Summary
Samenvatting - Wettelijke kaders (LFL121VN3)
- Module
- Institution
Alle 7 syllabussen samengevat met toevoegingen van de hoorcollege's. Tentamencijfer: 8,6
[Show more]
Seller
Follow
mirthe91
Content preview
Wettelijke Kaders Module 2Recht Algemeen
Syllabus 1
De Grondwet
Inhoudsopgave
Recht algemeen Lesweek 1............................................................................................................................ 1
Strafrecht Lesweek 2...................................................................................................................................... 9
Strafvordering Lesweek 3............................................................................................................................. 15
Civiel Recht Lesweek 4................................................................................................................................. 24
Bestuursrecht Lesweek 5.............................................................................................................................. 28
Particulier (Forensisch) Onderzoek Lesweek 7..............................................................................................34
Bijzondere Situaties Lesweek 7..................................................................................................................... 40
Recht algemeen Lesweek 1
Nederland is een democratieve rechtsstaat. Dit betekent dat de macht van de overheid aan
banden is gelegd middels het recht. De inwoners van de rechtsstaat worden beschermd
tegen de macht van de overheid door middel van wetgeving. De overheid moet zich hier ook
aan houden.
In de Grondwet staan de belangrijkste rechten van inwoners in een land beschreven en is
opgenomen op welke manier de staat is ingericht en haar macht mag uitoefenen. Dit is de
basis van alle navolgende wetten en regels. De grondwet wijzigen is er lastig.
Grondwet veranderen> Kabinet voorstel> Kabinet vallen> Nieuw Kabinet en nog steeds veel
regels hiervoor.
Staatsinrichting is de wijze waarop een staat, haar regering en haar bestuur zijn ingericht. In
de Grondwet staan de hoofdlijnen van het staatsrecht weergegeven.
Grondrechten
Klassieke grondrechten: beschermen de burger tegen de overheid.
Sociale grondrechten: leggen de algemene plichten van de overheid vast ten aanzien van de
bevolking. Bijv. gezondheidszorg
De Grondwet is in overeenstemming met de Europese verdragsbepalingen. Alle landen van
de EU streven naar een harmonisering van alle wetten en regels.
De grondrechten werken in alle rechtsgebieden door en op alle niveaus.
Artikel 10 Eerbiediging persoonlijke levenssfeer: betreft het recht op privacy. Wat deze
privacy precies inhoud is onmogelijk te beschrijven. In verschillende andere wetten zullen
,aspecten van het privéleven op verschillende manieren worden beschermd. Er moet altijd
rekening worden gehouden met het grondrecht op eerbieding van de persoonlijke
levenssfeer. Dit grondrecht is in de Europese Unie verder uitgewerkt in de Algemene
Verordening Gegevensbescherming (AVG).
Artikel 11 Onaantastbaarheid van het lichaam: Iedereen heeft het recht om zelf te bepalen
wat er met zijn lichaam gebeurd. Dit recht gaat heel ver. Het gaat bijvoorbeeld ook om het
knippen van je haren, medewerking aan een tandartsbehandeling of het innemen van
medicijnen.
Alleen de wet kan uitzonderingen stellen met betrekking tot dit recht. Bijvoorbeeld dat de
politie je mag verplichten je adem of bloed te laten onderzoeken om vast te stellen of je
verdovende middelen hebt gebruikt.
Artikel 12 Huisrecht: In artikel 12 wordt de privacy binnen de eigen woning beschermd.
Niemand mag zomaar een woning betreden zonder toestemming van de bewoner.
Let hierbij op dat gesproken wordt over ‘de bewoner’ en niet over ‘de eigenaar’. Een
huurwoning is immers eigendom van een ander dan de persoon die er daadwerkelijk woont.
Er moet wel sprake zijn van daadwerkelijke bewoning van de plaats. In specifieke gevallen
zal de rechter een uitspraak doen over het bestaan van het huisrecht op een specifieke
plaats.
