heb je een samenvatting nodig van het keuzevak van acute zorgen? Deze uitgebreide samenvatting is volledig waar zeker alles in staat.
sepsis - leverproblematiek - interpretatie RX
RX: algemeen
Zwart = lucht
Hoe donkerder grijs, hoe minder dens weefsel (vb spier is grijzer dan Axiaal vlak coronaal vlak sagittaal
bot) vlak
Werking met röntgenstralen -> hoe denser het weefsel hoe minder
stralen er door kunnen vb: door botten kan maar 20% van de stralen
terwijl dit bij de long 90% is
Schaduwbeeld
= voor of achterliggende structuur is moeilijk om te onderscheiden ->
Voorbeeld: ruggengraad ligt achter luchtpijp
Statische momentopname
Fluroscopie = dynamische opname van een orgaan
- contrastvloeistof -> vb angiografie: bloedvaten -> AVM,
aneurysma, bloeding, occlusie
- Gastro-intestinaal traject
- Spinaal chirurgie
Drie verschillende vlakken -> zie foto
CT -> kan een 3D beeld maken
Waarom in spoedgevallen ALTIJD eerst naar CT?
- Minder tijd nodig -> patiënt is niet stabiel
- Geen rekening houden met piercings / gsm / pacemaker
CT MRI
Sneller Geen straling
Minder duur Meer details, gevoeliger en specifieker
Minder gevoelig voor beweging Elk vlak kan worden gescand -> scrollen
Betere beleving Minder nood aan contraststof
Goed voor geven van acute bloedingen Beter voor neurologische aandoeningen (beh
Beter voor calcificaties acute bloedingen)
Beter voor botstructuren
Geen gecontroleerde omgeving (ikv electroden
en beademing)
Omgekeerde kwadraatwet
= hoe verder van de bron = hoe veiliger
- Opletten voor strooistraling naar voeten (onder pt, minst belastend) en gezicht (ogen en
schildklier)(bron boven pt)
o Preventie voor medewerker!!!
2x ver weg = 4x zwakkere straling
3x ver weg = 9x zwakkere straling
Bescherming tegen strooistraling waar je geen afstand kan garanderen
Tijd is afhankelijk van procedure
Pantsering van kledij zeer belangrijk
Loodgasplaat voor onderste ledematen
Stralingsbron ONDER tafel
Dosismeter
1
, Topics in de acute en kritische zorgverlening
Beeldvorming: neurologie: centraal zenuwstelsel
a) Schedel en wervelzuil
Hersenen altijd vanuit de voeten bekijken
Dus afbeelding hiernaast is een persoon die op zijn rug ligt en je kijkt naar de voetzolen
Acute bloeding: zeker datum vermelden ikv evolutie en R en L aanduiden Voor
Nieuwe bloeding: wit door ijzer dat gebonden is op zuurstof in bloed Rechts links
Achter
Witte hersenstof is donker want is minder dens (meer lucht)
Cortex is wit
Falx cerebri verdeeld de twee hemisferen
b) Schedelstructuren
Frontaal, occipitaal, parietaal, ethmoïd, temporaal en sphenoïd
Tentorium cerebelli
Subarachnoïdale ruimte
Grote hersenen & cerebellum worden gescheiden door het tentorium cerebrelli
Botachtige structuur heeft een poort in het midden waar de hersenstam ligt en het
mesencefalon.
Monro-Kelly manoever
- Gesloten doos effect -> homeostatisch evenwicht ikv intracraniële volumeregulatie
grote compartimenten: Parenchym (hersenweefsel), bloed en cerebrospinaal vocht (liquor).
Globale intracraniële drukverhoging door een toename van een bepaalde inhoud
Bloed Parenchym Liquor
Vb: Bij een hersenbloeding zal het compartiment bloed toenemen waardoor de andere compartimenten
onder druk komen te staan.
Bloed Parenchym Liquor
Het lichaam gaat proberen meer cerebrospinaal vocht te resorberen. Indien dit acuut gebeurt kan het
lichaam in de meeste gevallen niet direct compenseren en zullen tekenen van overdruk optreden.
Bloed Parenchym Liquor
Bloedvoorziening
Li en re arterie carotis interna, li en re arterie vertebralis
Parenchym
= hersenweefsel
Liquor
Productie in ventrikels
Langs openingen in het vierde ventrikel komt het vocht in de subarachnoïdale ruimte terecht en in
het wervelkanaal.
De hoeveelheid hersenvocht kan geschat worden op 150 ml.
De liquorstroom is onderhevig aan de diastole en systole van het hart.
De normale druk van liquor ligt ongeveer om 15 cmH2O.
c) Inklemming
Tentorieel: ‘tent rond hersenen’ -> dura mater is begrenst
Tonsillair: hersenen zakken in achterhoofdsgat. Reden is vaak tentoriele inklemming
- Belangrijk in kader van prognose
2
, Topics in de acute en kritische zorgverlening
Compensatiemechanismen uitgeput = foramen magnum ervaart inklemming -> hersenstam wordt
verdrukt
= mesencefalon is centra voor bewustzijn, ademhaling en pupilreactie.
