SOCIALE WETGEVING
Deel 1: Inleiding
Rechtspraak = uitspraken rechtcolleges in België
Rechtsleer = geschri5en van rechtsgeleerden, academici die iets schrijven over een bepaald
onderwerp van recht.
Gezag van gewijsde: elk vonnis hee5 dit, d.w.z. dat het geacht wordt als bestaande, maar dat
het nog niet definiAef is. Tegen elk vonnis in 1e aanleg kunnen rechtsmiddelen worden
aangewend.
Kracht van gewijsde: alle arresten hebben dit, alles waar al een rechtsmiddel tegen uitgeput
is, hee5 kracht van gewijsde, kan je niks meer aan doen, kan je geen rechtsmiddelen meer
tegen aanwenden, is definiAef.
We hebben verschillende rechtbanken:
• Ondernemingsrechtbank
• Hof van beroep
• Hof van assisen = in EERSTE en LAATSTE aanleg
o Volksjury = voor misdaden
• CorrecAonele rechtbank (a5akking rechtbank eerste aanleg)
o Voor wanbedrijven: vechtparAj, drugs, diefstal
• PoliAerechtbank
o Voor overtredingen: boetes
• Hof van CassaAe
• Vrederechtbank
• Arbeidsrechtbank
• Arbeidshof
• Familierechtbank (vertakking rechtbank eerste aanleg)
• Jeugdrechtbank
In België geen precedentenleer (enkel in common law landen= landen met voertaal Engels).
België civil law land.
Vonnissen
• Uitspraak rechtscollege in eerste aanleg: vredergerecht, poliAerechtbank
Arresten
• Uitspraak van hof, hogere rechtbanken: hof van beroep, arbeidshof
1
,Hoofdstuk 1: Wat is sociale wetgeving eigenlijk?
Enerzijds arbeidsrecht, anderzijds sociale zekerheidsrecht. Niet duidelijk afgebakend.
Arbeidsrecht
• Regelt arbeidsverhoudingen tussen werknemer en werkgever onderling
• Aanwerven, tewerkstellen, ontslaan
• Onze hoofdwet van arbeidsrecht is 1978
• Steeds in het voordeel van de werknemer
o BeschermingsweZen: wet op AR/AO, loonbeschermingswet, Arbeidswet
Sociale zekerheidsrecht in ruime zin
• Allemaal regels die van toepassing zijn dat je niet meer kan werken, of Ajdelijk niet in
de mogelijkheid bent om te werken
• Doel = sociale risico’s te helpen opvangen
• Sociale verzekeringen + federale sociale bijstand (deel Vlaame bijstand)
o Werkloosheidsuitkering, arbeidsongeschiktuitkering, jaarlijkse vakanAe,
leefloon, inkomensgaranAe ouderen, inkomensvervangende tegemoetkoming
voor personen met handicap
Gemeenschappelijke kenmerken
• Bijzonder doel:
o Bescherming van belangen van de werknemers
o Bevorderen van hun welzijn
• BeschermingsweZen en sociale verzekeringsweZen
Preven?e-adviseur = iemand die toezicht gaat houden in de onderneming en kijken of er in
die onderneming nood is aan iets speciaal.
Uitzendbureau
Samenwerkingsovereenkomst
Arbeidsovereenkomst
Werkgever Gebruikersovereenkomst Werknemer
2
,Overeenkomst tussen uitzendbureau en werknemer = arbeidsovereenkomst
Overeenkomst tussen uitzendbureau en werkgever = samenwerkingovereenkomst
Overeenkomst tussen WN en WG = gebruikersovereenkomst
Uitzendbureau
• Indeed, Randstad, Nowjobs
Arbeidsreglement
• Allemaal regels, gedragsregels waaraan zowel de WN als de WG zich aan moeten
houden in het kader van de AO.
Vakbonden
• ABVV: Algemeen Belgisch vakverbond - Vooruit
• ACV: Algemeen Christelijk Vakverbond – CD&V
• ACLVB: Algemene Centrale der Liberale Vakverbonden van België – Open VLD
ð Treden op voor de belangen van de werknemers
Sociale wetgeving: poging tot schemaAsch overzicht:
• Individuele relaAes tussen werkgever en werknemer
• CollecAeve relaAes tussen werkgevers en werknemers (vakbonden)
• Beschermingsmaatregelen voor werknemers
• Arbeidsvoorziening
• Sociale zekerheid
• Minimumvoorzieningen
• Geschillen van sociaal recht
Hoofdstuk 2: Bronnen van sociale wetgeving - lezen
We hebben verschillende internaAonale rechtsbronnen:
• Bilaterale verdragen
• MulAlaterale verdragen
• InternaAonale arbeidorganisaAe IAO
• OrganisaAe voor economische samenwerking en ontwikkeling (O.E.S.O.)
• Raad van Europa
• InternaAonale Vereniging voor de Sociale Zekerheid (A.I.S.S.)
• Benelux Economische Unie
• Europese Unie (6 hoofdinstellingen: ER, EC, ERvM, EP, EHvJ, ERk)
• Hiërarchie van Europese rechtsregels op basis van hun binding
o Verordeningen, richtlijnen, beslissingen, aanbevelingen, adviezen
NaAonale rechtsbronnen:
• Grondwet, weZen/decreten, KB, MB, RS/RL, CAO, eenzijdige verbintenis
3
, Deel 2: Arbeidsrecht
Zelfstandige kost minder
Kost voor WG meer als men die inschrij5 als WN dan als zelfstandige.
• Bouwsector, schoonmaakasector
• >< Deliveroo: werknemers
Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen van de arbeidsovereenkomstenwet
van 3 juli 1978
1. Toepassingsgebied van de Arbeidsovereenkomstenwet
1.1 Wat is een arbeidsovereenkomst?
Een arbeidsovereenkomst is een wederkerige overeenkomst waarbij twee par?jen (WG en
WN) tegenover elkaar een verbintenis aangaan of verplichAngen op zich nemen.
Het is
• Een wederkerige overeenkomst - eenzijdig statuut = ambtenaar
• Voor het verrichten van arbeid - volgen opleiding = leerovereenkomst
• Tegen loon - onkostenvergoeding = vrijwilligerswerk
• Onder gezag van een werkgever - geen gezag = zelfstandige aannemingsO
Paritair subcomité = onderverdeling van Paritair Comité
• Bv: de zorgsector.
• Hoofd PC 130, maar WN onderverdeeld 130.01
• Onze zorgsector is iets complex (ZH, psychiatrie, thuiszorg) : elke instelling apart PC.
=> Dus noemt paritair subcomité, samen PC voor de zorg.
• Zorgt ervoor dat er specifieke regels zijn naargelang de specifiteit van de instelling
1.2 Het ondergeschikte verband
Algemeen:
• GezagsrelaAe tussen werkgever en werknemer
• GezagsrelaAe staat onanankelijkheid bij de uitvoering van de arbeidsovereenkomst
niet in de weg
• Ook tussen gehuwden, familieleden of concubanten kan een gezagsrelaAe bestaan
Schijnzelfstandigen – Pseudowerkers:
• Werkgevers proberen sociale bijdragen voor werknemers te ontlopen
o WN die formeel statuut zelfstandige hebben, terwijl ze als WN arbeid
verrichten voor WG
• Zelfstandigen proberen te profiteren van de sociale zekerheid voor werknemers
4
