Dit is een samenvatting van de slides en mijn lesnotities voor het vak Arbeidssociologie, gegeven door prof. Vickie Dekocker aan de KuLeuven in de derde bachelor van TEW.
Dit is gewoon de tekst van de dia's van de prof in een word-document, zeker GEEN SAMENVATTING
Door: LeonoreVH • 1 jaar geleden
Hi, bedankt voor je eerlijke opmerking. Het spijt me dat je een slechte ervaring hebt met mijn SV. Denk dat iedereen zijn samenvattingen er anders uit zien. Voor mij is het vooral belangrijk dat alles er zeker in staat en duidelijk gestructureerd is, zodat ik alles kan leren vanuit 1 document. Iets wat ik miste in het materiaal van onze prof.
Inhoudsopgave
INTRO............................................................................................................................................................... 6
CONTEXT- VOL TRANSITIES:.................................................................................................................................. 6
HOOFDSTUK 1: DE KIJK VAN DE SOCIOLOGIE: WAT IS SOCIOLOGIE ? ............................................................... 7
1. WAT IS SOCIOLOGIE? ................................................................................................................................ 7
2. SOCIOLOGIE ALS WETENSCHAP VAN HET MAATSCHAPPELIJKE SPEL ......................................................................... 8
2.1 METAFOOR VAN EEN SPEL? .................................................................................................................... 8
2.2 INDIVIDU: WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN EEN JOB? ...................................................................................... 8
2.3 MERITOCRATIC – “ACHIEVED STATUS”...................................................................................................... 8
2.4 HOE KUNNEN INDIVIDUEN WETEN WAT VAN HEN VERWACHT WORDT ? ............................................................. 9
2.5 SOCIOLOGICAL IMAGINATION! ................................................................................................................ 9
3. DE 5 BELANGRIJKE VRAAGSTUKKEN VAN DE SOCIOLOGIE: WELKE TOPICS BESTUDEREN SOCIOLOGEN? ........................... 10
3.1 MAATSCHAPPELIJKE CONFLICTEN ........................................................................................................... 10
3.2 CONFLICT ........................................................................................................................................ 10
4. DE SOCIOLOGIE: EEN WETENSCHAP VAN HET SOCIALE ...................................................................................... 11
4.1 DE EIGEN AARD VAN DE SOCIALE WETENSCHAPPEN ..................................................................................... 11
4.1.1 Argument 1: universeel geldig .................................................................................................. 11
4.1.2 Argument 2: wetmatigheden zijn onveranderlijk....................................................................... 11
4.1.3 Argument 3: veel ruimere mogelijkheden voor de proefondervindelijke methode ...................... 12
4.2 HAWTHORNE EFFECT .......................................................................................................................... 12
4.3 KRITISCH TE BENADEREN ..................................................................................................................... 12
4.4 SOCIOLOGIE ALS EMPIRISCHE WETENSCHAP .............................................................................................. 12
5. WAT IS ARBEIDSSOCIOLOGIE? ................................................................................................................... 13
5.1 ARBEIDSMARKT: HOE GERAAK JE AAN EEN JOB? ......................................................................................... 13
5.2 HET ARBEIDSBESTEL ........................................................................................................................... 13
HOOFDSTUK 2: DE SOCIOLOGISCHE KIJK OP ARBEID ...................................................................................... 15
1. WAT IS WERK? ...................................................................................................................................... 15
1.1 AARD VAN DE OMSCHRIJVING ............................................................................................................... 15
1.1.1 Sociale instituties ..................................................................................................................... 15
1.2 WERK EN NIET WERK: KENMERKEN VAN WERK .......................................................................................... 16
1.2.1 Waarde van werk ..................................................................................................................... 16
1.2.2 Betaalde arbeid en reproductief werk ....................................................................................... 17
1.2.3 Associaties/gevolgen Individueel .............................................................................................. 17
1.3 WERK ALS BETAALDE ARBEID (SOCIOLOGISCH PERSPECTIEF) .......................................................................... 19
HOOFDSTUK 3: CONCEPTUELE AFBAKENING: HOE WORDT ARBEID GEORGANISEERD?.................................. 21
1. DE 4 A’S ............................................................................................................................................. 21
2. DE CONCEPTUELE RUIMTE VAN HET ARBEIDSBESTEL......................................................................................... 22
3. DE ARENA’S VAN HET ARBEIDSBESTEL .......................................................................................................... 22
3.1 ARENA 1: DE ARBEIDSORGANISATIE ........................................................................................................ 23
3.2 ARENA 2: DE ARBEIDSMARKT ................................................................................................................ 23
3.2.1 In hoeverre is de arbeidsmarkt een ‘markt’? ............................................................................. 23
