Inleiding tot het recht : samenvatting
academiejaar 2020-2021
1
De Bolle Jessie
,Inhoud
Deel I : het recht en zijn bronnen ........................................................................................................... 4
I. Het begrip recht .......................................................................................................................... 4
A. Recht is een geheel van bindende regels ............................................................................... 4
B. Het recht moet de samenleving ordenen en in stand houden ............................................. 5
C. Recht vereist gezag ................................................................................................................. 5
D. Besluit...................................................................................................................................... 6
II. Indeling van het recht ................................................................................................................. 7
1. Publieksrecht .......................................................................................................................... 7
2. Privaatrecht............................................................................................................................. 8
3. Bijzondere rechtstakken ......................................................................................................... 8
4. Internationaal recht ................................................................................................................ 8
5. Andere indelingen .................................................................................................................. 9
III. Bronnen van het recht .......................................................................................................... 10
A. Algemeen : materiële en formele rechtsbronnen ............................................................... 10
B. De wet ................................................................................................................................... 10
C. De algemene rechtsbeginselen ............................................................................................ 18
D. De rechtspraak ...................................................................................................................... 19
E. De gewoonte ......................................................................................................................... 20
F. Pseudo-wetgeving ................................................................................................................ 20
G. Paralegale normen................................................................................................................ 20
H. De rechtsleer ......................................................................................................................... 21
I. De billijkheid ......................................................................................................................... 21
Deel II : De rechtstakken ...................................................................................................................... 22
I. Burgerlijk recht ......................................................................................................................... 22
A. Inhoud – begrip ..................................................................................................................... 22
B. Disciplines ............................................................................................................................. 22
C. Enkele basisbegrippen FAMILIErecht ................................................................................... 22
D. Enkele basisbegrippen VERMOGENSrecht ........................................................................... 31
II. Gerechtelijk recht ..................................................................................................................... 33
a. Begrippen .............................................................................................................................. 33
b. Fundamentele principes “recht spreken” ............................................................................ 33
c. Beginselen burgerlijk procesrecht ........................................................................................ 34
d. Organisatie van de rechterlijke macht ................................................................................. 34
e. Rechterlijke organisatie ........................................................................................................ 34
f. Andere organen bij het rechtspreken .................................................................................. 34
2
De Bolle Jessie
, g. Verloop van de procedure .................................................................................................... 34
h. Bewijsregeling ....................................................................................................................... 34
i. Bemiddeling .......................................................................................................................... 34
III. Ondernemingsrecht .............................................................................................................. 34
IV. Sociaal recht .......................................................................................................................... 34
V. Staatsrecht ................................................................................................................................ 34
➢ Begrip .................................................................................................................................... 34
➢ De instellingen ...................................................................................................................... 34
C. De grondwettelijke rechten en vrijheden ............................................................................ 52
➢ De grondwettelijke rechten en vrijheden ............................................................................ 54
VI. Administratief recht.............................................................................................................. 54
VII. Straf- en procesrecht ............................................................................................................ 54
E. Begrippen .............................................................................................................................. 54
F. De grondwettelijke beginselen ............................................................................................ 54
G. Enkele basisbegrippen van het strafrecht ........................................................................... 55
H. Enkele basisbegrippen van het strafprocesrecht ................................................................ 57
VIII. Fiscaalrecht ........................................................................................................................... 60
IX. Internationaal en Europees recht ........................................................................................ 61
A. Begrip .................................................................................................................................... 61
B. Enkele begrippen internationaal recht ................................................................................ 61
C. De Eu ..................................................................................................................................... 61
1. Algemeen .............................................................................................................................. 61
2. Bevoegdheden ...................................................................................................................... 61
3. De instellingen ...................................................................................................................... 62
3
De Bolle Jessie
, Deel I : het recht en zijn bronnen
I. Het begrip recht
Geen universele definitie van het begrip ‘recht’, verschilt van maatschappij tot
maatschappij en onderscheid normensysteem als moraal, Godsdienst, beleefdheid
→Soms in ’wet’ en geen morele norm, soms ‘morele norm’ en geen ‘wet’
Veel verschillende definities
➢ Deels tijds- en plaatsgebonden
➢ (gemeenschappelijke) elementen die vaak
terugkomen
• Een geheel van bindende regels
• Die beogen het samenleven te
ordenen, die door een (legitieme)
gezags functie worden
afgedwongen, desnoods met
“sanctie en dwang”
→Je mag liegen in het recht, maar NIET als je onder eed staat.
A. Recht is een geheel van bindende regels
➔ Recht is een geheel van regels waaraan iedereen zich moet houden. Deze regels worden
onderverdeeld in 5 verschillende soorten categorieën :
➢ Gebods-, verbods-, en verlofbepalingen
Leggen bepaald gedrag op, verbieden bepaalde daad laten aan rechtssubjecten toe
bepaalde handelingen te stellen (zonder dat ze daartoe verplicht zijn)
➢ Regels toepasbaar na keuze
Regels die slechts van toepassing zijn indien een individu tussen verschillende
vormen van mogelijk gedrag een keuze heeft gemaakt voor een welbepaald gedrag
(Bv: Wettelijke voorschriften m.b.t. De wijze waarop beroepskosten kunnen worden
begroot in de personenbelasting en die slechts van belang zijn indien de betrokkene
geen gebruik wenst te maken van forfaitair bepaalde kostenpercentages)
➢ Wilsaanvullende regels
Van kracht indien partijen geen eigen regeling hebben voorzien. (Bv: koop tussen
partijen is voltrokken zodra er overeenkomst is over zaak en prijs, ook al is de zaak
nog niet geleverd of de prijs nog niet betaald. Die regel is niet van toepassing indien
de partijen zijn overeengekomen dat de eigendomsoverdracht slecht zal
plaatshebben na volledige betaling van het gekochte verwerp.)
➢ Ondersteunende regels
Door instellingen te organiseren, begrippen te definiëren, werking van de
gedragsregels in tijd en ruimte te omschrijven (=bevat geen eigenlijke
gedragsvoorschriften
➢ Technische regels
Regels, formaliteiten (akten, procedures,..) termijnen die omwille van de
rechtszekerheid werden ingevoerd, zodat het niet eerbiedigen ervan meestal
4
De Bolle Jessie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jessiedebolle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.