Tonja Leten B12 Samenvatting Communicatie 2022-2023
Communicatie
1
,Tonja Leten B12 Samenvatting Communicatie 2022-2023
2
,Tonja Leten B12 Samenvatting Communicatie 2022-2023
Hoofdstuk 0: Omgaan met feedback en communicatieve
vaardigheden en attitude
1. Omgaan met feedback
1.1. Wat is feedback?
Feedback of terugkoppeling is een belangrijke gespreksvaardigheid.
Waarom geven we feedback aan anderen?
- Om de effecten van hun gedrag of boodschap te verhelderen
- Om gedrag te bevestigen of bij te sturen
Het ontvangen van feedback kan helpend zijn om je eigen blinde vlek te verkleinen.
Manieren van feedback geven:
- Verbaal of non-verbaal
- Spontaan of op verzoek
- Bewust of onbewust
In het dagelijkse leven geven we elkaar vaak onbewust en spontaan feedback door het
fronsen van onze wenkbrauwen, een hartelijke of eerder afstandelijke begroeting,
gedesinteresseerd wegkijken, gebruik van smartphone tijdens de lessen, …
Feedback geven ≠ kritiek/ commentaar geven → kritiek geven of commentaar leveren houdt
verband met een oordeel geven, dat doe je niet met feedback.
p. 3 (onderaan) en p.4 (bovenaan) van de aanvullende cursus lezen.
1.2. Goede feedback?
Feedback geven en ontvangen doe je dus niet zomaar. Je moet rekening houden met
verschillende belangrijke aspecten:
- FB is beschrijvend en laat waardeoordelen achterwege. Beschrijf wat je ziet, hoort, voelt;
- FB is concreet en specifiek;
- FB gaat over het ‘nu’, niet over situaties over het verleden;
- Het moet duidelijk zijn dat de FB subjectief is, het gaat over de beleving of interpretatie
van gedrag of boodschap. Spreek niet in algemeenheden (‘wij vinden dat…’);
- FB is subjectief, de ander hoeft het er niet mee eens te zijn → controle hiervan kan
verkeerde conclusies vermijden;
- Geef het effect van het gedrag van de ander weer → geef gevoelens aan en welk gedrag
dit mogelijk bij jou oproept;
- Hou rekening met de behoefte van de ander → is de FB bruikbaar voor de ander?;
- FB wordt selectief gegeven, richt je op belangrijke aspecten;
- FB geven wordt soms uitgesteld, vermeden uit angst voor conflict, beschadigen van de
relatie, onwetendheid over het geven van feedback. Feedback geven op constructieve
wijze kan ‘kwaad’ voorkomen en/ of de relatie ten goede komen.
3
, Tonja Leten B12 Samenvatting Communicatie 2022-2023
1.3. Aandachtspunten voor de gever van feedback
- Vraag of je feedback welkom is;
- Praat tegen de ontvanger, niet over. Geen roddel;
- Formuleer een observatie van feitelijk gedrag in een ik-boodschap;
- Formuleer gedrag dat je zelf hebt waargenomen;
- Geef feedback op (veranderbaar) gedrag, niet op de persoon;
- Geef feedback over recent gedrag;
- Formuleer specifiek en concreet, geef een voorbeeld;
- Vermijd verwijten, interpretaties of oordelen, houd geen langdradig betoog;
- Geef het effect van het gedrag weer, beschrijf je eigen gevoelens en gedachten;
- Kies een gepast moment om feedback te geven, neem de tijd;
- Geef de ander tijd om te reageren. Besef dat er verdedigingsmechanismen in de
mogelijke reactie kunnen schuilen;
- Vraag om een reactie als de ander niet spontaan reageert.
1.4. Aandachtspunten voor de ontvanger van feedback
- Wees bereid om feedback te ontvangen;
- Geef aan als je geen behoefte hebt aan feedback;
- Luister naar positieve en negatieve elementen;
- Feedback is een leermiddel;
- Vraag indien nodig verheldering, stel vragen;
- Neem de tijd om de feedback te verwerken;
- Feedback zegt ook iets over de gever van feedback;
- Argumenteren of jezelf verdedigen hoeft niet;
- Realiseer je dat feedback gaat over je gedrag, niet over je persoon;
- Bepaal zelf of je iets met de feedback doet;
- Laat de feedbackgever weten als je een be-of veroordeling voelt;
- Bedank de ander voor de feedback;
1.5. Waarderende feedback
Het geven en nemen van FB gebeurt het best binnen een veilige, betrouwbare relatie. We
moeten een klimaat creëren waarin groeikansen door FB geoptimaliseerd worden. FB geven =
een continu proces tussen hulpverlener en cliënt.
Waarderende FB → oog hebben voor talenten, fijne eigenschappen, mooie kwaliteiten,
doorzettingsvermogen + deze nadrukkelijk benoemen → positief klimaat waarin je je geloof
in de ander kenbaar maakt.
Extra aandachtspunt: het vanzelfsprekende niet als vanzelfsprekend beschouwen, maar oog
hebben en houden voor de inzet die erachter schuilt.
2. Communicatieve vaardigheden
3. Attitudes lijst aanvullende cursus (2 + 3)
4