Samenvatting
Samenvatting Deel twee van het boek Doeltreffend Schoolbeleid
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Deel twee van het boek Doeltreffend Schoolbeleid: 'Culturele en Structurele Aspecten van Scholen'
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Doeltreffend Schoolbeleid 2021-2022DEEL 2: Culturele en structurele aspecten
van scholen
FIGUUR 6
1. Inzicht in beleidsvoerend vermogen:
culturele aspecten van de school
DEF.: De schoolcultuur is het geheel van gedeelde betekenisgeving tussen alle
deelnemers aan het schoolgebeuren.
Schoolcultuur is een begrip dat ondanks de aandacht die het krijgt, een
conceptueel complex en verwarrend begrip. Daarom zullen we ons, in de plaats
van op definities, focussen op de componenten die de kern uitmaken van een
schoolcultuur.
1.1 Gedeelde normen, waarden en onuitgesproken
assumpties
Centraal in het omschrijven van schoolcultuur stellen we het geheel van
gedeelde betekenisgeving tussen alle deelnemers aan het schoolgebeuren. Dat
geheel houdt de school samen en geeft haar een eigen identiteit.
We doen beroep op de niveaus van schoolcultuur die Hoy & Miskel
onderscheiden, namelijk gedeelde normen, waarden en onuitgesproken
assumpties.
FIGUUR 7
Bouwstenen van schoolcultuur – Hoy & Miskel
Een eerste element zijn de onuitgesproken assumpties. Deze assumpties zijn
de meest diepgaande en abstracte aspecten van de schoolcultuur. Het gaat om
een patroon van gaandeweg ontdekte en ontwikkelde veronderstellingen die
geacht worden de school in staat te stellen om te gaan met nieuwe externe
uitdagingen en om de goede werking van de school te garanderen. Voorbeeld:
“elke leerling is in essentie een goed wezen”.
Waarden kunnen omschreven worden als opvattingen over wat men wenselijk
vindt. Het zijn de met anderen gedeelde morele en niet-morele voorstellingen
over wat goed (en daardoor nastrevenswaardig is). Het gaat om gedeelde
principes, overeengekomen idealen en een gemeenschappelijke
levenshouding. Voorbeelden: openheid, vertrouwen…
Gedeelde normen zijn ongeschreven en informele verwachtingen en regels die
voorschrijven hoe iemand zich in een bepaalde context moet gedragen.
Normen worden vaak omschreven als een concretisering van een waarde.
Normen zijn concreter dan waarden en onuitgesproken assumpties. Hoewel
normen in principe ongeschreven en impliciet zijn, worden ze in sommige
8
, Samenvatting Doeltreffend Schoolbeleid 2021-2022
scholen toch expliciet neergeschreven. Voorbeeld: “wees collegiaal”.
Normen zijn minder verinnerlijkt dan waarden, dat uit zich bijvoorbeeld in het
feit dat waardegedrag niet zal wegvallen als de externe druk wegvalt.
Wanneer leden van een schoolorganisatie zich schikken naar de gestelde
normen, spreekt men van normgedrag. Dit rolgedrag maakt dat de gedeelde
normen van de leden van de scholengemeenschap op een belangrijke manier
het handelen van individuen en de cultuur in scholen bepalen.
1.2 Waaruit blijkt de cultuur van scholen?
De verschillende aspecten die we in een schoolcultuur onderscheiden, uiten zich
dagelijks in het handelen van leerlingen, leerkrachten en schoolleiders. Toch
blijven de gedeelde normen, waarden en bij uitstek de onderliggende assumpties
veelal uitgesproken, tenzij er expliciet over gesproken wordt. Binnen scholen zijn
er echter enkele uitwendige uitdrukkingen van de heersende cultuur. Er zijn een
drietal bijzondere manieren waarop de cultuur in scholen zich kan manifesteren
(namelijk symbolen, rituelen en verhalen):
Hoe cultuur in scholen zich kan manifesteren…
Symbolen die de cultuur van een school communiceren.
Voorbeelden: logo, motto, trofeeën, …, taalgebruik, dresscode (meer
tastbaar).
Rituelen in de vorm van geroutineerde ceremonies en gewoonten leren
ons ook veel over wat men in de school al dan niet belangrijk vindt.
Voorbeeld: worden percentages afgeroepen bij de diploma-uitreiking?
Verhalen, mythes en legenden die in scholen de ronden doen geven
een blijk van belangrijke normen en waarden in de school.
Voorbeeld: directeur nam het X jaar geleden op voor collega in diskrediet
gebracht.
1.3 Ter illustratie: een op cultuur gebaseerde typologie van
scholen
Staessens brengt aan de hand van de gemeenschappelijke betekenisgeving van
scholen, en de verschillen daarin, drie ‘cultuurtypes’ in kaart. De types zijn
gebaseerd op de verschillen en gelijkenissen tussen scholen aangaande drie
indicatoren:
Schoolhoofd als cultuurbouwer en -drager: het schoolhoofd heeft een
belangrijke rol te vervullen in het bepalen en communiceren van de koers
van de school.
Overeenkomst in doelgerichtheid: een dergelijk toekomstperspectief kan
sterk aanwezig zijn, maar ook volledig ontbreken.
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xanthehl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen