Samenvatting Inkooptheorie
Deel 1 Plaats van inkoop in het universum
Hoofdstuk 1 inkoop: spin in het web
Inkoop is een ondersteunend proces, behoort tot het secundaire proces.
De waardeketen van Porter
De waardeketen van Porter verdeeld het bedrijf in afzonderlijke activiteiten op het gebied van
ontwerp, productie, verkoop, levering en onderhoud van producten Deze verdeling geeft inzicht in de
kostenstructuur en maakt de activiteiten zichtbaar die op strategisch vlak van belang zijn. De
waardeketen heeft primaire- en secundaire activiteiten, die allemaal in verband staan met de marge
van de organisatie.
Er ontstaat concurrentievoordeel wanneer
1) Het bedrijf de activiteiten goedkoper of beter kan uitvoeren dan zijn concurrenten. De waarde
van de activiteiten is bij de waardeketen wel belangrijker dan de kosten;
2) Onderlinge relaties tussen de activiteiten met elkaar verbinden;
Er ontstaat langdurig concurrentievoordeel wanneer een onderneming erin slaagt om hoge marges
te behalen op de waarde-activiteiten en de aanwezige verbindingen zo optimaal mogelijk benutten.
De waardeketen Geeft overzicht van de waarde-activiteiten verdeeld over primaire en secundaire
activiteiten en de bijbehorende marge.
Primaire activiteiten
1) Inkomende logistiek: ontvangst, ingangs-, kwaliteits-, voorraadcontrole, opslag.
2) Operationeel management: alle activiteiten die gericht zijn om van grondstoffen, halffabricaten
en componenten eindproducten te maken in het productieproces. Bewerken, assembleren,
verpakken, testen.
3) Uitgaande logistiek: activiteiten die gericht zijn op het ter beschikking stellen van producten aan
de afnemers. Consumenten, tussenhandel en andere productiebedrijven. Opslaan, voorzien van
transportverpakking, verzendklaar maken
4) Marketing en verkoop: activiteiten die gericht zijn op het verkopen van producten aan de
afnemers. Adverteren, persoonlijke verkoop, offerte opstellen, direct mail, vaststellen prijzen
5) Service: het onderhouden van de geleverde producten. Garantie verlenen, reparaties uitvoeren,
bedorven of verkeerd voedsel terughalen, onderdelen leveren, gebruikers trainen
Secundaire activiteiten
1) Inkoop (procurement): de inkoop en het beschikbaar stellen van alle producten en diensten voor
zowel de primaire- als secundaire activiteiten
2) Technologie en ontwikkeling: productie, producten, processen, informatie en de verbetering
hiervan
3) Humanresourcemanagement (HRM): alle activiteiten die te maken hebben met het werven,
selecteren, in dienst nemen, betalen, opleiden, trainen, uit dienst laten gaan
4) Infrastructuur van de organisatie: activiteiten die zich richten op de gehele onderneming en niet
1 speciale primaire activiteit. Financiële administratie, facilitair bedrijf, juridische zaken, interne
accountantsdienst
Marge Het verschil tussen de totale waarde (opbrengst) en de gezamenlijke kosten voor het
uitvoeren van de waarde-activiteiten
Inkoop(proces), primair en secundair
De inkoop bestaat uit de inkoop voor primaire processen en ondersteunende (secundaire) processen.
Inkoopfunctie primaire activiteiten Inkoopfunctie secundaire activiteiten
, Weinig leveranciers Veel leveranciers
Veel orders Heel veel orders
Omvangrijk – beperkt assortiment Heel omvangrijk assortiment
Beheersbaarheid afhankelijk van Beheersbaarheid meestal goed in te plannen op
productieplanning basis van contracteinde
Besluitvorming is complex Besluitvorming is eenvoudig
Gemiddeld orderbedrag hoog Gemiddeld orderbedrag klein
Omzet zeer hoog Omzet relatief laag
Inkoop Alles waar een externe factuur tegenover staat. Het zijn niet alleen zaken als
kantoorartikelen, grondstoffen, verpakkingsmaterialen en gas, water of licht, maar ook belastingen
die je tot inkoop rekent. Ook de belastingdienst stuurt namelijk een factuur die je moet betalen. Je
hoeft daarnaast niet bewust iets te ondernemen om van inkoop te kunnen spreken, zoals het
stilzwijgend laten verlengen van een contract.
Het belang van primaire inkoop is groter dan van secundaire inkoop.
Primaire inkoop de inkoop voor de primaire activiteiten zoals productie en verkoop. De
activiteiten hebben direct te maken met de productie.