3.3 ARENA 3: DE ARBEIDSVERHOUDINGEN .................................................................................................... 23
4. DE NIVEAUS VAN HET ARBEIDSBESTEL .......................................................................................................... 24
HOOFDSTUK 4: KAPITALISME EN DE OPKOMST VAN DE INDUSTRIËLE ARBEIDSORGANISATIE ....................... 26
1. WERKEN IN PRE-INDUSTRIËLE SAMENLEVINGEN ............................................................................................. 26
1.1 FASES ............................................................................................................................................. 26
1
, 1.1.1 Jagers-verzamelaars................................................................................................................. 26
1.1.2 Horticulturele samenleving ....................................................................................................... 26
1.1.3 Agrarische samenleving ........................................................................................................... 26
2. DE INNIGE RELATIE TUSSEN MODERNISERING, KAPITALISME EN INDUSTRIALISERING (MACROCONTEXT) .................... 28
2.1 DIMENSIES VAN VERANDERING (STATISCH) ............................................................................................... 28
2.2 KRACHTEN VAN VERANDERING (DYNAMISCH)............................................................................................ 28
2.3 DIMENSIES WAAR KRACHTEN OP INWERKEN…HET MODERNISERING PROCES ..................................................... 29
3. DE TRANSITIE NAAR EEN INDUSTRIEEL-KAPITALISTISCHE ARBEIDSORGANISATIE (VERBONDENHEID TUSSEN MACRO-
MESO) ........................................................................................................................................................ 30
3.1 DE ONTWIKKELING ............................................................................................................................. 30
3.2 INDUSTRIEEL KAPITALISME: ‘WHAT’S IN A NAME’? ..................................................................................... 30
3.3 ARBEID BINNEN EEN GESPECIALISEERD INTERACTIEKADER ............................................................................. 30
3.4 MODERNISERING .............................................................................................................................. 30
3.5 STRUCTURELE DIFFERENTIATIE .............................................................................................................. 31
4. 4 A’S: ARBEIDSVERHOUDINGEN ................................................................................................................. 32
4.1 ARBEIDSVERHOUDINGEN INGEBED IN ‘VRIJEMARKTDENKEN’ ......................................................................... 32
5. 4 A’S: ARBEIDSINHOUD ........................................................................................................................... 33
5.1 HET PRODUCTIESYSTEEM: BUREAUCRATISERING EN MECHANISERING .............................................................. 33
6. 4 A’S: ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN ............................................................................................................. 34
6.1 VERVREEMDING ................................................................................................................................ 34
6.2 DE BETEKENIS VAN ARBEID ................................................................................................................... 34
7. 4 A’S: ARBEIDSVOORWAARDEN ................................................................................................................. 35
7.1 DE OMGANG MET DE TIJD .................................................................................................................... 35
7.2 OPLEIDING EN REKRUTERING ................................................................................................................ 35
7.3 ARBEID: EEN VOOR- EN NA-VERGELIJKING ( DYNAMISCHE KARAKTER) ............................................................... 36
HOOFDSTUK 5: DE GRONDVESTEN VAN HET ARBEIDSBESTEL ......................................................................... 38
1. HET KAPITALISME ALS ECONOMISCH SYSTEEM: FASEN IN HET INDUSTRIALISERINGSPROCES ........................................ 38
1.1 Vandaag kapitalisme = hegemoniaal/taken-for-granted/vanzelfsprekendheid/een “sociaal feit”
39
1.2 Fordisme als maatschappelijk systeem ..................................................................................... 39
1.3 Randvoorwaarde fordistische regulatiemodel ........................................................................... 39
1.4 Crisis van het fordistische model (oliecrisis)............................................................................... 40
1.4.1 Crisis van het arbeidsorganisatiemodel (aanbodzijde) .......................................................................... 40
1.4.2 Crisis van de afzetmarkt ...................................................................................................................... 40
1.4.3 Tertiarisering ...................................................................................................................................... 40
1.4.4 sociale en ideologische veranderingen ................................................................................................. 41
1.5 Geavanceerd kapitalisme ......................................................................................................... 41
1.5.1 Postindustriële samenleving ................................................................................................................ 41
1.5.2 de geglobaliseerde samenleving .......................................................................................................... 42
1.5.3 Het post-fordistisch competitiemodel .................................................................................................. 42
2. DE CONTEXT VAN HET GEAVANCEERDE KAPITALISME ....................................................................................... 44