Bij verhoogde druk thv de dura zal er druk zijn op de hemisfeer -> ventrikels worden dicht geduwd ->
midline shift -> derde hersenzenuw passeert aan mesencefalon -> BZ, AH daalt -> pt wordt suf ->
bradycardie -> pupil verwijd -> wordt lichtstijf -> bradycarie -> minder zuurstof -> hand endorotatie
Bloed uit oor wijst altijd op een occipitaal fractuur
Lagen van de schedel:
Huid – periosteum – bot – dura mater (met 6 ankerpunten) – arachnoïd – parenchym (PIA)
Windows
CT: bot wit, merg is grijs -> best voor breuken
MR: met waterstofionen -> beeld op basis hiervan dus huis en merg zijn wit
Bone window: breuken en barsten
Brain window: vooral subarachnoidale bloedingen
Artefarcten
Golven: pt heeft bewogen
Contrast inspuiten in kader van omkapseling van de tumor
Ventrikels
4 ventrikels waarvan twee laterale, eentje dat deze twee verbind (liquor aanvoer bij beide ikv
neurotransmissie) en eentje onder de derde
Witte en grijze stof.
Witte materie = veel axonen komt lichter voor op CT
Witte stof = deel van zenuwstelsel -> informatieoverdracht
o Veranderingen in witte stof -> link ziekte van Alzheimer & andere neuro-
degeneratieve aandoeningen
Grijze materie minder axonen en meer cellen = denser
informatieverwerking
In de hersenen wordt de witte stof door grijze stof omgeven. Hier bevinden zich twee soorten witte
stof.
- Eerste soort
o Verbindingen tussen hersenschorsgebieden die naast elkaar liggen en wordt
subcorticale witte stof genoemd.
- Tweede soort
o Verbint delen van de hersenen die verder van elkaar liggen en heet periventriculaire
witte stof. Dit komt doordat deze banen onder andere rondom de hersenventrikels
liggen. Wel bevinden zich binnen de witte stof kleine gebieden met grijze stof, de
nuclei.
Hoe meer sulci en gyri te zien, hoe meer atrofie in de hersenen + grotere ventrikels = oudere pt
OPLETTEN BIJ OUDEREN. Hebben dus een grotere buffercapaciteit (minder hersenen) dus
valt minder snel op als een oudere een herenbloeding heeft => SLUIMEREND PROCES
3
, Topics in de acute en kritische zorgverlening
1. Pathologiën in de hersenen
a) Ruimte innemend proces
Op vlak van
- Parenchym: oedeem, tumor
- Bloed: bloeding
- Liquor: vb: hydrocefalus, vooral bij kinderen
= gigantische ventrikels, smalle sulci en gyri + oedeem -> draineren naar
buikvlies -> vocht resorberen met klep -> OPLETTEN VOOR VERSTOPPING
= CAPD (continue ambulante perioneatale dialyse) via osmose
b) Cerebraal oedeem
Repercussie syndroom
- Beperkte perfusie door carotisvernauwing
- Hersenen zijn het gewoon van minder doorbloeding te krijgen -> slaan vocht op
- Geen ventrikels meer te herkennen
- Geen / weinig sulci en gyri -> liquor is geresorbeerd
- Geen duidelijke aflijning tussen witte en grijze stof -> pixels
c) Epidurale bloeding
- Onder bot boven dura
- Elips / citroen / lens vormig
- Dura zit aan 6 ankerpunten vast
- Hematoom buiten de schedel of fractuur te zien?
- OPLETTEN voor secundaire ischemieletsels!!! -> door bloeding wordt parenchym, bv en
haarvaten toegeduwd
- Vaak arteriële oorzaak -> spoedoperatie
d) Subdurale bloeding
- Bloeding tussen dura mater en arachnoïd -> begrenst door ankerpunten van falx cerebri
- Langwerpig en banaanvormig
- Vaak gevolg van trauma, sluimerend proces
Vooral ouderen op anti-co met fragiele venen in de hersenen
e) Subarachnoïdale bloeding
- Bloeding tussen parenchym (hersenweefsel) en arachnoid
- Basale cisterne en in fisuren lopen vol met bloed
- Bloed in sulci en gyri
- Oorzaak
o Malformatie van arteriën of venen
o Aneurysma
o Trauma
Slechte prognose!
f) Intracraniale bloeding
- Massa midden in parenchym
- Shift van falx cerebri
- Ventrikels nog zichtbaar?
4
, Topics in de acute en kritische zorgverlening
g) Intraventriculair
- Door subarachnoïdale bloeding
h) Intracerebrale bloeding
Secundaire ischemie -> zeer ernstig
Secundair aan infarct
Oude bloeding: donker grijs
Nieuwe bloeding: wit (doordat ijzer gebonden is aan zuurstof)
Contre coup
= door trauma heeft een pt een initiële bloeding, door vb te vallen gaan de hersenen mee naar vb
links, hierna kan het zijn dat er een weerslag is naar de rechter kant van de hersenen waardoor hier
een secundaire bloeding ontstaat
Hoe interpreteren van een foto?
- Is er een hematoom te zien buiten de schedel?
- Is er een fractuur te zien in de schedel?
- Is er een hematoom ergens in de hersenen?
- Waar bevind de bloeding zich?
o Kenmerken
o Redenen geven waarom het deze bloeding volgens jou is
o Welke pupil is ‘blown’
o Aan welke kant heeft de pt vermoedelijk uitval?
- Zijn er tekenen van overdruk?
o Midline shift?
o Hoe zien de sulci en gyri er uit? (afgevlakt en opgevuld of niet?)
o Ventrikels te zien?
o Witte en grijze massa te onderscheiden van elkaar?
Geen verschil wijst op oedeemvorming
- (oude) infarcten te zien?
- Trepanatie?
- Drain?
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jokecools. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for £8.11. You're not tied to anything after your purchase.