Secundaire inkoop de inkoop voor de ondersteunende activiteiten
i. Dit wordt bij dienstverlenende bedrijven en overheid facilitaire inkoop genoemd
Inkoopactiviteiten
Inkoopactiviteiten worden verdeeld over twee begrippen/onderdelen
Tactische inkoop houdt zich bezig met de eerste drie stappen van het inkoopproces (initiële inkoop)
1) Specificeren Wat er precies nodig is. Belangrijkste fase
2) Selecteren Van een of meerdere leveranciers
3) Contracteren Van de geselecteerde leveranciers
Operationele inkoop de laatste drie fasen van het inkoopproces
1) Bestellen Van de goederen en diensten
2) Bewaken Van levertijden, factuur en corrigeren van foutieve bestellingen, leveringen, factuur
3) Nazorg Het afhandelen van claims, creditfacturen, archiveren van besteldocumenten en
evalueren van de leveranciersprestaties
Definitie inkoop ‘’Het van externe bronnen betrekken van alle goederen of diensten die noodzakelijk
zijn voor de bedrijfsuitvoering, de bedrijfsvoering en de instandhouding van het bedrijf tegen de voor
de organisatie gunstige voorwaarden’’.
Als inkoper moet je het inkoopproces zelf goed ondersteunen middels
Informatie verkrijgen over het budget van de klant en financiële middelen
, Personeel en organisatie goed inzetten
Standaardmethoden en -procedures gebruiken > voor offertes en aanbestedingen
Informatievoorziening organiseren voor de inkoper, interne klanten en leveranciers
Het rendement is bepalend voor de levensvatbaarheid van een organisatie. Hoe hoger het
rendement, hoe vrolijker de aandeelhouders en hoe groter de overlevingskansen van een bedrijf.
i. Slechte inkoopperformance van een bedrijf leidt tot kosten en een verslechtering van het
rendement
Du-Pont analyse
De DuPont-analyse laat het effect van (kosten)besparing m.b.t. de inkoopafdeling zien. Besparing op
de kosten leidt tot een hoger rendement.
Volgens de DuPont-analyse kunnen inkoopbeslissingen twee kanten uitgaan (beide zijn goed)
1) Marges vergroten door het realiseren van inkoopbesparing
2) Verbeteren van de omloopsnelheid van geïnvesteerd vermogen door het werkkapitaal te
verminderen
Het zijn 2 manieren om marges te vergroten
Maatregelen om de inkoopbeslissingen van de Dupont-analyse te realiseren
Betalingstermijn met leveranciers verlengen: zodat het geld extra lang op rekening blijft
Extra aandacht schenken aan de kwaliteit van de levering (zero defects): waardoor het
buffervoorraad wordt teruggedrongen. Foutieve levering kost veel geld
Leveranciers vaker laten leveren: om de eigen voorraad omlaag te brengen
Kernactiviteiten die uitgevoerd worden in eigen beheer, niet uitbesteden aan een derde:
alleen wanneer de activiteiten goed beheerst en beschreven zijn. Anders kost het geld
Boekhouding, kwantitatieve informatie
Boekhouding Om achter de besparingsmogelijkheden van een organisatie te komen, moet eerst
achterhaald worden welke bedragen onder de inkoopgebonden kosten vallen. Kwantitatieve
informatie. Facturen van de boekhouding zijn een bron voor kwantitatieve informatie.
a) De leveranciers
b) Het aantal facturen per leverancier
c) De facturen
d) Het bedrag per factuur
e) Aard van het ingekochte product of dienst (kostensoort)
f) Bedrijfsonderdeel waarvoor is ingekocht (kostenplaats)
Inkoopsegmenten en clusters
Inkoopsegment Samenhangende groepen van kostensoorten. Het zijn gelijksoortige producten en
diensten die je bij eenzelfde leverancier zou kunnen inkopen.
a) Na vaststelling van de inkoopsegmenten, voeg je deze samen in clusters (= Een verzameling
van inkoopsegmenten van vergelijkbare (niet gelijke) aard
b) VB Inkoopsegment tuinarchitect, groenonderhoud & planten, bomen, bloemen
Bijpassend cluster is groendiensten
Kostensoort (gelijksoortige producten.diensten die je bij 1 leverancier kan kopen) > inkoopsegment
(samenhangende groep van kostensoorten) > cluster (verzameling inkoopsegmenten van
vergelijkbare aard)
Belangrijkste parameters van een spend-analyse Inkoopvolume, aantal leveranciers, aantal
facturen. Deze parameters heb je nodig voor de analyse (ook wel ABC-analyse genoemd)