2.1 Technologie in de geavanceerd-kapitalistische samenleving ..................................................... 44
2.2 Technologie en economische conjunctuur Schumpeter .............................................................. 44
2.3 Technologisch determinisme .................................................................................................... 44
2.4 Politieke democratie en geavanceerd kapitalisme ..................................................................... 45
3. DEMOCRATISH GECORRIGEERDE MARKTECONOMIE ......................................................................................... 45
3.1 De welvaartsstaat in de geavanceerd-kapitalistische samenleving ............................................ 45
HOOFDSTUK 7: KRITISCHE PERSPECTIEVEN EN DEBATTEN OVER DE ARBEIDSORGANISATIE........................... 47
1. WELKE BENADERINGEN ZIJN ER BINNEN DE ARBEIDSSOCIOLOGIE AANWEZIG EN WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE ASSEN WAAROP
DE BENADERINGEN ZICH ONDERSCHEIDEN VAN ELKAAR? ............................................................................................ 47
1.1 3 belangrijke assen................................................................................................................... 47
1.1.1 Consensus- of conflictgeoriënteerdheid ............................................................................................... 47
1.1.2 Structurele (systeem-) of actororiëntatie ............................................................................................. 47
1.1.3 Rationaliteit of normativiteit als richtsnoer voor handelen ................................................................... 47
2. PARADIGMA’S EN KRITISCHE STROMINGEN: VERSCHILLENDE UITGANGSPUNTEN OM NAAR DE 4 AS TE KIJKEN ................. 48
2.1 Voorbeeld 1: conflict-consensus................................................................................................ 48
2
, 2.1.1 De betekenis van arbeid (al gezien) ..................................................................................................... 48
2.1.2 Het debat over de menselijke natuur ................................................................................................... 48
2.1.3 Theorie X ............................................................................................................................................ 49
2.1.4 Theorie Y ............................................................................................................................................ 49
2.2 Voorbeeld 2: actor- structuur.................................................................................................... 50
2.2.1 Het debat over de menselijke natuur ................................................................................................... 50
2.3 Voorbeeld 3: normatief versus utilitaristisch ............................................................................. 50
2.3.1 Het debat over de kracht van formele structureren en regels:............................................................... 50
2.3.2 Hoe we leren welke verwachtingen anderen van ons hebben?.............................................................. 50
3. VERVREEMDING EN (DE-)KWALIFICATIE, TWEE KERNDEBATTEN ROND DE KAPITALISTISCHE ARBEIDSORGANISATIE ............ 51
3.1 Vervreemding .......................................................................................................................... 51
3.2 Het vervreemdingsdebat .......................................................................................................... 51
3.3 Het vaardighedendebat............................................................................................................ 51
HOOFDSTUK 9: DE ARBEIDSMARKT: DEFINITIES EN THEORETISCHE DEBATTEN.............................................. 54
1. INLEIDING ............................................................................................................................................ 54
2. DE ARBEIDSMARKT: DEFINITIE ................................................................................................................... 55
2.1 Definitie ................................................................................................................................... 55
2.2 Centrale kenmerken van de arbeidsmarkt................................................................................. 55
2.3 De kernfuncties van de arbeidsmarkt: arbeids- en inkomensverdeling ....................................... 55
2.4 De arbeidsmarkt is een bijzondere markt .................................................................................. 55
2.5 De arbeidsmarkt is een gesegmenteerde markt ........................................................................ 55
3. THEORETISCHE BENADERINGEN OVER DE ARBEIDSMARKT .................................................................................. 56
3.1 De (neo)klassieke benadering ................................................................................................... 56
3.2 Normatieve benaderingen ........................................................................................................ 56
3.3 Institutionele benaderingen...................................................................................................... 57
3.3.1 Duale arbeidsmarkt ............................................................................................................................ 58
3.3.2 Segmentatiemodel (Lutz & Sengenberger, 1974).................................................................................. 59
3.3.3 De transitionele arbeidsmarkt ............................................................................................................. 59
3.4 De Golder-Triangle van Flexicurity ............................................................................................ 59
3.5 Het kritische arbeidsmarktparadigme ....................................................................................... 60
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LeonoreVH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
