2.7 Periodieke verschijnselen
2.7.1 Seizoenen bij planten
Inleiding: klokvaste planten?
Planten zijn aan hun standplaats gebonden en moeten de seizoenen ondergaan.
Daarom zijn er ook bepaalde fenomenen te zien in bepaalde seizoenen.
- Voorbeeld: verschijnen van ‘katjes’ in de bosrand, opduiken van krokussen en
paaslelies, fruitbomen met bloesems
ð Het voorjaar
- Warme tinten bij een Indian summer à herfst
Houden planten een interne biologische klok bij? Welke veranderingen zijn er?
Een biologische klok bij planten?
Planten beschikken over interne biologische klok à geeft aan wanneer bepaalde fasen in de
levenscyclus worden aangezet:
o kieming, uitlopen van de knoppen, bloei, zaad- en vruchtvorming…
De werking van die biologische klok is vergelijkbaar met het mechanisme van een oude
wekker:
- enerzijds ingewikkeld binnenwerk van radertjes dat de wekker op tijd doet aflopen
- anderzijds operator die het mechanisme op gezette tijden moet opwinden
Bij planten bestaan het binnenwerk uit een genetisch vastgelegd samenspel van:
- lichtgevoelige pigmenten
- plantenhormonen
ð geven signaal dat volgende levensfase ingeluid kan worden
ð er is wel een externe stimulans nodig door twee verschillende
omgevingsfactoren: lichtperiode & temperatuur
Lichtperiode
- Hoeveel licht plant krijgt hangt af van aantal uren daglicht en varieert dus naargelang
het seizoen.
- Lange of korte dagen maken een groot verschil.
- Afhankelijk van plantensoort zal duur van lichtperiode het één en ander in gang
zetten
Temperatuur
- Bepaalde planten hebben koude periode nodig om te kiemen of te bloeien
- T speelt rol bij bepaalde fenomenen: we waarnemen veranderingen die
samenhangen met de opwarming van het klimaat (oplopende T)
- Vb.: bloemknoppen ontluiken sneller, bladeren verkleuren, pollenperiode
De combinatie van beide Lp & T à bepaalde signalen
De bloei wordt doorgaans gestuurd door aantal uren daglicht waaraan blootgesteld
, Planten veranderen door de seizoenen heen
Bepaalde fenomenen bij planten kun je dus in verband brengen met het tijdstip (seizoen).
Lente
Het voorjaar is een intensieve periode
- Katjesdragers bloeien nog voordat ze in blad staan
Daar is een goede reden voor: een dichtgegroeid kroondek met bladeren is niet
interessant als er bestoven moet worden.
- Op de bosbodem bijten voorjaarsbloeiers de spits af.
- Snel groeiend en bloeiend: hun tactiek
Vb.: sneeuwklokje is er steeds vroeg bij, zo vroeg dat bestuivers nog niet altijd aanwezig zijn.
- Geen nood voor een bolgewas: er wordt ook op ongeslachtelijke wijze aan nieuwe
generatie gewerkt!
- Fotosynthese draait op volle toeren door de eerste blaadjes
- Reservestoffen moeten worden opgeslagen in de nieuwegevormde klisters (nieuwe
bollen)
- Soms is dergelijke koudeprik nodig om tot kieming over te gaan
- Water is naast Lp & T enorm belangrijk bij het kiemen
Weldra melden de eerste bestuivers zich: met de eerste nectar- en stuifmeeloogst trekt ook
voor bijen en hommels een nieuw seizoen op gang.
Het uitbouwen van een nieuwe kolonie vergt van de diertjes het uiterste.
- Voor de planten die dierlijke bestuivers aantrekken, komen er met de oplopende
temperaturen hoogdagen aan!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirjamdebutte. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.