Deze samenvatting is gebaseerd op de lessen (docent Reynout De Bleser) en de powerpoints. Ook de oefeningen en cases die tijdens de lessen behandeld staan per hoofdstuk. Op de beginpagina van het document vind je een inhoudsopgave met welke thema's deze samenvatting specifiek behandeld.
Inhoud: re...
Inleiding recht (YB0837 | 2023)
Inleiding tot het recht – M. De Jonckheere
Februari 2023 – Juni 2023 (examen 30/05/2023)
Inhoud
1. Het recht en zijn bronnen...................................................................................................................1
A. Algemene opdeling objectief recht....................................................................................................1
B. Publiekrecht.......................................................................................................................................2
C. Privaatrecht........................................................................................................................................2
D. Gemengde rechtstakken....................................................................................................................2
E. Internationaal recht............................................................................................................................3
F. Materiële bronnen van recht..............................................................................................................3
G. Formele bronnen van recht................................................................................................................3
A. De wet................................................................................................................................................3
H. Op internationaal niveau:...................................................................................................................3
I. Op supranationaal niveau:...................................................................................................................3
J. De grondwet........................................................................................................................................4
K. Wetgeving op nationaal niveau..........................................................................................................4
L. De federale wet (wet in enge zin).......................................................................................................4
M. Het decreet.......................................................................................................................................4
N. De ordonnatie....................................................................................................................................4
O. Samenwerkingsakkoorden.................................................................................................................4
P. Het KB (koninklijke besluit) en de besluiten van de deelregeringen...................................................4
Q. Het MB (ministeriële besluit) en de besluiten van de staatssecretarissen.........................................4
R. Normen uitgevaardigd door de gedecentraliseerde besturen...........................................................5
B. De rechtspraak...................................................................................................................................5
C. De rechtsleer......................................................................................................................................5
D. De algemene rechtsbeginselen..........................................................................................................6
E. De gewoonte......................................................................................................................................6
F. De bilijkheid........................................................................................................................................6
S. Oefeningen.........................................................................................................................................6
2. Het burgerlijk recht.............................................................................................................................8
B. Familierecht......................................................................................................................................10
1. Huwelijk............................................................................................................................................10
2. Echtscheiding....................................................................................................................................12
3. afstamming.......................................................................................................................................12
4. samenlevingscontract (wettelijke SAMENWONING)........................................................................13
C. Familiaal vermogensrecht................................................................................................................13
1) Huwelijksvermogensstelsel..............................................................................................................13
2) Niet-testamentair erfrecht...............................................................................................................14
3) Testament........................................................................................................................................15
D. Oefeningen personen -en familierecht............................................................................................15
E. Vorderingsrecht................................................................................................................................18
A. Rechtshandelingen...........................................................................................................................18
F. Aansprakelijkheidsrecht....................................................................................................................20
A. Algemeen.........................................................................................................................................20
B. Foutaansprakelijkheid: schade veroorzaakt door eigen fout............................................................20
C. Foutloze aansprakelijkheid: schade veroorzaakt door daden van ander..........................................21
,D. Foutloze aansprakelijkheid: schade door zaken, dieren en gebouwen............................................21
E. Gevallen van foutloze vergoedingsplicht..........................................................................................22
G. Oefeningen verbintenissenrecht, overeenkomsten en aansprakelijkheidsrecht.............................22
3. Het gerechtelijk recht.......................................................................................................................24
D. Verloop van een gerechtelijke procedure........................................................................................29
E. bewijsregeling...................................................................................................................................30
F. Bemiddeling......................................................................................................................................30
4. Het ondernemingsrecht....................................................................................................................33
A. Begrip...............................................................................................................................................33
B. Voorwaarden....................................................................................................................................33
C. Basisbegrippen.................................................................................................................................33
D. Vennootschaprecht..........................................................................................................................34
E. Economisch recht.............................................................................................................................37
