Sociologie van de tijd en de tijdsordening.
Artikelen zijn leerstof voor dit vak.
Er zijn in totaal 7 artikelen.
Er is van elk artikel een samenvatting beschikbaar.
Veel succes!
1) Social Time: A Methodological and Functional analysis (Sorokin & Merton)
Absolute tijd (Newton)
Newtoniaanse tijd bestaat onafhankelijk van waarneming en ruimte. Het vordert
met een constant tempo en kan alleen echt wiskundig worden begrepen. Deze
echte wiskundige tijd is overal hetzelfde in het universum.
Newton stelt dat mensen het vaak niet hebben over ‘ware tijd’ maar over relatieve
of gemeenschappelijke tijd: dit is een maat voor de looptijd of duur afgeleid van
beweging.
Sociale tijd
Sociale tijd geeft de verandering of beweging weer van een sociaal fenomeen ten
opzichte van een andere sociaal fenomeen dat als referentiepunt wordt genomen,
bijvoorbeeld ‘ik zie je (B) na het concert (A).
Het gebruik van een sociaal fenomeen als referentiepunt vertelt vaak meer dan
wanneer men bijvoorbeeld een exacte datum zou gebruiken.
Voorbeeld: ‘In maart 1929 werden er tweeduizend mensen vervangen binnen
de FBI’ & ‘Na de ambtsaanvaarding van President Hoover werder er
tweeduizend mensen vervangen binnen de FBI’
Expressies van tijd zijn vaak gelinkt aan sociale activiteiten of groepsprestaties,
zoals ‘een werkdag’.
De vaststelling en rekening van tijd is meestal afhankelijk van de organisatie en
functie van een groep. Het systeem van tijd wordt dus bepaalt door de sociale
structuur van een groep of samenleving.
Voorbeeld: Agrarische samenlevingen hebben een andere ritme dan
jagersverzamelaars.
De mensheid lijkt ook een neiging te hebben om ene kwalitatieve waarde toe te
kennen aan periodes of dagen.
Voorbeeld: Heel wat culturen hebben dagen in hun kalender die als geluks-
en ongeluksdagen worden gezien.
De lengte van een week varieert tussen culturen. Dit exacte lengte lijkt minder
afhankelijk te zijn van de beweging van hemellichamen maar eerder gelinkt met de
frequentie van de afzetmarkt.
Voorbeeld: De Romeinse week telde acht dagen waarbij de achtste dag de
marktdag was. Dit werd gelinkt aan hoe lang producten vers kunnen blijven.
Een systeem van tijd is dus meestal een middel voor het synchroniseren en
coördineren van sociale activiteiten.
, 2) Temporal Regularity (Zerubavel)
Aan de basis van een structuur is er gewoonlijk een vorm van regulariteit. Aan de
basis van de temporale structuur van de wereld is er dus een vorm van temporale
regulariteit.
De dimensies van het temporaal profiel van een situatie of gebeurtenis:
- Sequentiële structuur: in welke volgorde ze plaatsvinden
- Duur: hoe lang ze duren
- Temporele locatie: wanneer ze plaatsvinden
- Mate van herhaling: hoe vaak ze voorkomen
Categorieën van temporale patronen/regulariteit:
- Fysiotemporale patronen = onderzoeksdomeinen zoals fysica en
astronomie
o Voorbeeld: voorspellen hoelaat de zon opkomt of de duur van de
rotatie van de aarde rond de zon.
- Biotemporale patronen: onderzoeksdomeinen zoals de biologie
o Voorbeeld: de voorspelde sequentie van larve, cocon, volwassen
insect; de temporale locatie van puberteit in de levenscyclus etc.
- Sociotemporale patronen: onderzoeksdomeinen zoals de sociologie
o Nog weinig onderzoek naar de verstarring van sociale
situaties/activiteiten.
Rigide sequentiële structuren
Berger & Luckmann
‘We kunnen niet zomaar de opgelegde sequentie van het dagelijks leven
veranderen. We kunnen geen ecamen afleggen zonder eerst educatie
gevolgd te hebben, we kunnen niet een bepaald beroep uitvoeren zonder
eerst dat examen af te leggen etc.’
Rigide sequentiële structuren zijn normatieve voorschriften en geen empirisch
toeval. Ze zijn ook niet alleen een kenmerk van formele organisaties. Ze ontstaan
vaak vanuit een logisch of technisch standpunt (koken komt voor het eten), maar
kunnen ook vanuit sociale conventie groeien (trouwerijen, wetenschappelijke
papers etc.)
Voorbeeld van (voormalige) sociale sequentiële structuren: de stappen die
leiden naar een fysieke relatie:
o Conservatief standpunt: ‘no sex before marriage’
o Amerikaanse tv serie Friends (Jaren 90): ‘no sex before the third date’
, Vaste duur
Hier ook een onderscheid tussen technologische of biologische
gedetermineerde duur (zwangerschap) en een vaste duur gebaseerd op
conventie: duur hoger opleiding, therapiesessies, ambtsduur presidentschap etc.
Muziek, films en cultuur hebben ook een relatief vaste duur.
In informele relaties zoals een vriendschap kun je tijdens een afspraak ‘te lang’ of ‘te
kort’ blijven. Dit wijst op een onbesproken conventionele structuur.
Standaard temporele locaties
Wanneer gebeurtenissen plaatsvinden, is vaak gelinkt aan de sequentiële structuren
(of in welke volgorde ze plaatsvinden).
Voorbeeld: de volgorde en de tijdstippen van lessen of de volgorde en de
tijdstippen van tv-programma’s.
Het is een typisch westers fenomeen om activiteiten te plannen in plaats van hun te
laten verlopen volgens hun ‘natuurlijke ritme’. In moderne westerse samenlevingen
is het niet de menselijke activiteit die de kalender bepaalt maar de kalender die de
menselijke activiteit bepaalt.
Voorbeelden standaard temporale locatie: tijdstippen om te eten of te
slapen. Contrast tussen ‘arbeid wanneer noodzakelijk’ (pimitieve mens)
versus ‘arbeid volgens een vaste tijdsplanning’.
Het ‘juiste moment’ en ‘carrière tijdspad’: er zijn normatieve veronderstellingen
over wat het ‘juiste moment’ is voor bepaalde aspecten van de levenscyclus.
Afwijkingen daarvan worden als sociaal deviant gezien:
- ‘Te laat’ op het werk of ‘te laat’ trouwen
- ‘Te vroeg’ beginnen met drinken, roken of seksuele relaties
De artificiële planning van het sociale wordt ook duidelijk wanneer men opmerkt
dat men heel wat gebeurtenissen afrond naar een uur, twee maanden vakantie,
muziek van drie à vier minuten, films van een anderhalfuur etc.
De gepercipieerde noodzaak voor een zomeruur komt vanuit het feit dat de klok ons
wakker maakt en niet de zon.
Uniforme mate van herhaling (tempo cyclus)
‘Sociale cyclussen’ zoals de dag, de week en het jaar zijn verantwoordelijk voor
de ritmische structuur van het sociale leven. De herhaling van sociale activiteiten
presenteren zich niet alleen in een macrocontext of binnen formele organisaties.
In een microcontext hebben we een notie van ‘te vaak’ of ‘bijna nooit’ voor
activiteiten, zoals afspraken en telefoongesprekken tussen vrienden en familie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LinaBounida. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
