In dit document wordt acute en chronische pijn samengevat.
De pijnladder, Pijnmodel van Loeser, pijn en pijnbehandeling, indeling en vormen van pijn, definities, nociceptieve vs neuropathische vs nociplastische pijn, de eigenschappen, somatische pijn vs viscerale pijn, referred pain, doorbraakpijn...
CHIZ – Acute en Chronische pijn
Pijn en pijnbehandeling
De indeling en vormen van pijn – definities
o Er bestaan verschillende indelingen en vormen van pijn:
- Nociceptieve versus neuropathische versus nociplastische pijn
- Somatische versus viscerale pijn
- Doorbraakpijn
- Opioïd geïnduceerde hyperalgesie
- Totale pijn
Nociceptieve versus neuropathische versus nociplastische pijn
o Nociceptieve pijn
- Veroorzaakt door weefselbeschadiging deze pijn is meestal goed behandelbaar
met paracetamol, NSAID's (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs) en/of
opioïden
- Bv. je snijdt in je vinger, …
o Neuropathische pijn
- Tgv beschadiging vh perifere of centrale zenuwstelsel door compressie of ingroei
door tumor, door bestraling of na operatieve ingrepen
- Zenuwpijn bv mensen met cva die bloeding hebben thv hersenstam, die
bloeding kan drukken op de zenuw vd hersenstam
- Anti-epilectica en antidepressiva gaan geven tegen deze pijn
o Centrale pijn
- Is neuropathische pijn die veroorzaakt w/ door beschadiging vh centrale
zenuwstelsel
- Bv. na een CVA of bij multipele sclerose.
o Nociplastische pijn
- Ontstaat door veranderingen in de nociceptieve processen zonder dat er nog
bewijs is van actuele schade van weefsel of zonder bewijs van schade of ziekte vh
zenuwstelsel
- Letsel heeft zich ingenesteld pijn is er maar niet altijd constant
, CHIZ – Acute en Chronische pijn
Eigenschappen van neuropathische pijn:
o De pijn w/ vaak als brandend, schietend en/of stekend ervaren.
o Vaak gepaard met sensibiliteitsstoornissen:
- Pijngewaarwording kan ook versterkt zijn (hyperalgesie)
- Soms treden pijnklachten op als gevolg v/e prikkel die normaliter niet tot een
pijnsensatie leidt (allodynie)
- Huidaanraking is meestal pijnlijk (hyperesthesie)
o De plaats waar de pijn w/ gevoeld hangt af vd plaats waar de zenuwbeschadiging is
opgetreden
o Minder gevoelig voor paracetamol, NSAID's en opioïden dan nociceptieve pijn
- Vaak antidepressiva en anti-epileptica nodig
Ca. 65% vd pijn bij patiënten met kanker is nociceptief en 10% is neuropathisch. In 25% vd
gevallen is er sprake van mengvormen.
Zenuw gebonden pijn = hypo of hyperesthesie of disesthesie
Antidepressiva: Redomex – Lyrica – Neurontin
Allodynie = zaken die normaal geen pijn doen gaan nu wel hard pijn doen door wijziging in
sensibiliteit tgv beschadiging zenuwbaan
Somatische pijn versus viscerale pijn
o Somatische pijn
- = nociceptieve pijn die uitgaat van huid, bindweefsel, spierweefsel of bot
meestal duidelijk gelokaliseerd en scherp, stekend of kloppend van karakter.
o Viscerale pijn
- = nociceptieve pijn die uitgaat vd ingewanden vd borst of de buik meestal niet
duidelijk gelokaliseerd en vaak drukkend of krampend van karakter.
- Viscerale pijn w/ soms gevoeld in het dermatoom op hetzelfde
ruggenmergniveau projecteert
o 'referred pain'
- Bv. pijn in de schouder tgv levermetastasen met ingroei in het leverkapsel en het
diafragma
- Bv. pt met myocardinfarct pijn situeert zich niet thv het hart maar straalt uit
naar arm
, CHIZ – Acute en Chronische pijn
Doorbraakpijn
o plotseling optredende, tijdelijke, vaak hevige toename van pijn die optreedt bij
bestaande chronische pijnklachten
o Komt voor bij 50- 65% vd pt met kanker, duurt gem. 30 min. en gem. 4 X/dag
o Kan invaliderend zijn en leiden tot stemmingsstoornissen en angst.
- De medicatie die w/ gebruikt voor de behandeling van doorbraakpijn w/ ook wel
doorbraakmedicatie genoemd.
o Onderscheid tussen 3 types doorbraakpijn:
1. Incidentele pijn:
Doorbraakpijn die uitsluitend of hoofdzakelijk optreedt bij bepaalde
bewegingen of houdingen (voorspelbaar)
2. 'End of dose pain':
Doorbraakpijn die optreedt kort voor de volgende gift vh analgeticum
3. Spontane doorbraakpijn:
Doorbraakpijn die optreedt zonder aanwijsbare aanleiding (niet-voorspelbaar)
Plan B bij doorbraakpijn = Paracetamol 3g/dag om de 8 uur + zo nodig extra Tramadol
50mg/dag
Dafalgan mag max. 4g/24uur => levertoxisch
Als je in vpk dossier ziet: dafalgan 3X/dag en zo nodig… = meestal doorbraakpijn
Opioïd-geïnduceerde hyperalgesie
o Indien toediening van opioïden leidt tot hyperalgesie en toename van pijn. Dit kan
optreden zowel bij zeer hoge doseringen of snelle dosisverhoging.
- Pijn tgv van opiaten sommige mensen die onder opioïten staan reageren er
heel slecht op krijgen net meer pijn opioietrotatie
Totale pijn
o Ook primair somatisch bepaalde pijn w/ in hoge mate beïnvloed door psychosociale
en/of levensbeschouwelijke factoren.
o Voor dit allesomvattende concept van pijn w/ ook de term 'totale pijn' gebruikt.
- Total body pain = overal pijn zonder duidelijk aanwijsbaar oorzaak
naar pijnkliniek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chiaradenti. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.