5. Het sociaal recht (NIET GEZIEN)........................................................................................................40
6. Het staatsrecht.................................................................................................................................40
A. De wet..............................................................................................................................................41
B. de Democratische rechtstaat............................................................................................................43
C. de Scheiding der machten................................................................................................................43
D. Het Belgisch Federalisme.................................................................................................................46
E. De gemeenten en de provincies.......................................................................................................46
B. Oefeningen Staatsrecht....................................................................................................................46
7. Het bestuursrecht (NIET GEZIEN)......................................................................................................48
8. Het strafrecht/strafprocesrecht........................................................................................................49
B. Soorten misdrijven...........................................................................................................................49
C. Poging en deelneming......................................................................................................................49
D. Verzwarende en verzachtende omstandigheden.............................................................................49
E. Onderzoeksfase................................................................................................................................50
A. Opsporingsonderzoek......................................................................................................................50
B. Gerechtelijk onderzoek....................................................................................................................50
C. Einde vooronderzoek........................................................................................................................51
F. Rechterlijke organisatie in het strafrechtproces...............................................................................51
A. Politierechtbank...............................................................................................................................51
B. rechtbank van eerste aanleg............................................................................................................52
C. Hof van beroep.................................................................................................................................52
D. Hof van assisen.................................................................................................................................52
E. Hof van Cassatie...............................................................................................................................52
G. De verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde.......................................................52
H. Vonnisfase........................................................................................................................................53
I. staftoemeting....................................................................................................................................53
J. Voorwaardelijke invrijheidstelling.....................................................................................................54
K. Internering........................................................................................................................................54
L. Oefeningen straf- en strafprocesrecht..............................................................................................54
9. Het fiscaal recht................................................................................................................................56
A. Begrip...............................................................................................................................................56
B. grondwettelijke beginselen..............................................................................................................56
C. Indeling der belastingen...................................................................................................................57
10. Het internationaal recht.................................................................................................................58
A. De driehoeksverhouding..................................................................................................................59
,B. Raad van Europa...............................................................................................................................61
C. de Verenigde Naties (UN).................................................................................................................63
D. Internationaal Strafhof.....................................................................................................................64
E. Oefeningen Internationaal recht......................................................................................................65
, 1. Het recht en zijn bronnen
Recht is het geheel van bindende regels dat de samenleving ordent en in stand houdt
door afdwingbaarheid via het staatsapparaat (=regering, overheid).
Recht is het geheel van bindende regels:
Gebodsbepalingen: moeten bv aangifte bij geboorte, nakomen huwelijksplichten.
Verbodsbepalingen: niet mogen bv geen misdrijven plegen, moorden.
Regels toepasbaar na keuze: bij maken van keuze gelden bepaalde regels bv
testament.
Wilsaanvullende regels: regels die alleen maar gelden als je niets anders regelt.
Regels m.b.t. termijnen, procedures, vormvoorschriften, …
Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden :
Het recht bekrachtigt bestaande toestanden = het erkent en beschermt de
bestaande rechten, plichten en verhoudingen tussen mensen.
Het recht schept ook nieuwe toestanden = het creëren van nieuwe rechten of het
reguleren van nieuwe situaties die in de samenleving ontstaan.
Recht vereist gezag:
Naleven van het recht
- Afdwingbaarheid door sanctie
- Taak van de rechterlijke macht
- Vandaag ook via bemiddeling
Recht kan onderscheiden worden van andere normensystemen
- Godsdienst, moraal, beleefdheid => recht heeft formele basis in wetten en regels die
door een gevestigde autoriteit worden vastgelegd, terwijl andere normensystemen
vaak gebaseerd zijn op persoonlijke overtuigingen, sociale normen of culturele
tradities.
Recht is context- tijds, en plaatsgeboden.
Het komt voort uit de specifieke culturele, historische, sociale, economische en
juridische omstandigheden van een bepaalde samenleving op een bepaald moment en
op een bepaalde locatie.
Bv: Roe vs. Wade => belangrijk juridisch precedent dat de discussie over
abortuslegalisatie heeft gevormd in de VS. Het arrest heeft het recht op abortus erkend
als onderdeel van het recht op privacy, maar heeft ook ruimte geboden voor
verschillende staten om hun eigen regels en beperkingen op te stellen met bertrekking
tot abortus.
Objectief vs. subjectief recht
Objectief: geheel van gedragsregels op een bepaald moment in een bepaalde
samenleving van toepassing.
Bv: rechtsregel die huurder het recht aanreikt rustig genot te hebben van een gehuurd
goed.
Materieel (inhoudelijke rechten en plichten) vs. Formeel recht (procedures en regels
voor handhaving recht)
Subjectief: recht vanuit het standpunt van het individu. Rechten en plichten die
voortvloeien uit de rechtsregel (objectieve regels) voor de bestemmeling.
(Rechtssubject)
Bv: De huurder beschikt over het recht het rustig genot te hebben van de gehuurde
woning.
INDELING VAN HET RECHT
A. A LGEMENE OPDELING OBJECTIEF RECHT
Privaat recht
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femsv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
