Samenvatting
Inleiding tot het recht samenvatting 2023/2024
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van alle lessen, kennisclips en informatie uit het boek dat gekend moet zijn. Met deze samenvatting velen geslaagd.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding tot het recht1 BA criminologie
2023-2024
Module 1: Het begrip recht (p. 2)
Deel 1: Module 2: Indeling van het recht (p. 6)
Het recht en zijn bronnen
Module 3: Bronnen van het recht (p. 12)
Module 4: Staatsrecht (p. 37)
Module 5: Gerechtelijk recht (p. 66)
Deel 2: Module 6: Straf & strafprocesrecht (p. 68)
De rechtstakken
Module 7: Burgerlijk recht (p. 77)
Module 8: Internationaal & Europ recht (p.90)
Lola van der Ven
1
, Deel 1 – het recht en zijn bronnen
Module 1: het begrip ‘recht’
Geen eenvormige definitie:
® Context, tijds en plaatsgebonden
® Kauwgom verboden in Singapore
® Legaliteit homohuwelijk
Recht onderscheidt zich van moraal – godsdienst – beleefdheid
Voorbeelden:
• Handheld bellen = norm en beleefdheid
• Niet verwittigen deelnemen aan examen = beleefdheid
• Roken in auto = norm en beleefdheid
• Liegen = morele norm/rechtsnorm/beleefdheid
à Liegen in recht mag, behalve onder eed
Soms in wet maar geen morele norm en soms morele norm maar geen wet!
“Het recht” BESTAAT NIET
- Geen universele definitie
- Verschilt van maatschappij tot maatschappij
- Onderscheid normensysteem als moraal, godsdienst en beleefdheid
- Bevat in het algemeen 3 elementen:
De kern van het recht
Wat? Waarom? Hoe?
Bindende regels Samenleving ordenen/ in stand houden Uitoefenen van gezag
2
,WAT: Bindende regels: 4 categorieën:
1. Gebods-, verbods-, en verlofbepalingen
à Algemeen toepasselijke rechtsregels van toepassing op ieder rechtssubject
Gebods à legt verplicht gedrag op aan rechtssubject (positief of negatief)
• Positief = huwelijksplichten
• Negatief = schuldig verzuim van bijstand aan iemand in gevaar
Verbods à verbieden een bepaald gedrag of handeling
• Verbod diefstal, bigamie, vervalsing
Verlof à laten toe bepaalde handeling te stellen maar is niet verplicht
• Recht op bijstand van advocaat
Gedrag = vaker voorkomend / Handeling = eenmalig feit (diefstal)
2. Rechtsregels toepasbaar na keuze en wilsaanvullende regels
Rechtsregels toepasselijk na keuze:
à Als rs in een bepaalde toestand keuze heeft gemaakt voor bepaald gedrag
• Recht laat keuze vrij maar eens gekozen is die keuze bindend
• Electa una via non datur recursus ad alteram
• Bv: huwelijk
Wilsaanvullende rechtsregels
à Hebben pas uitwerking als rechtssubject geen eigen regeling heeft voorzien
• Verkoop is compleet bij overeenkomst prijs en voorwerp maar kan
contractueel anders bepaald worden (bv bij de levering)
• Zonder contract huwen = de algemene regel van wetboek worden toegepast
3. Ondersteunende regels
à Geen eigenlijke gedragsregels, ondersteunen het recht door het oprichten van
instellingen, werking in tijd en ruimte regelen, handhaving conflictenrecht
• Bv organisatie en sanctionering GAS- boetes
4. Technische regels en formalisme
à Rechtshandelingen worden soms aan bepaalde vorm en procedurevoorschriften
onderworpen opdat ze rechtsgeldig zouden zijn
• Omwille van rechtszekerheid en bescherming
• Vaak verregaande gevolgen (nietigheid)
• Formalisme in het recht, wilsuiting en bescherming van personen
Nietigheid = een handeling wordt geacht nooit te hebben bestaan
3
, WAAROM: Samenleving ordenen en instandhouden:
Orde scheppen en instandhouden door:
1. Bestaande toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen
• = gesanctioneerde feitelijkheid
• Bv: meerderjarig in BE vanaf 18
2. Onwenselijk gedrag vermijden: gedrag dat schadelijk wordt geacht in samenleving
• Overeenkomst onder dwang
• bv: schijnhuwelijk en samenleven
Recht als beleidsinstrument = instrumentele visie van het recht
1. recht om bepaalde levensvisie/politiek systeem te bekrachtigen en vernieuwen
• bv: green deal, betonstop, verhogen pensioenleeftijd, migratie
2. belangrijke trends
• juridisering vd samenleving
• evolutie van nachtwakerstaat naar welvaartsstaat = meer rechtsregels
• probleem van overregulering
HOE: Uitoefenen van gezag
Gezag bij het uitvaardigen van recht
1. Regelgevende organen: betrokkenheid van de Staat bij ontstaan regelgeving
• Rechtstreeks – via verkozen organen van de staat (parlement, gemeenteraad)
• Onrechtstreeks – gedragingen (gewoontes), algemene principes die worden
erkend door staatsorganen (via rechtspraak)
2. “Rechtsgeldig”: respecteren bevoegdheden
• 3 aspecten: respect voor…
- Hiërarchie van de normen (wet moet grondwet respecteren)
- Bevoegdheidsverdelende regels (gewest niet fed. regering regelen)
- Procedureregels (bij koninklijk besluit advies vn Raad van State vragen)
Gezag bij het doen naleven van recht
1. Opleggen van sanctie als middel tot afdwingbaarheid van het recht
• Soorten sancties:
- Penale = geldboete, vrijheidsberoving
- Administratieve = GAS-boete, stillegging
- Civiele = dwanguitvoering, schadevergoeding
- Morele sancties = niet relevant voor recht
2. Handhaving van het recht door
• Rechtscolleges = hoven, rechtbanken & administratieve rechtscolleges
• Arbitrages & bemiddeling = bv economisch recht
• Bestuur = GAS-boete, snelheidsovertredingen à toezicht rechter
• NIET eigenrichting door burger
4
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lolavdv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen