Samenvatting van de stof van het vak 'Inleiding Burgerlijk procesrecht' gegeven op de JHS blok 2. Samenvatting behandeld stof van week 1 t/m 4. Samenvatting is gebaseerd op de literatuur en kennisclips. Voor de andere vakken in de P2 zie mijn andere documenten of koop een bundel. Bij de bundel van ...
Burgerlijk procesrecht
P2 – de adviserende jurist
Juridische Hogeschool
Hoofdleerdoelen
De student kan:
1. De begrippen en beginselen uit het burgerlijk procesrecht beschrijven,
uitleggen en toepassen;
2. (het verloop van) de dagvaardingsprocedure en de verzoekschriftprocedure in
eerste aanleg beschrijven en uitleggen;
3. Naar aanleiding van een casus beargumenteerd oordelen welke rechter
bevoegd is in een dagvaardings- en verzoekschriftprocedure in eerste aanleg;
4. Naar aanleiding van een casus beargumenteerd oordelen welke procedure er
gestart moet worden;
5. Uitspraken van de rechter categoriseren, uitleggen wat het verschillende
karakter is van de onderscheiden vonnissen en beschikkingen en uitleggen
welke functies een uitspraak van de rechter heeft;
6. Een dagvaarding opstellen die voldoet aan de vereisten, inclusief de
betekeningsvereisten.
1
, Week 1: kennismaking en uitgangspunten van het burgerlijk
procesrecht
Leerdoelen
De student kan:
1. Onderscheid maken tussen het materiële en het formele privaatrecht;
2. De rol en functie van het burgerlijk procesrecht uitleggen en beschrijven;
3. De beginselen van en begrippen uit het burgerlijk procesrecht benoemen,
uitleggen en verklaren;
4. Aangeven hoe het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en de Wet op de
Rechterlijke Organisatie zijn opgebouwd;
5. De betrokken spelers en instanties binnen het burgerlijk procesrecht
benoemen en hun rol en taak beschrijven;
6. Aangeven welke kosten er komen kijken bij het voeren van een gerechtelijke
procedure in het burgerlijk recht.
Besluit zittingsplaatsen gerechten
Plak hier een tabje. Dit zijn de locaties van de gerechten. Op de Kluwer valt dit onder
VI.3.
Materieel burgerlijk recht
Dit omvat inhoudelijke rechten en plichten: rechtsregels om situaties,
rechtsverhoudingen en handelingen juridisch te definiëren en te kwalificeren.
Formeel burgerlijk recht
Gaat over hoe materiele regels kunnen worden afgedwongen bij de rechter. Dit
noemen we burgerlijk procesrecht. Bijv. welke kosten worden er gemaakt en naar
welke rechter moet je stappen.
Functies van burgerlijk procesrecht
- Handhaven en beïnvloeden van materiele burgerlijke rechten en plichten.
Hoe kunnen regels worden geeffectueerd (uitgevoerd)?
- Voorkomen van een gerechtelijke procedure.
Dit heeft een preventieve functie.
- Voorkomen van eigenrichting.
Eigenrichting houdt in dat een persoon zelf zijn recht gaat halen.
Bronnen van het burgerlijk procesrecht
Met name het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) en de Wet op de
rechtelijke organisatie (Wet RO) spelen een belangrijke rol binnen het burgerlijk
procesrecht.
Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
Dit bevat regels voor het uitvoeren van een procedure bij de burgerlijke rechter. Het
geeft een wettelijk kader voor het procederen bij de rechtbank, het gerechtshof en de
Hoge Raad en voor de tenuitvoerlegging van gerechtelijke uitspraken.
Landelijke procesreglementen staan nadere toepassingen en invullingen van
bepaalde regels uit het Rv. Bijv. over het indienen van processtukken.
2
,Wet op de rechtelijke organisatie
Hierin is opgenomen hoe de rechtelijke macht in NL is georganiseerd. Hier zijn o.a.
de organisatie, de taken en de bevoegdheden van de gerechten vastgelegd.
Uitgangspunten/beginselen burgerlijk procesrecht
1. Recht op rechtspraak en rechtsbijstand (art. 17, 18, 112 Gw)
2. Onafhankelijke en onpartijdige rechter (art. 36 Rv jo. art. 40 Rv)
Onafhankelijk van de overheid en onpartijdig in zijn oordeel. Indien hierover
twijfel bestaat is een procedure tot wraking mogelijk. De rechter kan hier zelf
ook om verzoeken, dit noemen we verschoning. Onafhankelijk is dat hij voor
het leven wordt benoemd. Dit is anders dan de onpartijdige rechter.
