Inhoudsopgave
1. Inleiding ....................................................................................................................................................... 4
De ordening v/d samenleving ....................................................................................................................... 4
5 grondkenmerken ....................................................................................................................................... 4
Tijdens corona welvaartsstaat ...................................................................................................................... 4
Problemen.................................................................................................................................................... 5
Kenmerken ................................................................................................................................................... 5
2. Historiek en evolutie v/d welvaartsstaat ...................................................................................................... 7
Liberaal tijdvak (1800-1880): de oorsprong ................................................................................................... 7
Voorbereiding (1880-1940) ........................................................................................................................... 8
Uitbouw (1950-1970) ................................................................................................................................... 9
Crisis en herorientering (1975-…) .................................................................................................................. 9
Actualiteitsvraag ........................................................................................................................................ 11
3. Welvaart, economische groei en levensomstandigheden ........................................................................... 11
Hoe meten we economische groei? ............................................................................................................. 11
Economische groei, inflatie en koopkracht .................................................................................................. 12
Kritiek op economische groei als welvaartsindicator ................................................................................... 13
Alternatieve indicatoren ............................................................................................................................. 13
Levensstandaard, leefwijze en sociale stratificatie (macro micro) ........................................................... 14
Actualiteitsvraag ........................................................................................................................................ 14
4. Demografie ................................................................................................................................................ 14
Inleiding ..................................................................................................................................................... 14
Begrippen................................................................................................................................................... 15
De twee demografische transities ............................................................................................................... 15
De socio-demografische veranderingen ...................................................................................................... 17
De veroudering en toekomst v/d welvaartsstaat ......................................................................................... 17
Actualiteitsvraag ........................................................................................................................................ 18
5. Arbeidsmarkt ............................................................................................................................................. 18
Begrippen................................................................................................................................................... 18
Arbeid en welvaartsstaat ............................................................................................................................ 18
Veranderingen in de beroepsbevolking ....................................................................................................... 19
Veranderingen in de arbeidsduur ................................................................................................................ 20
Niet-arbeid ................................................................................................................................................. 20
Werkloosheid ............................................................................................................................................. 20
Actieve welvaartsstaat, armoede en werk................................................................................................... 21
1
, De toekomst van arbeid.............................................................................................................................. 22
Actualiteitsvraag ........................................................................................................................................ 22
6. Instrumenten v/h sociaal beleid, met een focus op sociale zekerheid ........................................................ 22
Instrumenten v/ sociaal beleid .................................................................................................................... 22
Sociale bescherming ................................................................................................................................... 22
Generositeit en doelmatigheid .................................................................................................................... 26
Actualiteitsvraag ........................................................................................................................................ 26
7. Inkomsten v/d welvaartsstaat .................................................................................................................... 28
2
, Symbiose & contradictie markt en welvaartsstaat
Omgeving: verandering sociale, demografische, economische aspecten
Verdelingskringloop: uitgaven + inkomsten
Uitkomsten verdelingskringloop
3
, Samenleving: Feiten en Problemen
1. Inleiding
Samenleving regelen op obv goedaardige & kwaadaardige krachten
(Verwijzing schilderij Gustav Klimt voorgrond boek)
De ordening v/d samenleving
Begrippen Welvaartsstaat
Welfare State/ Estado del Bienestar
o War State, streven n. welvaart
o Estado del Bienestar: toestand, connotatie welzijn (welvaart = ‘materieel’)
Verzorgingsstaat/ Welzijnssamenleving/ Welsyn Staat: NL, vertaling spaanse
Sociale Investeringsstaat/ Actieve welvaartsstaat: opkomst kennissamenleving,
investeren i. mensen
Sociale Markteconomie/ Welfare Capitalism/ gemengde economie: vrije markt
samenleving met sociale correcties (vr sociale rechten)
Welvaartsdemocratie
Consumptiemaatschappij/ Overvloedmaatschappij
Vb. Boek: Euorpäische Wohlfartssysteme, Rich Democracies, la societe de consommation,..
5 grondkenmerken
1. Vrije markteconomie
2. Hogere materiele welvaart (+ levensstandaard)
o Wereld: VS, Canada, Europa, Australie, Nieuw-Zeeland
3. Optreden overheid op effectieve waarborging sociale grondrechten (instituties),
gelijkheid
o Wereld: Canada, Aus, Europa
o Dure investering
4. Parlementaire democratie
5. Streven verbintenis vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid
o Bereik ideaal nooit
o Verwijzen grote ideologische stromingen die samenleving vormden
Liberalisme, socialisme en christendemocratie
Tijdens corona welvaartsstaat
Onmiddellijk optreden, institutie (duik economie, sociale zekerheid, etc.) VS:
minder ontwikkelde
Niet waterdicht
Voor economie, burgers
Welvaartsstaat = over welvaart en verdeling dr middel van
Vrije markteconomie
Sociale correcties (sociale zekerheid, arbeidsrecht, fiscaliteit, gezondheidszorgen,
onderwijs, kinderopvang, etc.) voor sociale grondrechten
Symbiose = wederzijdse afhankelijkheid tss sociale & economische
Bv. Goede universiteiten voor goede werknemers vr goede economie
o Meer dan sociale correcties achteraf dr de markt (ook vooraf?)
Bv. Minimumlonen
Parlementaire democratie: wie betalen, wie krijgen
4