Psychologie 2020
Hoofdstuk 1
- Wat is psychologie?
Psychologie is een wetenschap dat zowel over- als onderschat wordt.
Definities
Henry Roediger: psychologie is de wetenschappelijke studie van de mentale
processen en het gedrag
Phil Zimbardo: psychologie is de empirische studie van het gedrag en de
mentale processen
Veel psychologen hebben hier een definitie over geschreven. Veel van deze
definities lijken op elkaar.
Keith Stanovich: psychologie is een wetenschappelijke discipline die wellicht
het meest kritisch denken vereist.
Nodig om de wetenschappelijke psychologie te onderscheiden van de
dagelijkse psychologie
APA
48 divisies
Toont aan dat we gedrag en mentale processen in de brede kennis
moeten opvatten
Enorm grote verscheidenheid in de psychologie
= American Psychological Association
Meest invloedrijke beroepsvereniging van psychologen ter wereld
Ook andere wetenschappen bestuderen het gedrag van de mens, maar dat is maar
een bepaald aspect van het gedrag en vanuit een ander opzicht.
Economie = gedrag rond geld
Criminologie = gedrag
Sociologie = gedrag van een groep
Psychologie gaat andere methodes gebruiken
- Psychologie gebruikt verschillende methodes om het gedrag van een individu te bekijken.
Psychologie betwist ongefundeerde uitspraken van pseudowetenschappelijke aard
Pseudowetenschappelijke dingen zoals astrologie,…
In de VS gelooft 75% in telepathie en helderzienden
Daryl heeft een experiment gepubliceerd waarin hij beweert dat mensen de
toekomst kunnen voorspellen. Daarin stonden 9 verschillende experimenten.
PP kiest eerst welke knop hij kiest en dan beslist de computer door
een toeval mechanisme of het de juiste of de foute knop was. Bij het
aanduiden van de juiste knop kreeg het PP een erotische scene te
zien. Blijkbaar kozen mensen meer de juiste knop dan de foute en
daardoor zei Daryl dat mensen de toekomst konden voorspellen.
Heranalyse toont aan dat dit onderzoek misleidend was en niks
aantoont.
Na 90 jaar is er nog geen enkele vaste fysische evidentie dat de toekomst
voorspellen mogelijk is.
- Freud en psychologie
, Freud, Jung, … (De genoemde bekende psychologen) zijn eigenlijk geneesheren. Hun
theorieën worden tegenwoordig argwanend bekeken.
Hubel&Wiesel, Sperry , Simon, … allemaal winnaars van de nobelprijs
Geneeskunde, economie allemaal door een psychologisch aspect
Hebben veel impact gehad op de wetenschap
Niemand kent hun eigenlijk
Deze worden wel enorm serieus genomen in de wereld van de
psychologie
Freud is heel gekend en wordt eigenlijk niet serieus wordt genomen
in de echte psychologische wereld, terwijl niemand de
Nobelprijswinnaars kent en die wel veel betekent hebben in de
psychologische wereld.
Freud
Freud problemen worden door de meeste psychologen niet serieus genomen
Freuds manier van werken (het afleiden van wetmatigheden uit klinische
gevalsstudie) is niet representatief voor de gangbare psychologische
onderzoeksmethoden.
Freudprobleem = de associatie van psychologie met psychoanalyse
Volgens Stanovich
- Beknopt historisch overzicht
1878: eerste laboratorium voor experimentele psychologie geopend door Willhelm
Wundt
Onderwerp van de psychologie is niet hetzelfde gebleven doorheen de tijd
Eerste experimentele psychologen beschouwden het bewustzijn als het
principale object van de psychologie
Er begonnen psychologen te pleitten om het onbewuste te bestuderen
Na WOII werd psychologie een gedragswetenschap
Afkomstig van het Amerikaanse behaviorisme
Psychologie werd gereduceerd tot het achterhalen van verbanden
tussen stimulus en reactie
Mentale processen = onwetenschappelijk
Bestuderen dieren en denken dat mensen fundamenteel hetzelfde
zijn
Duurde tot de jaren 60
Informatieverwerking van mensen in psychologisch onderzoek staat
centraal
= cognitieve psychologie
Neurowetenschappen en het gedrag of mentaal proces in een nauwer
proces zien
Wetenschappelijke psychologie heeft haar wortels liggen bij de filosofie, fysiologie en
neurologie.
