- Uitgangspunt
o Doel arbeidsovereenkomst = in levensonderhoud voorzien
o WN = kwetsbaar
o Hoe kan de positie van de werknemer bewaakt worden & verbeterd?
o => wat zijn de werknemer zijn rechten en plichten?
- Hoe werken met regelgeving?
o Onderverdelingen in een rechtsbron
Boek
Deel
Titel
Hoofdstuk
Afdeling
Onderafdeling
o Onderverdeling in een artikel
Lid (herkenbaar aan inspringen)
Paragraaf
1°, 2°, 3°
Soms ook streepjes (opsomming)
HOOFDSTUK 1
1.1 WAT IS SOCIALE WETGEVING EIGENLIJK?
- Sociale wetgeving: geen duidelijk afgebakend geheel
- Gemeenschappelijke kenmerken
o Bijzonder doel
Bescherming van belangen van de werknemers
Bevorderen van hun welzijn
o Beschermingswetten en socialezekerheidswetten
o Sociale wetgeving omvat dus
Arbeidsrecht
Socialezekerheidsrecht
- Sociale wetgeving: poging tot schematisch overzicht
o Individuele relaties tussen wg en wn
o Collectieve relaties tussen wn en wn
o Beschermingsmaatregelen voor werknemers
o Arbeidsvoorziening
o Sociale zekerheid
o Minimumvoorzieningen
1
, o Geschillen van sociaal recht
1.2 KORTE HISTORIEK VAN HET ARBEIDSRECHT
- Verloop werkdag in doorsnee 19e -eeuwse fabriek
o 05:30: start van de werkdag
o 12:30 pauze en eten
o 12:40 einde van de pauze
o 18:30 einde van de werkdag
- Laatste helft van de 19e eeuw: België op 1 na meest geïndustrialiseerde land ter wereld
- Zeer slechte werkomstandigheden
- Tot 1921: coalitieverbod
- 1806: werkrechtersraden (in 67 vervangen door de arbeidsrechtbanken)
- Eerste wetten over arbeidsreglementen (uitbetalen van loon, verbod nachtarbeid voor vrouwen en
kinderen en zondagsrust)
- 1900: wet op het arbeidscontract (enkel voor de arbeiders)
- 1922: wet betreffende het bediendecontract
- 1968: wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités -CAO-wet)
- 1978: wet betreffende de arbeidsovereenkomsten (WAO)
HOOFDSTUK 2 BRONNEN VAN DE SOCIALE WETGEVING
2.1 INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN
- Bilaterale verdragen:
- verdrag tussen België en een ander land
= regels die van toepassing zijn op werknemer afkomstig uit het ene land die in
Een ander land gaan werken.
- Multilaterale verdragen
o Meer dan 2 landen sluiten een verdrag (verdragsorganisatie)
- Internationale arbeidsorganisatie (IAO)
o IAO-conventies: belangrijke invloed op Belgische arbeidsrecht
o Drieledig overleg: werkgevers, werknemers en regeringen
- Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling (OESO)
o Beperkte rechtstreekse invloed op arbeidsmarkt
- Raad van Europa
o Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM)
Waarborgt fundamentele vrijheden (zoals vakbondsvrijheid, recht op privéleven)
Kan rechtstreeks ingeroepen worden voor Belgische rechtbanken
2
, o Europees sociaal handvest
Recht op staking
Welke vormen van staking bestaan er eigenlijk?
2.2 NATIONALE RECHTSBRONNEN
- Sociale grondrechten
o Artikel 23 van de Grondwet
- “(…) het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen
werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk
werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het
recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen (…)”
2.3 SOCIALE RECHTSBRONNEN
- Wetten en decreten
- KB / MB
- Rechtspraak en rechtsleer
o In België: geen precedentenrecht
= besluit van vroeger waarop iemand zich kan beroepen als er een nieuw dergelijk geval
zich voordoet om hetzelfde gevolg eraan te geven
- Collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s)
- Het gebruik
- Hiërarchie der nationale rechtsbronnen Art. 51 van de CAO-wet
o Dwingende bepalingen van de wet
o Algemeen bindend verklaarde CAO’s
In de nationale arbeidsraad
In een paritair comité
In een paritair sub comité
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO’s wanneer de werkgever lid is van een organisatie die
de CAO ondertekend heeft of de CAO zelf ondertekende
In de nationale arbeidsraad
In een paritair comité
In een paritair sub comité
Buiten een paritair orgaan
o Geschreven individuele arbeidsovereenkomst
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO waarbij de WG (die de cao niet ondertekende of geen
lid is van een ondertekende organisatie) behoort tot het ressort van het PC
o Arbeidsreglement
o Aanvullende bepalingen van de wet
o Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst
o Gebruik
- Hoe gaan we deze hiërarchie interpreteren?
3
, o Een lagere norm mag slechts afwijken van een hogere norm als hij hiermee niet strijdig is of de
rechten van de werknemer vermindert of zijn plichten verzwaart.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sydneysourbron. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.