Dit is een volledige samenvatting van het vak sociale psychologie. Niet alle hoofdstukken van het boek worden hierin verwerkt. Hoofdstuk 1,2,3,4,5,8,9,10 en 16, de rest van de hoofdstukken zie je pas in het 2e jaar.
In mijn samenvatting zitten al mijn lesnotities, belangrijke informatie of foto's...
, 1. DE MENS IS EEN SOCIAAL DIER
Aristoteles: ‘De mens is een sociaal dier, hij is niet gemaakt om alleen te leven’
“Social animal” => verzot op nadenken over onszelf en anderen en over hoe te reageren in hun
situaties. We zijn heel de tijd bezig met het observeren van anderen en hun gedrag te analyseren.
We hebben een grote interesse in anderen
=> bv: kijken naar temptation island.
=> belangstelling voor sociaalpsychologische thema’s in de media
Van de sociale psychologie wordt verwacht bij te dragen en oplossen van maatschappelijk problemen.
Sociale context oefent belangrijke invloed uit op ons gedragen.
2. SOCIALE PSYCHOLOGIE: DEFINITIE EN VERWANTE DISCIPLINES
2.1 DEFINITIE VAN DE SOCIALE PSYCHOLOGIE
“Sociale psychologie is de wetenschappelijke studie naar de wijze waarop gedachten, gevoelens,
motivaties en gedragingen van mensen beïnvloed worden door de aanwezigheid van anderen
en hoe wij zelf een invloed uitoefenen op hoe andere personen denken, voelen en zich gedragen”
Wetenschappelijke studie: sociaalpsychologen hanteren vaak experimenten en gevalideerde
vragenlijsten als basis van de wetenschappelijke kennis.
Gedachten, gevoelens, motivaties en gedragingen: sociale psychologie richt zich op de manier
waarop het individu de sociale wereld waarneemt, begrijpt en interpreteert. Gedrag wordt bepaald
door cognitieve, affectieve en motivationele processen
Aanwezigheid van anderen: de sociale aard van het individu, hoe we met anderen omgaan
Ideosyncratische vs wetenschappelijke kennis: ideosyncratische kennis kan je niet overdragen, het is je eigen
beleving
2.2 DE KRACHT VAN DE SOCIALE SITUATIE VOORBEELDEN
We laten ons op continue wijze beïnvloeden door onze sociale omgeving
Bv: je stapt de Overpoort binnen en ziet dat iedereen zich niet houdt aan de corona regels, je doet
gewoon mee want we laten ons beïnvloeden door anderen.
Presidentsverkiezingen Reagon VS Mondale
Reagon => verkiezingen gewonnen, was het door zijn grappigheid?=> onderzoek!
- Oneliners met reactie van de mensen (*controleconditie): beoordeling 75/100
- Zonder oneliners en wel met reactie van de mensen: 73/100
- Met oneliners zonder reactie van de mensen: 48/100
=>Resultaat: De oneliners hebben Reagon niet gered, het is de reactie van anderen dat de grootste
invloed speelde.
=> Daarom is het nu verboden voor het publiek om een reactie te geven tijdens zo een debat
2
, *Controleconditie: je laat de tape zoals hij was zien aan het publiek
Stanford Prison Experiment (Zimbardo)
Stellen mensen in een slechte omgeving slecht gedrag?
In de groep van 21 deelnemers wordt willekeurig gekozen wie cipier is en wie gevangene is. De
bewakers kregen de instructie om voor goede orde te zorgen, zonder hierbij geweld te gebruiken.
=> Resultaat: bewakers gedroegen zich steeds wreder en haalden er plezier uit de gevangenen te
treiteren
=> Na 36 uur werd al een eerste gevangene vrijgelaten; vertoonde tekenen van depressie
=> Na de zesde dag waren de gevangenen zo overstuur dat het onderzoek vroegtijdig werd stopgezet
=> geen betrouwbaar onderzoek: Zimbardo bewaker aangezet om taak hard uit te voeren
=>MAAR: alle andere cipiers lieten het allemaal gebeuren, ze zijn opgeslokt in de situatie
Situatie van het hoger onderwijs (Theodor Newcomb)
Bevordert participatie hoger onderwijs progressieve politieke houding van studenten?
Men testte een meisjesschool
=> resultaat: hoe langer ze op school zaten hoe linkser
=> er zijn meer ervaringen op school zoals autonomie, zelfstandigheid open geest & vrijheid
2.3 SOCIALE PSYCHOLOGIE EN VERWANTE DISCIPLINES
Sociologie= studie van groepsfactoren (het gaat hier over de institutie/maatschappelijke structuren,
sociale psychologie gaat juist over het individu)
Multilevel analyses: het nagaan van de effecten van variabelen op groepsniveau en op
individueel niveau via enkele analyses (sociologie & sociale psychologie)
Persoonlijkheidspsychologie= studie van *cross-situationele stabiliteit tussen individuen. Er is in
meerdere situaties slechts één bron van gedrag, de persoon zelf. (Bv: meten van schaamte in
verschillende situaties)
sociale psychologie: cross-individuele consistentie, hoe hebben situaties impact op personen,
ondanks hun verschillende persoonlijkheden. (het gedrag ligt aan de situatie)
=> De sociale psychologie en persoonlijkheidspsychologie vullen elkaar prima aan (= complementaire
theorie)? Een invloedrijke stroming binnen dit verband is het interactionisme.
Interactionsime = een stroming die de nadruk legt op het feit dat er een dynamische wisselwerking is
tussen individuele verschillen en de situatie.
- Zwakke situaties beïnvloeden het gedrag slechts matig
Bv: In een wachtzaal kan je kiezen of je met iemand een praatje doet, hangt af van je
introvertie
- Sterke situaties geven op een meer dwingende wijze een richting aan het gedrag
Bv: In het auditorium is iedereen muisstil, ook al zijn ze introvert/extravert
3
, 2.4 ANDERE PSYCHOLOGISCHE DOMEINEN
Andere psychologische domeinen en een voorbeeld van een onderzoeksvraag omtrent ‘pestgedrag’
Klinische psychologie: proberen personen met psychische problemen of stoornissen te begrijpen
en te behandelen.
Cognitieve psychologie: bestudeert mentale processen die betrekking hebben op infoverwerking
Interface sociale & cognitieve = sociale cognitie
Sociale cognitie= onderzoek naar de interface tussen cognitieve en sociale psychologie
Arbeids- en organisatiepsychologie: bestuderen de mens in relatie tot zijn werk en zijn
organisatie
Voorbeeld pesten:
Sociologie Stellen jongens meer pestgedrag dan meisjes?
Welke maatschappelijke groepen zijn het meest
agressief?
Persoonlijkheidspsychologie Wat zijn de kenmerken van personen die pesten?
Klinische psychologie Welke therapie helpt om persgedrag te reduceren?
Cognitieve psychologie Worden stimuli met betrekking tot lijden
geassocieerd met woorden gerelateerd aan
pesten?
Arbeids- en Welke maatregelen kunnen organisaties treffen
organisatiepsychologie tegen pestgedrag?
Sociale psychologie Welke situaties faciliteren en reduceren
pestgedrag?
2.5 SOCIALE PSYCHOLOGIE EN MENSENKENNIS
Terugblikvertekening: neiging om voorspelbaarheid van een uitkomst te overdrijven na resultaten
Vaak is onze mensenkennis fout over bepaalde zaken:
Als je kinderen voor iets beloont wat ze graag doen, gaan ze die activiteit achteraf minder
uitvoeren => je zou verwachten dat ze het vaker gaan doen
Het herhaaldelijk zien van een persoon/schilderij/gebouw zal je waardering ervoor verhogen
(mere-exposure effect)
We mogen ons niet zomaar enkel op onze mensenkennis baseren.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtenstudent23. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
