Dit document is een samenvatting van het vak Vloeiendheidsstoornissen dat wordt gegeven in het tweede jaar in de opleiding Logopedie en Audiologie aan HoGent. Deze samenvatting is zowel gebaseerd op lessen, als op de cursus, als op de powerpoints.
Ik had een voldoende voor dit opleidingsonderd...
Vloeiendheidsstoornissen
1 Inleiding: stotteren
Algemeen
» Spraakstoornis: alle tijden
» Universeel & multi-cultureel
› Wereldwijd: +/- 60 miljoen
mensen
› Vlaanderen: +/- 60.000 tot
100.000 mensen
» Raadselachtige aandoening
-> mensen in aanraking heel veel
vragen, overvalt
» Stoornis in de communicatie (->
andere problemen)
Functie: contact leggen
» Oorzaken: VEEL THEORIEËN
» Therapie: geëvolueerd
= metafoor stotteren (iedereen iets anders)
! Mensen die stotteren → GEEN ‘stotteraar’ (het stotteren slechts 1 aspect
is hun karakter)
Filmpje: vermijdingsgedrag (opschrijven), pesten, stresserend, wil geen
medelijden
1.1 Definitie
1.1.1World Health Organisation (WHO)
Stotteren
= ‘Spraak die wordt gekenmerkt door frequente herhaling of verlenging van
geluiden, lettergrepen of woorden, of ook wel door herhaalde aarzelingen of
pauzes die het vloeiende verloop van de spraak onderbreken. Dit dient
alleen als stoornis te worden geklasseerd indien de ernst ervan zodanig is
dat het vloeiende verloop van de spraak duidelijk wordt belemmerd’.
=> puur theoretisch ⇒ ICF!!! Benadering
1.1.2Guitar (2014)
Stotteren
= Een abnormaal hoge frequentie en/of duur van de onderbrekingen in de
voorwaartse stroming van de spraak. Deze onderbrekingen treden meestal
op als (a) herhalingen van klanken, lettergrepen of 1-lettergrepige woorden,
(b) verlengingen van klanken, of ( c) blokkades van de luchtstroom of
fonatie in de spraak’
1.1.3DSM-V (!)
1
, Stotteren
= neurobiologische ontwikkelingsstoornis
(stoornis hersenen die ontstaat in de vroeger kinderjaren)
= Stoornis in het normale verloop en het tijdspatroon van de spraak dat niet
past bij de leeftijd van de betrokkene”
Kenmerken
› Frequent herhalen, verlengen van klanken en/of lettergrepen
› Onderbroken woorden, circumlocuties (omschrijvingen), ...
› Belemmert school- en werkprestaties
› Ernst: varieert van situatie tot situatie
o Afwezig in bepaalde situaties (vb. tegen kinderen praten ->
niet reageren)
› Aanwezigheid van vermijdings- en duwgedrag (om door stotteren
heen te geraken)
1.1.4Boey (2009)
= “Stotteren is een spreekgedrag waarbij onvrijwillig en ongewild de
motoriek van de spraakbewegingen wordt onderbroken onder vorm van
herhalingen van klanken, lettergrepen, woorden, van verlengingen van
klanken of van blokkeringen”.
2
,2 Vloeiend, normaal niet-vloeiend en stotterend
spreken
2.1 Vloeiendheid
= afwezigheid van niet-vloeiendheid (tegenovergesteld beschreven)
Spraak- versus taalonvloeiendheden
→ semantische en syntactische
Fluency is a multidimensional construct that is based on both physical
speech production and abstract message formulation.
» physical speech production = articulatie
» abstract message formulation = cognitieve en linguïstische
processen bij de planning van de boodschap
2.1.1Niet-vloeiend spreken
Disfluency is essentialy a place within an utterance where speech
production is disrupted due to a problem in either speech planning or
execution. Such disruptions are unintended. Consequently the speech that
occurs during disfluent segments of an utterance is superfluous or
extraneous to its ideal or intended form (Onslow et al., 1992).
→ problemen in plannen van spraak en de ongewildheid van
onvloeiendheden
Continuïteit en discontinuïteit (Boey)
DC: mate van ononderbroken spraak
› “Stil oponthoud”:
o Structurele
o Ideosynchratische (ongewilde)
o Intentionele pauzes (gewilde vb. aandacht trekken)
› “Opgevulde pauzes”:
o tussenvoegsels, herhalen zinsdelen, ...
» Discontinuïteiten tgv wijze van uitvoering spraakbewegingen
o Afwijkingen in duur
o Afwijkingen in spanning
» “ Snelheid van spreekbewegingen”
o Te traag (bradylalie) of te snel (tachylalie)?
o Duur spraaksegmenten en co-articulatie bepalend
» “Inspanning”: spreken moet comfortabel zijn
3
, Janssen
o Kernstottergedrag VS normale onvloeiendheden
KERNSTOTTEREN (type 1) NORMALE ONVLOEIENDHEDEN
(type 2)
› Snelle meervoudige herhaling
van een klank (vb. a a aa a als ik › Langzame enkelvoudige
naar… herhaling van een klank of LG
› Snelle meervoudige herhaling › Langzame enkelvoudige
van een lettergreep (ieieieiedere herhaling van een woord
keer…) › Zinsdeelherhaling
› Snelle meervoudige herhaling › “uh”-interjectie
van een 1-LG-woord (iedere keer › Woordinterjectie
als de bel bel… › Pauze zonder hoorbare of
› Snelle meervoudige zichtbare spanning
klankinterjectie
› Verlenging van een klank (deze
zzzzzomer)
› Blokkade met hoorbare en
zichtbare spanning
o Met stotteren geassocieerde non-verbale gedragingen VS
Normale non-verbale gedragingen
MET STOTTEREN GEASSOCIEERDE NORMALE NON-VERBALE
NON-VERBALE GEDRAGINGEN GEDRAGINGEN
Bijkomende faciale verstoringen › Wegkijken
zoals: › Oogknipperen
› Fronsen
› Extreme voorhoofdsbewegingen › Wenkbrauwen optrekken
› Ogen opensperren › Met de hand aan haar of
› Verwijden van neusvleugels gezicht zitten
› Abrupte bewegingen met het › Hand voor de mond houden
lichaam of delen van het lichaam › Gesticuleren
Woordkeuze en zinsconstructie › Kuchen
› Slikken
› Gebruik van synoniemen › Keel schrapen
› Gebruik van omschrijvingen › Lippen bevochtigen
› Niet afmaken van zinnen › Lachen
› Spreken in korte
standaardzinnetjes
› Gemaniëreerd taalgebruik
Prosodische verschijnselen in
spreken
› Tempoversnellingen en
vertragingen
› Veranderingen in de intonatie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amiepoppe1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
