Een hele duidelijke en beknopte samenvatting over de Historische Context China. Ik heb deze samenvatting geschreven aan de hand van het boek van Feniks. Deze samenvatting heeft mij heel erg geholpen bij mijn toetsen/examen.
3.1 China en het modern imperialisme
Kenmerkende aspecten
33. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.
34. De opkomst van emancipatiebewegingen
36. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,
socialisme, confessionnalisme en feminisme
44. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
Leidende vraag
Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?
-Vanaf 17e eeuw: China geregeerd door keizers van de Qing-dynastie. (Mantsjoes)
Keizerlijk gezag gebaseerd op het confucianisme (keizer door de hemel aangewezen).
Keizer werd gesteund door een groep ambtenaren (mandarijnen).
-Meer dan negentig procent v/d Chinese bevolking was boer. Nauwelijks rechten, wel
plichten: Veel belasting betalen, voedsel produceren, dienen in het leger.
-In de 19e eeuw verzwakte de machtspositie van de Qing-dynastie. Keizers hadden
economische en politieke problemen. Hongersnood, corruptie en vriendjespolitiek.
-Naast de interne onrust ontstond bovendien een externe bedreiging voor de keizerlijke
macht: het modern imperialisme
-Onder invloed van industrialisatie en nationalisme kwam in de 19e eeuw het modern
imperialisme op. Westerse mogendheden probeerden in China hun positie te versterken.
Dat ging aanvankelijk moeizaam; China toonde nauwelijks interesse in westerse
handelswaar. Dat kwam door een sterk superioriteitsgevoel: sinocenterisme.
-Rond 1820 betreden de Britten met opium de Chinese markt. Miljoenen Chinezen raakten
verslaafd, en de overheid stelde een opium verbod in. Dit zonder succes, want via Kanton
ging de handel door. Voor Groot-Brittannië was de handel zeer winstgevend.
-Door de verslaafdheid raakte de Chinese samenleving totaal ontwricht. In 1839 besloot de
keizer in te grijpen, en werden 20.000 kisten opium vernietigd. De Britten stuurden
oorlogsschepen naar de Chinese kust: Eerste Opiumoorlog.
-De Eerste Opiumoorlog eindigde in 1842 met een nederlaag voor China, doordat de Britten
modernere schepen hadden. De Britten stelden een vredesverdrag op, waarin de Chinezen
verplicht werden een flinke schadevergoeding te betalen. Het Verdrag van Nanking is een
van de eerste Ongelijke Verdragen. China wordt tot veel verplicht, terwijl de westerse
mogendheden voor zichzelf rechten en privileges afgedwongen
-Frankrijk, de VS en Rusland probeerde ook hun invloed op China te vergroten. Rusland zag
Mantsjoerije als onderdeel van haar invloedssfeer. In veel steden in het zuiden en oosten
van China (Shanghai) nam de westerse aanwezigheid toe.
-Voor buitenlanders werd in de verdragen extraterritorialiteit geregeld, ze vielen niet onder
Chinese wetgeving en rechtspraak. Door de westerlingen verloren Chinese handelaren
inkomsten. Dit zorgt voor veel onrust bij de bevolking.
-In 1856 brak de Tweede Opiumoorlog uit. China probeerde zich te verzetten tegen nieuwe
Britse eisen. Wederom werd China verslagen en kreeg een vernederend verdrag opgelegd.
-Tussen Japan en China verslechterde de situatie. In 1894 kwam er oorlog. Japan
probeerde zijn macht naar Korea uit te breiden. China zag Korea als een invloedssfeer, en
, voelde zich bedreigd. De Chinese vloot werd direct door de moderne Japanse marine
uitgeschakeld
-De macht van de keizer was door de ongelijke verdragen beperkt. Protesten tegen
buitenlandse inmenging namen toe. Tussen 1851 en 1868 waren er twee grote
volksopstanden.
1. In het zuiden van China had Hong grote groepen boeren gemobiliseerd, en met hen
een revolutie ontketenen tegen de keizer. De deelnemers van de Taiping Opstand
kregen een groot deel van China in handen. Ze lieten zich inspireren door elementen
van het christendom, confucianisme en nationalisme.
2. Overstromingen van de Gele Rivier (noorden China) zorgden voor grote problemen.
De overheid deed hier nauwelijks iets aan, boeren kwamen massaal in opstand..
-Met moeite werden de opstanden neergeslagen, met buitenlandse militaire steun.
Honderden steden waren vernietigd, twintig miljoen Chinezen hadden door honger en
geweld hun leven verloren.
-Sommigen Chinezen beseften dat moderniseringen noodzakelijk waren. Japan was een
grote inspiratiebron. In 1861, tijdens de grote volksopstanden, startte in China de
Zelfversterkingsbeweging. De aanhangers wilden belangrijke stappen zetten op het
gebied van militaire en techonische modernisering.
-Volgens de keizer moest ook het land democratischer bestuurd moeten worden. Zo moest
het onderwijs en het leger verbeterd worden. Een groep conservatieven waarden de
moderniseringspogingen echter niet. Cixi steunde hen. In 1898 nam ze de macht over van
de keizer en draaide de meeste hervormingen terug.
-Ook onder de bevolking was niet iedereen tevreden met de vernieuwingen, zo blijkt uit de
Bokseropstand. De Boksers kwamen in actie tegen westerse imperialisten. Volgens hen
waren de buitenlanders schuldig aan het verval van de Chinese staat. Ze konden rekenen
op de steun van keizerin Cixi. Een internationale troepenmacht versloeg de Boksers, en
China werd gedwongen een Ongelijk Verdrag te tekenen. De Boksers hadden een Duitse
gezant vermoord.
-De macht van de Qing-dynastie was door de Bokseropstand verder verzwakt. De steun van
Cixi aan de rebellen was een verkeerde keuze. Een aantal hervormingen werden alsnog
doorgevoerd; het leger werd gemoderniseerd en er kwam meer inspraak in het bestuur. Het
keizerlijke landsbestuur functioneerde echter nauwelijks meer
-Cixi overleed in 1910, Keizer Puyi, drie jaar oud, kwam op de troon. Eind negentiende euw
was er een nieuwe nationalistische beweging ontstaan met Sun Yat-Sen. Na onrust in het
zuiden van China nam generaal Yuan Shikai de leiding van de revolutie op zich.
-De Qing-dynastie kwam ten val; keizer Puyi trad af en Shikai werd president van de
Republiek China. Ook Sun Yat-sen kon weer terugkeren naar China.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zijllisavan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
