Sociologie samenvatting
Gegeven in de les en ook te kennen voor Examen:
Inleiding
• Over de vissen in het water (pg 14)
• Is sociologie nuttig? (pg 15)
• Wetenschap en professionaliteit (pg 15)
• Verbeeldende wetenschap (pg 16)
• Onderwijs en het verwerven van leerkracht (pg 18)
Deel 1 -> het vizier: de sociologische kijk (pg 21)
• Hoofdstuk 1: wat bestudeert de sociologie? (pg 23-57)
• Hoofdstuk 2: sociologie is een wetenschap (pg 61-94)
Deel 2 -> de lenzen: basisbegrippen uit de sociologie (pg 97)
• Hoofdstuk 1: sociale structuur (pg 99-141)
• Hoofdstuk 2: cultuur (pg 143-192)
• Hoofdstuk 3: institutionalisering en instituties (pg 195 – 228)
Inleiding
“there can be no sociology unless societies exist, and that societies cannot exist if there are
only individuals “
Ø Durkheim
Betekend letterlijk : Sociologie kan niet bestaan zonder de samenleving , en een
samenleving kan niet bestaan als er enkel individuen zijn.
Over de vissen in het water
• Het studiegebied van de sociologie kan worden omschreven als: het sociale als feit. Dit
gegeven houdt twee dingen in. Enerzijds het sociale handelen – wat in sommige
handboeken met het begrip ‘socius’ wordt benoemd. Anderzijds datgene wat de
context en het resultaat is van dat sociale handelen, sociale systyemen; datgene dat in
sommige handboeken ‘societas’ wordt genoemd of gemeenschap.
Wat is sociologie?
• Studieobject en materieelobject
Eerste socioloog?
• August Conte
Hoe en wat? Wat is de studie van de sociologie:
• Het sociale
Sociologie kunnen we opsplitsen in 2 woorden:
Socio (sociale): dagdagelijkse invulling -> morele kwaliteit.
Het is een feitelijkheid (realiteit) en dus niet zichtbaar.
Logie (logica): je beïnvloed elkaar en je wordt beïnvloed
1
, Belangrijk Belangrijke namen
Hoofdstuk 1 -> wat bestudeert de sociologie?
1.2 Het sociale als studieobject:
Sociologie:
Je beïnvloed elkaar = INTERACTIE
2 dimensies:
Horizontale dimensie -> het actorperspectief
Focus ligt op de Interactie -> sociaal handelen
• Zinvol betrokken op anderen
• Niet al het gedag is sociaal handelen
Etiek -> is een studie van Mores
Menselijk gedrag is altijd: complex
Definitievorm van sociaal handelen door Weber: Sociaal handelen één van de meest centrale
concepten in de sociologie, is volgens Weber ‘het zinvol betrokken zijn op anderen’ = het
gedrag dat zinvol betrokken is op anderen.
Interactie = sociaal handelen
Wat is het sociale als feit: interactieproces dat zich afspeelt tussen 2 dimensies (actor &
systeem)
Bestaat uit:
Ø Sociale constructie
Ø Sociale beïnvloeding
2
, Belangrijk Belangrijke namen
Kenmerken van het systeem:
Ø integratie normen
Ø regularisatie
Wat is het sociale als feit:
• Sociale context bv: wij en de leerkracht zitten samen in één systeem namelijk de les
Het systeem bepaald de spelregels:
• Bv: een soldaat is geen moordenaar tijdens de oorlog
- Kenmerken van systemen zijn niet te herleiden tot de kenmerken van de
actoren die erin zitten.
Naast een omschrijving van sociaal handelen heeft Weber een typologie van het sociaal
handelen ontwikkeld. Hij onderscheidt 4 categorieën:
Ø affectief handelen (emotioneel handelen)
Ø traditioneel handelen
Ø waarderationeel handelen
Ø doelrationeel handelen
3
, Belangrijk Belangrijke namen
1.3 Sociale constructie: het actorperspectief
Sociale denkers = systeemdenkers
• Zij kijken naar de context niet enkel naar het individu
Het affectief sociaal handelen steunt op emotie, is onbewust en niet-rationeel. Het is een
uiting van een emotionele, passionele of zelfs instinctieve en meestal ongecontroleerde
reactie op een stimulus.
Het traditioneel sociaal handelen: Deze vorm is bepaald door de gewoonte of traditie, min of
meer onbewust handelen. Je hoeft er de zinvolheid niet van in te zien of niet mee akkoord te
gaan. We doen iets omdat het zo hoort of omdat we het zo geleerd hebben in onze opvoeding.
Meestal handelen mensen zo omdat het altijd zo geweest is. Afhankelijk van tijd en plaats.
Bv : oudere mannen houden de deur open voor vrouwen , trouwen voor de kerk …
Waarderationeel handelen: een vorm van sociaal handelen die vertrekt vanuit de overtuiging
dat dit handelen op zich een ethische, religieuze, esthetische of sociale waarde
vertegenwoordigt het is ook afhankelijk van plaats en tijd. Resultaat is niet van belang, maar
de activiteit zelf heeft voor de persoon in kwestie een absolute, opzichzelfstaande betekenis.
(Handelen met oog op het bereiken van een concreet vooropgesteld doel)
Bv : iemand uit respect voor laten
Het doelrationeel handelen (het meeste aanwezig): Handelen met het oog op het bereiken
van een concreet vooropgesteld doel. Verschillende doelen worden met elkaar vergeleken, er
wordt één balans opgemaakt en wordt vervolgens het sociaal handelen afgestemd op het
bereiken van die doelstellingen. Middelen om doel te bereiken wordt afgewogen.
(strategische communicatie)
Bv : vriendelijk doen tegen iemand om iets te bereiken zoals : nota’s van een gemiste les.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenkavandam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.