3. Hoor en wederhoor (art. 19 Rv)
Dit wordt ook wel het gelijkheidsbeginsel genoemd.
4. Behandeling en beslissing binnen redelijke termijn. Fair trail. (Art. 20 lid 1 Rv/
art. 6 EVRM)
5. Openbaarheid van zitting en uitspraak (art. 27 lid 1 Rv jo. art. 29 lid 1 Rv)
Het openbaarheidsbeginsel.
6. Motiveringsbeginsel (art. 30 Rv jo. art. 121 Gw jo. art. 5 lid 1 Wet RO)
De uitspraak moet gemotiveerd zijn.
7. Geen rechtsweigering en volledige beslissing (art. 26 Rv jo. art. 23 Rv)
De rechter mag niet weigeren om een uitspraak te doen. En de beslissing
moet volledig zijn: over alle geschilpunten een uitspraak doen. Dit houdt ook
verband met het recht op rechtspraak: elke procespartij heeft het recht om zijn
zaak volledig aan een overheidsrechter voor te leggen.
8. Beginsel van partijautonomie/ lijdelijkheidsbeginsel (art. 24 Rv)
Partijen bepalen de omvang van de procedure. De rechter mag alleen
oordelen over dingen die hem worden voorgelegd. De burgerlijke rechter is
lijdelijk noemen we dat. Het wordt daarom ook wel het lijdelijkheidsbeginsel
genoemd.
9. Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden (art. 25 Rv)
Indien een partij zijn vordering of verweer baseert op een onjuiste
rechtsgrondslag, moet de rechter de procespartij te hulp schieten door de
juiste rechtsgrond aan te vullen. Voorwaarde is wel dat er genoeg feiten
bestaan vanuit de partij voor die grond. Dit moet niet verward worden met het
lijdelijkheidsbeginsel!
Wie kom je tegen in het burgerlijk procesrecht
- Procespartijen (natuurlijke personen, rechtspersonen)
- Rechtsbijstandverleners (advocaat, jurist, gemachtigde)
- Gerechtsdeurwaarders
- Griffier en gerechtssecretaris
- Civiele rechter
Procespartijen
Dit kunnen natuurlijke personen of rechtspersonen zijn in het civielrecht. Een
natuurlijk persoon moet wel handelingsbekwaam zijn. Indien dit niet het geval is,
wordt deze persoon vertegenwoordigd door iemand ander. Die persoon noemen we
dan de formele procespartij en de handelingsonbekwame persoon noemen we de
materiele procespartij. Een rechtspersoon moet zich laten vertegenwoordigen door
een natuurlijk persoon. De rechtspersoon is zowel formele als materiele partij. Dit is
3
,anders bij bijv. een faillissement waardoor de rechtspersoon handelingsonbekwaam
is.
Rechtsbijstandverleners
- Advocaat; bij een kantonprocedure of kortgeding is geen advocaat nodig, bij
andere procedures wel. Om te procederen bij de Hoge Raad moet je een
cassatieadvocaat hebben.
- Vertrouwenspersoon; bij een kantonprocedure kan iemand zich laten bijstaan
door een persoon die geen advocaat is. Deze voert het woord. Dit kan
iedereen zijn.
- Gemachtigde; deze is bevoegd proceshandelingen te verrichten in naam van
de partij. Dit kan iedereen zijn, zolang die handelingsbekwaam is. De rechter
kan wel van de gemachtigde verlangen dat deze een schriftelijke volmacht
overlegd waaruit blijkt dat deze bevoegd is om de desbetreffende partij in
rechte te vertegenwoordigen. Een gemachtigde kan alleen in kantonzaken. Dit
kun je als hbo-jurist dus ook gaan doen.
De gerechtsdeurwaarder
De gerechtsdeurwaarder is door de Kroon (koning en ministers) benoemd. Zijn taken
en bevoegdheden zijn opgenomen in de Gerechtsdeurwaarderswet. Zijn taken zijn:
- Het uitbrengen van exploten;
Een schriftelijke aanzegging of mededeling van de ene partij aan de andere,
die door de gerechtsdeurwaarder wordt ondertekend en uitgebracht.