Artikel 13 Brief- en telecommunicatiegeheim: beschermt de privacy van communicatie.
Niemand mag zomaar inzage hebben in persoonlijke schriftelijke communicatie (zoals
brieven of email), of audiocommunicatie (zoals telefoongesprekken) afluisteren. De wet
geeft hierbij wel aan dat er situaties kunnen zijn waarin een rechter (of iemand anders bij
wet aangewezene) dit recht kan doorbreken.
Artikel 18 Rechtsbijstand: beschermd burgers wanneer zij zich in een rechtssituatie
bevinden. Iedereen kan zich laten bijstaan door iemand die verstand heeft van recht. Lid 2
van dit artikel bevestigt lid 1 nog, door ook aan te geven dat er een wet moet komen die
zorgt dat ook minder draagkrachtigen gebruik moeten kunnen maken van rechtsbijstand. In
(bijna) alle artikelen uit de Grondwet wordt vermeld dat ‘de wet’ bepaalde zaken moet
reguleren. De Grondwet zorgt er hiermee voor dat de grondrechten beschermd blijven
middels wetgeving waar burgers een beroep op kunnen doen. Tegelijkertijd geeft de
Grondwet hiermee mogelijkheden aan de overheid om bepaalde uitzonderingen en zaken te
reguleren, zodat de overheid haar taak ook goed kan uitvoeren.
Rechtsbronnen
Rechtsbronnen zijn de bronnen waar we de regels van het recht kunnen vinden.
Geschreven recht: de rechtregels zijn ergens op schrift vastgelegd.
Ongeschreven recht: Gewoonte recht bijv. bij onderhandeling de hand schudden.
We kennen in Nederland vier groepen rechtsbronnen. In verdragen en wetten zijn de
rechtsregels vastgelegd door regerende partijen. Jurisprudentie en gewoonterecht zijn
rechtsbronnen die tot stand komen door de rechtspraak of door de burgers in de
maatschappij.
,Internationale verdragen
Hierbij moet men voornamelijk denken aan Europese verdragen.
Verdragen: zijn afspraken over gedragsregels tussen twee of meer verdragsluitende staten.
Soms is een internationaal verdrag rechtstreeks geldig voor de burgers in de
verdragsluitende staten. En in andere gevallen moet de staat eerst de afspraken uit het
verdrag invoeren in de eigen wet- en regelgeving voordat de afspraken van invloed worden
voor de inwoners van de verdragsluitende staat.
De wet- en regelgeving
Het geheel aan rechtsregels in Nederland is een complex stelsel van verschillende wetten en
regelingen die met elkaar zorgen voor een gedegen uitvoering van de grondrechten en
regelingen die in de Grondwet vastliggen.
De Grondwet geeft regelingen die aan de basis staan van de samenleving in Nederland. De
wijze waarop deze basis vormgegeven wordt, wordt door de wetgevende macht vastgelegd
in wetten.
De wetten bevatten algemene rechtsregels, die verder gedefinieerd dienen te worden.
In Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s) geeft de uitvoerende macht een uitwerking
over de betekenis van de regelingen die in wetten zijn benoemd. Vaak betreft een AMvB een
uitwerking van een regel die in een wet wordt genoemd.
Soms wordt de verdere uitwerking van een wetsartikel overgelaten aan de minister. Dan
wordt de uitwerking vastgelegd in een ministeriële regeling. Een ministeriele regeling kan
ook in een AMvB worden aangegeven. De wet verwijst dan naar de AMvB, en de AMvB
verwijst door naar een ministeriële regeling.
De provinciale verordeningen worden opgesteld door de Provinciale Staten. de
Gemeenteraad maakt gemeentelijke verordeningen. Provinciale en gemeentelijke
verordeningen bevatten regels over bijvoorbeeld de ruimtelijke ordening, het organiseren
van evenementen, regels voor het aanplakken van biljetten, openingstijden van winkels en
de wijze waarop afval wordt ingezameld.
