100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Hoofdstuk 14, 18 en 20 Economie - Frederic Vermeulen €3,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Bachelor Politieke En Sociale Wetenschappen
  6.  
  7. Economie

Samenvatting

Samenvatting Hoofdstuk 14, 18 en 20 Economie - Frederic Vermeulen
 0 keer verkocht

Geslaagd in eerste zit! Samenvatting Hoofdstuk 14, 18 en 20 (handboek, colleges en slides) Economie door professor Frederic Vermeulen (KUL). Een uitgebreide samenvatting van het handboek, alle colleges en de bijbehorende slides + Aantal schema's, tabellen en eigen ezelsbruggetjes + Extra studietip...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 16  pagina's

Document informatie

  • Onbekend
  • 1 juli 2023
  • 16
  • 2022/2023
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (9)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (11)

Verkoper

avatar-seller
ElleWoods2709

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Hoofdstuk 14: Verdeling
Inleiding
o In Hoofdstuk 12 gingen we dieper in op de voorwaarden die moeten voldaan zijn opdat een
marktsysteem tot een Pareto-efficiënte uitkomst leidt
o Bij marktfalingen is ruimte vr overheidsinterventie die kan leiden tot welvaartsverbeteringen
o De Pareto-grens kan erg verschillende verdelingen vd welvaart bevatten (ook situaties
waarbij er armoede is)
o In dit hoofdstuk beschrijven we de inkomens-, welvaartsverdeling en armoede

1. Verdeling van wat?
1.1. De primaire verdeling: Inkomen uit arbeid en uit vermogen
 Gezinnen halen inkomen uit arbeid, transfers (pensioenen, werkloosheidsuitkeringen,
kindergeld...) en vermogen
o Niet-financiële activa = Woningen, grond, schilderijen...
o Financiële activa = Bankrekeningen, obligaties, aandelen...
 Ander voorbeeld financiële activa = Bitcoins
 Uiteindelijk zijn we geïnteresseerd in de welvaart per persoon
 Hier gaat echter een lang proces aan vooraf dat start vd primaire inkomensverdeling, en via
belastingen en transfers uitmondt in een beschikbaar inkomen per gezin
 Maar ook dat beschikbaar inkomen moet nog omgezet w tot een welvaart per persoon via
een aantal stappen
 Zie Figuur 14.1 voor een schematische weergave

Zie figuur 14.1: De transitie vh primaire inkomen naar het netto beschikbare inkomen en welvaart
- “+”: Er wordt inkomen gestuurd naar de gezinnen
- Loonbrief: Er gaat een deel nr de belastingen (+/- 13%)
- Sparen = opbouwen van vermogen




51

,  Primaire inkomensverdeling komt tot stand op arbeids- en kapitaalmarkt
o Hoogte arbeidsinkomen
 Aantal uren
 Vergoeding per arbeidsuur (loon)
 Bepaalt in grote mate positie gezin in inkomensverdeling
o Inkomen uit vermogen
 Omvang vermogen
 Rendement vermogen
 Interesten spaarboekje of obligatie, dividenden, huurinkomsten…

1.2. Beschikbaar inkomen
 Primaire inkomen = Basis waarop belastingen en sociale bijdragen worden geheven
 In ruil transfers uit systeem
o Voorbeelden: Pensioenen, werkloosheidsvergoedingen, kinderbijslagen, etc.
 Belastbaar gezinsinkomen = primaire inkomens + transfers
o Inkomstenbelasting: Progressief (gemiddeld percentage belasting neemt toe
naarmate het inkomen hoger is)
 Beschikbaar inkomen
o Inkomen om uit te geven aan goederen en diensten
o (Of je kan er mee) Sparen

1.3. Welvaart
 Bestedingen
o Indirecte belastingen: Btw of accijnzen
 Accijns/verbruiksbelasting is een vorm vn indirecte belasting, die w geheven
op de verkoop vn bepaalde goederen. In Ned en Be is vooral sprake vn accijns
op alcoholische dranken, frisdranken, tabak en brandstoffen.
 Welvaart is wat overblijft: Hoeveelheden goederen en diensten die we kunnen kopen
 Inkomen of bestedingen omzetten naar welvaart per persoon is niet eenvoudig:
Verschillende factoren bepalen welvaart per persoon
o Objectieve component
 Gezondheid, leeftijd, gezinsgrootte…
o Subjectieve component
 Voorkeuren (Bijvoorbeeld: Asceet versus bourgondische levensstijl)
 Sommige mensen zijn gelukkig met 1.500 euro en anderen niet!
 Vanuit het standpunt vh beleid zal er met sommige factoren rekening gehouden w bij de
omschrijving vn welvaart en met andere nt: Gn eenvoudige oefening en vooral een
normatieve kwestie

