maatschappijleer samenvatting toetsweek 1 Hoofdstuk 1: maatschappelijke vraagstukken. In het voorbeeld ( verplicht orgaan donor ? ) is er een spanning tussen het belang van
een individu en van het collectief → wat belangrijk is voor 1 persoon is niet gelijk voor een
hele groep belangrijk. In he...
Hoofdstuk 1:
maatschappelijke vraagstukken.
Paragraaf 1:
Als de regering nederlandse burgers automatisch een orgaandonor te maken kan dat grote
gevolgen → het kan jou leven redden maar het kan er ook voor zorgen dat er iets gebeurd
met je lichaam wat je eigenlijk niet wilt → Wat is belangrijker ?
In het voorbeeld ( verplicht orgaan donor ? ) is er een spanning tussen het belang van
een individu en van het collectief → wat belangrijk is voor 1 persoon is niet gelijk voor een
hele groep belangrijk. In het dagelijks leven bots de vrijheid van de een tegen de rechten
van een ander → onze samenleving is geen onbewoond eiland niet iedereen heeft dezelfde
wensen en belangen → hierdoor ontstaan situaties waarin visies en belangen van groepen
kunnen botsen en vragen om een gemeenschappelijke oplossingen, de zoektocht naar de
oplossing = maatschappelijke vraagstukken.
Om botsingen te voorkomen hebben we regels en wetten, deze worden in nederland
democratisch bepaald → via verkiezingen kunnen burgers invloed uitoefenen op de regels
binnen de samenleving. Als mensen het niet eens zijn over regels en wetten wordt er in het
regelgevingsproces gezocht naar een compromis ( overeenkomst waarbij beide alle
partijen iets toegeven ).
Onze standpunten + ideeën worden bepaald door = waarden → een waarde die bijna
iedereen belangrijk vind is eerlijkheid. Andere waarde horen bij bepaalde groepen , politieke
of levensbeschouwelijke visies. Welke waarde jij belangrijk vindt heeft te maken met →
opvoeding + omgeving + karakter + levenservaring → uit deze waarde kunnen idealen
ontstaan ( dingen die je wilt bereiken in je leven ).
Waarden leiden vaak tot gedragsregels die aangeven hoe mensen zich moeten gedragen,
de opvatting over hoe je je op bepaalde gronden moet gedragen noemen we = normen.
Dus bijvoorbeelde bij de waarde eerlijkheid hoort de norm dat je zelf niet steelt en er van
uitgaat dat nedere dat ook niet doen.
Als de normen en waarde van verschillende groepen in de samenleving botsen =
maatschappelijk vraagstuk ontstaan → bevatten de belangrijkste vragen + problemen in
huidige samenleving. We spreken over een maatschappelijk vraagstuk wanneer:
● als grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden.
● tegengestelde belangen meespelen.
● een gemeenschappelijke oplossing nodig is.
Niet elk probleem is onderdeel van maatschappelijk vraagstuk → er is een verschil tussen
persoonlijke problemen en publieke kwesties. Een probleem is alleen een maatschappelijk
vraagstuk wanneer het grote groepen raakt en niet teruggebracht kan worden naar een
individueel probleem. Veel maatschappelijke problemen zijn grensoverschrijdend zoals:
1. kinderarbeid in ontwikkelingslanden
2. gevolgen van economische crisis
3. klimaatveranderingen
, De maatschappelijke vraagstukken zijn vaak op macro niveau en de oplossingen op
microniveau ( individueel ) merkbaar. Een belangrijk kenmerk van maatschappelijke
vraagstukken is → de verschillen de visies die ontstaan op problemen en oplossingen, dit
komt omdat de betrokkenen andere belangen hebben ( voor- of nadeel dat iemand ergens
bij heeft ). Belangentegenstellingen kunnen ontstaan door verschillen in levensovertuigingen
en sociaal economische positie. Een belang heeft ook vaak met een financieel voor -of
nadeel maar dat hoeft niet altijd → scholieren hebben bijvoorbeeld belang bij goed
onderwijs, iedereen heeft belang bij een schone lucht + milieu. Ook als individueel kan je
belangentegenstellingen ervaren:
- je kunt een hekel hebben aan files maar tegelijkertijd zwaar tegen zijn op het
aanleggen van meer autowegen omdat je de natuur wil beschermen.
Hier spreek je over een dilemma ( een lastige keuze uit twee of meerdere alternatieve die
duidelijk allemaal hun eigen nadelen hebben. Vaak zien we een dilemma tussen individuele
en collectieve rationaliteit ( kies je voor persoonlijk belang of voor groepsbelang ).
Bij een maatschappelijk vraagstuk worden de verschillende belangen tegen elkaar
afgewogen → in nederland worden deze belangen bij de politici gelegd → bekijken de
vraagstukken van alle kanten voordat er maatregelen worden genomen → dan komen ze
meestal met een pakket van oplossingen, het oplossen van maatschappelijke vraagstukken
brengt vaak nieuwe wetten en regels met zich mee.
Samenlevingen veranderen voortdurend → ontstaan steeds nieuwe vraagstukken →
maatschappelijke vraagstukken worden opgelost volgens → normen + waarde + belangen
van het moment waarop ze op uiting komen. Het constant veraneren van belangen, normen
en waarde = dynamiek van de samenleving. Deze is afhankelijk van:
● de plaats → In nepal bestaat het kastensysteem waardoor de vanaf begin van het
leven ongelijk behandeld worden ( dat is daar normaal ). In nederland kennen we dat
systeem niet.
● de tijd → Nu kan je in nederland op zondag winkelen maar vroeger bestond de wet
van zondagsrust en gingen veel mensen naar de kerk.
● de groep → Rechts-radicale jongeren zetten zich af tegen de pluriforme samenleving
terwijl meer internationale jongeren zien culturele samenleving juist als een verrijking
voor nederland.
Aw
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller STUDYCENTER2024. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for £8.62. You're not tied to anything after your purchase.