Jurisprudentie
Jurisprudentie = is het geheel van vonnissen en arresten, dus het geheel aan rechterlijke
uitspraken. Dit betekent niet dat de rechters exact hetzelfde moeten oordelen, de details in
iedere situatie zullen immers altijd van elkaar verschillen. Maar de rechters nemen elkaars
uitspraken wel als leidraad mee
Ook wetenschappers maken gebruik van jurisprudentie als zij op zoek zijn naar de betekenis
van een bepaald artikel of definitie.
Onder Gewoonterecht verstaat men handelingen die aantoonbaar ingeburgerd zijn en
waaraan maatschappelijke waarde wordt gehecht. De gewoonten gelden als ongeschreven
regel.
Rangorde
Internationale verdragen en Europees recht > Grondwet > Wetgeving > Algemene Maatregel
van Bestuur > Ministeriele regeling > Provinciale verordening > Gemeentelijk verordening.
, De ‘lagere’ wet kan dus nooit tegenstrijdig zijn met de artikelen in de ‘hogere’ wet.
Wanneer sprake is van een conflict tussen de regelingen in een hogere wet en de regelingen
in een lagere wet, gaat de hoogste wet altijd voor.
Bij een conflict tussen wetten of regelingen van gelijke rang, geldt in beginsel dat de jongste
regeling geldig is.
Organisatie rechtelijke macht
De rechterlijke macht bestaat uit de personen en instanties die beslissen in situaties waarin
partijen zelf niet tot een oplossing komen.
Rechtbanken
De rechterlijke macht is georganiseerd in de Wet op de Rechterlijke Organisatie (Wet RO). In
Nederland bestaan 11 rechtbanken (in 11 arrondissementen).
Enkelvoudige kamer: een rechter
Meervoudige kamer: drie of meer (oneven aantal) rechters, afhankelijk van de ernst en
complexiteit van de onderliggende situatie.
Bezwaarmogelijkheid
Vonni
Eerste aanleg Rechtbank (11) Rechter In Hoger Beroep – bij Gerechtshof
s
Gerechtshof
Hoger Beroep Raadsheer Arrest Bij Hoge Raad (alleen vorm)
(4)
Cassatie Hoge Raad (1) Raadsheer Arrest Geen
Herziening Hoge Raad (1) Raadsheer Arrest Terugverwijzing naar (ander) Gerechtshof
Hoger Beroep
Wanneer een partij het niet eens is met de uitspraak (het vonnis) van een rechter in een
rechtbank, kan hij de situatie aan een hogere rechtbank voorleggen. Hij gaat dan in hoger
beroep bij een gerechtshof. Nederland heeft vier gerechtshoven, verdeeld over vier regio’s
(Ressorten).
De raadsheren (rechters) van het gerechtshof bekijken de gehele situatie opnieuw en
bekijken of ze het eens zijn met de uitspraak van de rechter van de rechtbank.
Cassatie
Tegen een arrest van een hoger beroep kan alleen nog cassatie worden aangetekend bij de
Hoge Raad. De raadsheren van de Hoge Raad bekijken de situatie niet meer inhoudelijk.
Maar kijken alleen of het recht goed is toegepast als er tot een oordeel wordt gekomen dat
dit niet goed is gedaan wordt de zaak terugverwezen naar de lager rechtspraak.
Herziening
In strafzaken kan men in sommige gevallen nog een herzieningsprocedure aanvragen. Dat
betekent dat de rechtszaak opnieuw geopend wordt. Een herziening moet worden
aangevraagd bij de Hoge Raad. De raadsheren van de Hoge Raad oordelen of de procedure
daadwerkelijk opnieuw moet worden gedaan.
Een herziening wordt alleen toegewezen in uitzonderlijke gevallen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirthe91. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for £5.10. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy revision notes and other study material for 14 years now