1.4. Gezinsgrootte en equivalentieschalen
 Gezinsgrootte w meestal in rekening gebracht bij omzetting bestedingen nr welvaartsniveau
 Ruwe manier: Delen door aantal gezinsleden MAAR
o Publieke-goedkarakter van sommige goederen: Huisvesting, verlichting,
verwarming…
o Behoeften variëren: Baby vs universiteitsstudent
 Equivalentieschaal: Houdt rekening met samenstelling en schaalvoordelen
o Bijvoorbeeld: OESO-schaal
 Eerste volwassene: Factor 1
 Elke extra volwassene (>= 14 jaar): Factor 0,5
 Elk extra kind (< 14 jaar): Factor 0,3


52

,  Een koppel met 2 kinderen heeft een equivalentieschaal gelijk aan 2,1
(=1+0,5+0,3+0,3)
 Alleenstaande met 1500 euro dus even welvarend als koppel met 2 kinderen
met 3150 euro volgens OESO-schaal

 Belangrijke randopmerking: Berekening vn equivalente bestedingen zoals hierboven,
veronderstelt dat welvaart gelijk verdeeld is binnen gezinnen
 Onderzoek toont echter aan dat dit nt noodzakelijk het geval is: 'Machtsposities' binnen
gezinnen bepalen mee de verdeling vn welvaart binnen gezinnen

1.5. Verklaringen voor veranderingen in ongelijkheid
 Welvaartsverdeling kan ongelijker worden omdat:
o De primaire inkomensverdeling ongelijker w, bijvoorbeeld als de lonen voor
hooggeschoolden veel meer toenemen dan voor laaggeschoolden of als de inkomens
uit vermogens sterker groeien dan uit arbeid
o De overheid minder herverdeelt, bijvoorbeeld omdat ze de belastingen minder
progressief maakt of de uitkeringen in de sociale zekerheid beperkt
o Er socio-demografische veranderingen zijn, zoals bijvoorbeeld meer jongeren die
sneller alleen gaan wonen, meer alleenstaanden, meer of minder tweeverdieners,
meer inactieve gepensioneerden, toenemend sorteergedrag op de huwelijksmarkt

2. Personele verdeling
 Klassieke economen (Adam Smith, David Ricardo, Karl Marx) besteedden veel aandacht aan
de verdeling van de toegevoegde waarde over de productiefactoren arbeid en kapitaal
(functionele verdeling)
 Hier nemen we personen of gezinnen als uitgangspunt ipv sociale klassen of
productiefactoren (personele verdeling)
 Focus op beschikbaar inkomen: Inkomen dat overblijft nadat belastingen betaald en transfers
ontvangen zijn
 European Survey on Income and Living Conditions (EU-SILC)
o Inkomensbegrip: Arbeidsinkomen, inkomen uit sociale zekerheid en inkomen uit
vermogen
o Beschikbaar gezinsinkomen bekomen door van primaire inkomens de betaalde
belastingen af te trekken en transfers op te tellen
o EU-SILC 2015 (inkomens 2014)

2.1. De statistische verdeling van het beschikbaar gezinsinkomen
 In 2014: Gemiddeld gezinsinkomen 3128 euro per maand (nt gecorrigeerd met een
equivalentieschaal; Ongeveer 3900 in euro's van nu)
 Histogram
o Klassen van 500 euro
o Grote inkomenswaaier
o Inkomens zijn niet alleen ongelijk verdeeld, ze liggen niet symmetrisch gespreid rond
gemiddelde
o Lange staart: Scheve verdeling
 Mediaan (2588 euro) is lager dan gemiddelde (3128 euro)

Figuur 14.5: Belgische inkomensverdeling in 2014 (maandelijkse gezinsinkomen in euro)

2.2. Decielverdeling
 Decielen: 10 klassen

53

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ElleWoods2709. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd