een zeeweg
was nog niet bekend.
2. Men was in die tijd er van overtuigt dat het een plicht was om overal het
Christendom te verspreiden. 3. Koningen wilden door ontdekkingsreizen hun macht
en status vergroten.
De Portugese koning had een bijzondere reden want hij wilde priester Johannes
vinden, die diep in Afrika zat, om een pact te sluiten tegen de Moslims. Voor de
Portugezen en Spanjaarden was deze overzeese expansie ook een gevolg op de
Reconquista, het terugdringen van de invloed van de Islam en deze strijd werd
daarmee feitelijk in Noord-Afrika voorgezet.
Spanje volgt Portugal
Portugezen gingen als eerst op ontdekkingsreis om Indië te bereiken, ze gingen
langs de kust van Afrika. In 1488 voer Bartolomeus Diaz voorbij de Afrikaanse
zuidpunt en in 1497 bereikte Vasco da Gama de westkust van India. Ze hielden deze
route geheim en ze bezette kustplaatsen die langs de route liepen. Deze waren
versterkt met forten en soldaten (factorijen), hier dreven ze ook handel met de
lokale bevolking.
In deze periode werd de Reconquista voltooid in Spanje en de koningen wilde dat
iedereen katholiek werd, na de Moren werden nu ook de Joden bestreden. Ze
moesten het land verlaten of zich tot christen te laten dopen, veel mensen deden dit
maar waren in het geheim nog trouw aan hun joodse geloof. Nadat dit allemaal was
gelukt gingen Ferdinand en Isabella meer aandacht leggen op hun geldmiddelen op
overzees ontdekkingstochten.
Columbus had zich voorbereid op de reis naar Indië, hij ging niet om Afrika heen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper donnaseurenxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77973 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen