Dit overzicht is een essentiële tool om het grote aantal denkers uit deze cursus uit het hoofd te leren. De standpunten per denker over de belangrijkste thema's, zoals armoede, vrijheid, gelijkheid, economie, godsdienst, winst en context, staan vermeld in kernwoorden. Daarnaast is dit overzicht o...
H1 De ontrafeling van de middeleeuwse orde (1450-1650)
Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke emancipatie van de politiek
Denker Leonardo Da Vinci
Politiek Begin politieke moderniteit: beleid door mannen met visie en creativiteit ≠
traditie/Kerk/Clerus
Economie Mercantilisme: taak vd vorst om rijkdom vd natie te vergroten
Secularisering
Aristocratie: bankiers en kooplieden (leningen/Medici)
Buitenlandse handel/kolonisering → rijkdom (typisch ancien régime)
Winst Winst noodzakelijk voor kooplieden en handelaars om zich in te dekken
Luxe = drive voor bedrijvigheid stadstaten → onproductieve handel
Context Veranderende economische verhoudingen in verdeeld Italië
Wetenschap Natuurstudie: het logische en experimentele
Details → groter geheel begrijpen
Denker Niccolò Machiavelli
Vrijheid = zekerheid = orde + onaantastbaarheid privébezit
Privébezit Zolang onaantastbaar, zal volk elke vorm van regime aannemen
Politiek Il Principe: feitelijke gedrag Keizer → verwerpen moraal + wetenschappelijke
kijk op menselijk maatschappelijk gedrag (empirisme)
= analyse vd politiek (zonder moraal, religie)
Secularistie/emancipatie vd politiek
Heerser regeert per consensus, maar beter gevreesd dan bemind
Populair Machiavellisme: politiek en moraal scheiden = secularisering
Vorst is enkel onderdanen en zichzelf verantwoording verschuldigd
Mensbeeld Menselijke natuur altijd en overal hetzelfde = van nature slecht
Godsdienst 2 kritieken op de Kerk:
Door slechte gedragingen religieus karakter verloren
Wereldlijke macht van pausen houdt eenwording Italië tegen
➔ Antiklerikaal
➔ Religie = sociaal cement los van Kerk
Door secularisatie vd poltiek moeilijker om macht te legitimeren
Staat Eenheidsstaat = sterke staat (heerser = staat) orde, zekerheid
Enkel gelegitimeerd door resultaten
Alle middelen (geweld) legaal voor de staatsrede (la raison d’état) te bereiken
Volksleger (geen huurlingen)
Wetenschap Essentie van politiek in universeel wetenschappelijke theorie gieten →
postulaten waaruit feiten voortkwamen
, Denker Thomas More
Armoede Moderne armoede door privaatbezit en opkomend kapitalisme
Gelijkheid Ongelijkheid door nieuwe economische ordening
Mensbeeld Humanisme
Economie Utopia: sociale en eco verwoesting in GB → enclosure-beweging
Ideaal: gemeenschappelijk bezit productiemiddelen + geen handel obv geld
Godsdienst Diepchristelijk + leven in harmonie met natuur en Gods wil
Winst Private accumulatie van rijkdom = oorzaak ellende
= standpunt Kerk: prijs w bepaald dr de noden van beide partijen om zichzelf in
hun status te behouden
Vraag en aanbod = beïnvloedbaar door illegale praktijken → voordeel voor
maatschappelijk geprivilegieerden
Context Nieuwe sociale-economische verhoudingen die hij nog niet kon begrijpen
omdat hij de wet en logica van de markt niet kende + verarming
Het einde van de katholieke hegemonie: reformatie en contrareformatie
Denker Luther
Gelijkheid Heersers en onderdanen: ongelijke standenmaatschappij
Vrijheid Blindelingse gehoorzaamheid van politieke macht = innerlijke vrijheid van het
geloof
Politiek Politieke en economische strijd
Boerenopstand = sociale revolutie = ketterij
Protonationalisme
Economie Maatschappij = distributiesysteem
Godsdienst Antiklerikaal: Stellingen ven Toegeeflijkheid
= kritiek decadentie/commercialisering
Religieuze bevrijding = geen nood aan Kerk (religieus radicalisme)
Winst Ergste zonde
Wetenschap Verwierp alle nieuwe inzichten
Context Intellectueel/theologisch conflict scholastici/humanisten
Denker Calvijn
Vrijheid Voedingsbodem individuele vrijheid en politiek individualisme → plaats in
maatschappij niet langer bepaalt door afkomst
Politiek Dictatoriaal theocratisch regime = ministerie + consistorie
Ordonnances
Mensbeeld Protestantisme
Godsdienst Instituten van de Christelijke religie: rationeel; logisch opgebouwde moraal,
staatsorde en dogma codificeren
Lot ligt vast (hemel/hel)
Winst (en rente) nuttig besteden = kapitaal (zelfrealisatie + arbeidersethiek)
Wetenschap Verwierp alle nieuwe inzichten
Context Genève = handelsstad
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bestrecommend2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.