Tweevoudig karakter
Geesteswetenschappelijke onderzoeksmethoden
verklaring centraal
studie van de geest of de psyche
rationalisme
de ratio is de enig toelaatbare criterium voor geldige kennis
, dualistische visie, waarbij lichaam en geest gescheiden zijn
Descartiaanse visie
Geen kan principieel niet objectief worden bestudeerd
Positief-wetenschappelijke onderzoeksmethoden
predictie centraal
Empirisme en Associationisme
Geldige kennis wordt verkregen via onbevooroordeelde
zintuigen
Wetenschappelijk onderzoek gebaseerd op systematisch
empirisme
Angelsaksische traditie
- Methodologische eisen voor wetenschappelijk onderzoek
3 belangrijke kenmerken
Systematische empirisme
Wetenschappelijke kennis wordt verzameld door middel van systematisch
empirisme
= wetenschappelijke kennis laat zich in de eerste plaats leiden door
het systematisch waarnemen van de werkelijkheid
Staat in contrast met de werkwijze van de filosofie
Tegenwoordig is het nodig om empirisch verzamelde evidentie te
hebben vooraleer je geloofd wordt in de wetenschappelijke wereld
Empirische studies
Nodig om aan te duiden dat een onderzoek juist is
Geen gezagsargumenten op basis van observatie voor wetenschappelijke
kennis
Nieuw fenomeen in de geschiedenis
Gebrek aan systematisch empirisme
Aderlatingen om gele koorts te genezen. Benjamin Rush zei dat bijna
al zijn patiënten genazen bij een aderlating. Als het mislukte zei hij
gewoon dat de patiënt te ziek was en als hij genas dan was de
aderlating gelukt.
Popper zei dat er geen systematisch empirisch ewas bij Freud …
Wetenschappelijke dwaling
Publiek verifieerbare kennis
= eis van repliceerbaarheid
Dat als andere onderzoekers hetzelfde onderzoek doen, ze ook dezelfde
resultaten moeten bekomen.
Peer review
Nodig om te waken over de eis van repliceerbaarheid
Kijken of het onderzoek juist en duidelijk is voor het gepubliceerd
kan worden.
Eerst wordt het onderzoek bekeken door andere collega’s in
hetzelfde vak
Collega’s beoordelen het anoniem
Zinvolheid
Vraagstelling
, Aangewende procedure
Verwerking van gegevens
Gegrondheid van de conclusie
Ethisch karakter van de gebruikte methoden
Toetsbare theorieën
Falsifieerbaarheid ,moet aanwezig zijn in een wetenschappelijke uitspraak
= het moet principieel mogelijk zijn om aan te tonen dat de uitspraak
foutief is
Denk aan God dat e niets kunnen aantonen en hier dus geen
wetenschappelijk onderzoek over kan gaan.
Probleem bij psychoanalyse
Nixon biografie en verhaal …
Syndroom van Gilles de la Tourette
= ongecontroleerde bewegingen en uitspraken (vaak seksueel)
Komt door psychoanalisten door een slechte kindertijd, maar
ondertussen is het al bewezen dat dat iets in de hersenen is en er
medicatie kan voor worden gebruikt.
Gaat veranderen met de tijd
Vroeger was het vaak nog onmogelijk om sommige dingen te testen
en tot nu toe (waarschijnlijk nooit) kunnen we niet aantonen dat
God bestaat of niet.
- Vak kennis tot wetenschappelijke wet
Theorie = iets dat relatie geeft tussen een set van concepten, die gebruikt worden
om data en gegevens te verklaren en predicties te maken over het resultaat van
empirische studies.
Hypothese = specifieke predictie afgeleid van een theorie, toegepast in de context
van een concreet onderzoek.
Wanneer data en hypothese elkaar tegenspreken, moet er een nieuwe
theorie worden gevormd
Wetenschappelijke wet = wanneer een relatie tussen verschillende variabelen
frequent geconfirmeerd wordt.
- Vijfstappenproces
Hypothese ontwikkelen
= uitspraak die het resultaat van het wetenschappelijke onderzoek gaat
voorspellen
Exacte procedure van metingen, … vastleggen.
Gecontroleerde test
Onafhankelijke variabelen die door het onderzoek gaat veranderen
Kan een manier zijn van testen
Randomisatie is belangrijk: proefgroepen moeten op toevallige manier
worden samengesteld
Objectieve gegevens verzamelen
= afhankelijke variabele
Gemeten resultaat
Analyseren van de resultaten
Vaak door middel van een grafiek
Publiceren, bekritiseren, en repliceren van de resultaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Liesl2312. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.