- Het leggen van conservatoir beslag;
Geld of zaken veiligstellen. Hiervoor is toestemming van de rechter vereist.
- Het ten uitvoer leggen van uitspraken van de rechter;
Dit wordt tenuitvoerlegging van het vonnis genoemd. Of executie.
In het burgerlijk procesrecht brengt de deurwaarder de dagvaarding uit. Na het
proces brengt de gerechtsdeurwaarder het vonnis tot uitvoer.
De griffier en de gerechtssecretaris
Dit zijn medewerkers van de administratieve en juridische ondersteuning van het
gerecht. De griffie betreft de gerechtelijke administratieve ondersteuning van een
bepaald gerecht. Mensen die er werken worden griffier genoemd. De
gerechtssecretaris is een juridische ondersteuner. Tijdens de zitting treedt de
gerechtssecretaris op als griffier. Dit kun je als hbo-jurist ook gaan doen.
De rechter (civiele)
De taak van de rechter is het nemen van beslissingen en uitspraak doen. In de
civiele procedure heeft de rechter hier een lijdelijke rol. In het verloop van de
procedure voert de rechter echter wel de regie.
, In een arrondissement (gebied van rechtbank) heb je een hoofdvestiging Den Bosch.
Daarnaast heb je een nevenvestiging. In het arrondissement Oost-Brabant is de
hoofdvestiging Den Bosch. De nevenvestiging is Eindhoven.
Een resort is het werkgebied van een gerechtshof. Je kunt dit allemaal vinden in het
besluit zittingsplaatsen gerechten. De Hoge Raad is er 1. Zit in Den Haag.
Indien je bijvoorbeeld in Best woont val je onder arrondissement Oost-Brabant en
moet je naar de nevenvestiging Eindhoven. Indien je in Vught woont moet je naar
Den Bosch.
Kosten van een procedure
Proceskosten
Deze gaan in vanaf het moment dat de dagvaarding wordt uitgebracht. De
dagvaarding valt ook onder de proceskosten. Moet je weten!
- Gerechtsdeurwaarder. Deze brengt de dagvaarding uit.
- Griffierechten. Kosten verschuldigd aan de gerechtelijke instantie. (Art. 3 en 4
Wet griffierechten burgerlijke zaken);
- Kosten verschuldigd aan de rechtsbijstandverlener. Het honorarium is de prijs
die de rechtsbijstandverlener ontvangt voor de door hem te verrichten
juridische diensten. No cure no pay gaat niet op. Ook als iemand verliest moet
deze betalen. De rechtsbijstandverlener kan ook verschotten in rekening
brengen. Dit zijn de onkosten die de rechtsbijstandverlener of door hem
ingeschakelde derden maken ten behoeve van een bepaalde zaak en die niet
onder het honorarium vallen. Bijv. het vertalen van een dagvaarding. Ten
slotte kan hij nog kantoorkosten in rekening brengen (5%). Bijv. papier of
telefoonkosten.
- Kosten voor de verliezende partij. Proceskostenveroordeling. Art. 237 Rv. Bij
de veroordeling van de proceskosten voor de verliezende partij is er sprake
van een liquidatietarief. Dit houdt in dat de kosten die de verliezende partij
voor de advocaat van de andere partij moet betalen lager liggen dan de
werkelijke kosten. Geldt ook voor de buitengerechtelijke kosten. De winnende
partij krijgt dus nooit al hun kosten terug.
Buitengerechtelijke kosten
Dit zijn kosten voorafgaand aan het proces. Art. 6:96 lid 2 sub c BW.
- Kosten verschuldigd aan de rechtsbijstandsverlener;
Gesubsidieerde rechtsbijstand
Bij onvoldoende inkomsten en vermogen worden de kosten door de overheid
betaald. Dit is anders dan een rechtsbijstandverzekering. Dit valt onder wet op de
rechtsbijstand (Wrb). Je krijgt dan een pro deo advocaat. De advocaat vraagt dan
een toevoeging aan. Dit vraag je aan bij de Raad van rechtsbijstand. Indien je een
toevoeging hebt (gesubsidieerde rechtsbijstand) kun je alsnog veroordeeld worden in
de proceskosten indien je verliest.
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisavanrooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
