Totaaloverzicht van Module Wetenschapsfilosofie. Dit overzicht is een duidelijk kader waarin alle belangrijke kenmerken per filosoof beschreven worden. Het geeft overzicht over de te leren stof en maakt dat je meer samenhang en verbanden kunt aanbrengen tussen de verschillende filosofen.
Griekse oudheid: Wat is kennis?
Socrates Heraclitus Parmenidus Protagoras Plato Aristoteles
Het enige dat je Alles is Alles is statisch Ieder beleeft Rationalist Empirist
zeker weet is dat veranderlijk werkelijkheid Verstand/ ratio Zintuigen/waarneembaar/feiten
je niks weet (zintuigelijke op eigen wijze (grot: zintuigen zijn niet te Tabula Rasa
1e grote filosoof in wereld) vertrouwen) Peripatetisch axioma (de ervaring als bron
westerse denken van kennis en de inductie als methode)
Goede en slechte in de Rivier Tafel Persoonlijk Deductief Inductief en intuïtief, gemeenschappelijkheid en
mens; zelfontplooiing. doelgerichtheid
Drie zielsdelen: kennende, strevende en Drie zielsdelen: vegetatieve, sensitieve en
Harmonieuze begerende cognitieve deel
samenleving
Rechtvaardige samenleving; iedereen Gelukzalige samenleving
Tijdpad na de Griekse oudheid : Revolutie
Hellenistische Neoplatonisme Patristiek Scholastiek Thomas van Copernicus Bacon - idolen
filosofie Aquino
Verspreiding Griekse Romeinse rijk valt Ideeën van Kloosters Wetenschap Van geocentrisch naar Empirist / Inductie
filosofie over grote uiteen Plato en de worden gebruiken om heliocentrish wereldbeeld. Geen tabula rasa
delen van Europa en neoplatisten universiteiten religie nog
Azie. worden geloofwaardiger te Niet de aarde, maar de zon Bacon beschrijft de
uitgewerkt om maken staat centraal en waarin de wetenschappelijke houding als een
het christelijke aarde niet stilstond maar om uitgebalanceerde combinatie van
geloof een Kerkelijk haar eigen as draaide onbevooroordeelde observatie en
rationele wereldbeeld kritisch denken.
grondslag te
bieden.
Romeinse filosofen Vooral ideeënleer Geloof Religie Kerkelijke leven Bovenmaans Het wereldbeeld werd weer De kennis die wij opdoen m.b.v.
van Plato spreekt vermengt zich (quinta essentia)en bepaald door empirie en onze zintuigen is vertekend door
aan. meer met ondermaans ratio niet door dogma’s: idolen
wereldlijke (Aristoteles) revolutie 1. De idola tribus
leven 2. De idola specus
3. De idola fori
4. De idola theatri
Metafysische en Sluit goed aan bij Aristoteles komt Summa Theologiae Kepler Mieren (empiristen)
epistemologische Christendom idee weer in beeld Galilei Spinnen (rationalisten)
stellingen van Plato van een (meer wereldse Meer wereldlijke Newton De bij (empirie en ratio)
en Aristoteles onbereikbare, zaken) visie dan de
aanbeden en alwetende God die patristieke visie
grondslag voor de veroorzaker was Gemene deler met Copernicus
ethica en politica van alles.
Romeinen
, De verlichting (Renaissance; herboren Griekse waarden)
Het correspondentieprobleem: hoe weten we zeker of de ideeën in ons hoofd overeenkomen (corresponderen) met de werkelijkheid?
Descartes Locke Berkeley Hume
Rationalist / hoofd denken / tweedeling Empirist / voorkeur voor fysieke wereld Empirist / voorkeur voor geest/ Empirist (geïnspireerd door
/God hoofd. Bacon)
Trekt twijfel aan de empirie van Bacon Wars van universele Goddelijke Eens met Descartes en de Wetenschap is mensenwerk
door begrippen over aangeborenheid etc wereld van de ideeën
De twijfel als methode om aan kennis te De mens wordt geboren zonder Kritiek op Locke. Berkeley Wetenschap is het verzamelen
komen. Twijfelen = denken voorkennis = onbeschreven vel papier. zegt dat alle waarnemingen van kennis en dat doen we met
afhankelijk zijn van de feilbare zintuigen
Onze kennis komt uitsluitend tot ons waarnemer (en dus secundair
via de waarneming zijn)
Cogito ergo sum: ik denk dus ik ben Waarnemingstheorie over hoe ideeën, Oplossing voor het We moeten kennis hebben over
representaties in ons hoofd terecht correspondentieprobleem: de het menselijk vermogen om
Res cogitans: de denkende substantie komen. innerlijke ervaring is het kennis te vergaren
uitgangspunt en die moeten waarnemingstheorie (om
We moeten de werkelijkheid we beschouwen als de correspondentieprobleem op te
observeren willen we haar leren werkelijkheid. lossen)
kennen
Rex extensa: De fysieke wereld heeft God Waarnemingsproces in twee fasen: Esse est percipi Inhoud geest (zijn percepties
in ons geplant. 1. sensatie (binnenkomst zintuigen) bestaande uit 2 categorieën)
2. reflectie (samenstellen idee/ (alle waarnemingen zijn 1. Impressies (Zie sensatie
toevoeging aan de geest) secundair; zijn afhankelijk van Locke)
de waarnemer) 2. Ideeën (copy principle /
(hier is onze kennis op gebaseerd aldus ideeën zijn louter kopieën van
Locke; 1e soort psychologische onze impressies, er wordt niks
theorie) toegevoegd)
God bestaat want elk kind heeft bij de Een object kan drie kenmerken bezitten: Zijn is waargenomen worden; Ervaring ananas : Kennis komt
geboorte een beeld van God 1. primaire kwaliteiten de wereld bestaat als hij gewoon tot ons via de zintuigen
(ideeënwereld, Plato, rationalist). 2. secundaire kwaliteiten waargenomen wordt. en zo lang we nog geen ervaring
3. tertiaire kwaliteiten hebben opgedaan weten we
Idealisme: de wereld in onze niets.
Windwijzer geest is de enige
Sterke morele filosofie over goed en Sterke morele filosofie over goed en Oplossing: 1. Object in Moral and metaphysical
kwaad en hoe mensen zich dienen te kwaad en hoe mensen zich dienen te herinnering sciences’ Om hun
gedragen (rechtvaardige maatschappij) gedragen (rechtvaardige maatschappij) Oplossing 2: God die alles ziet waarheidsgehalte te controleren
en bestaan van dingen hoeven we volgens Hume alleen
verzekert. zijn copy principle om te draaien
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jurfie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
