Samenvatting
Samenvatting Moraalfilosofie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting van alle hoofdstukken besproken in de lessen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
MORAALFILOSOFIEINLEIDING
HO
UDI
NGE
N
Pri Be
nci gin
pië sel
le en
Co Ge
eth
ho ns vol
udi iek ge
eq
ue ne
Ka De thi
rak nti ug
alis ek
ter de
iël tis ne
Mo Et
e ch thi
hie
ree
ho e ek k
l
Overzicht
udi ho
van beginselen is
sce
pti pr
Domeinafhankelijk Domeinonafhankelijk
obl
Opvoeding: ouderlijkesc macht, open future, Waardigheid: animale, machinale
zelfbestuur em dehumanisering
he
ati
Meningsuiting: Voltairiaanse en Tayloriaanse Vrijheid: zelfbepaling, -beschikking en -realisering
tolerantie ho
udi multiculturalisme,
Diversiteit: neutraliteit, Schadebeginsel: zacht, hard, moreel
medeburgerschap paternalisme
Legitimiteit: filosofisch anarchisme… Gelijkheid: formele rechten, kansen,
compenserende bronnen…
Duurzaamheid: spaarprincipe,
rentmeesterschap…
Ethiek: rationele houding tegenover moreel probleem
1. Rationele wijze: beredeneerd, oplossing rechtvaardigen
2. Houding: oplossing, nieuw probleem zijn, reflectie, benadering
3. Moreel probleem: normatief, zorgt voor spanning, weinig consensus
NIET-RATIONELE HOUDINGEN
Geloof – wil van god
In ethisch debat beroep doen op religieuze argumenten
Voorbeeld: Dilemma van Euthyphro (eigen vader aangeven)
- Redenen onbekend = God willekeurig
- Redenen bekend = God overbodig
Emoties – instincten – intuïties
,Je suis un voleur
Feitelijke toestand: louter verwijzen naar feiten geeft geen ethisch antwoord
Feitelijke toestand Normatief oordeel
- Verklaren - Rechtvaardigen
- Begrijpen - Aanvaarden
- Voorspellen - Verwerpen
NATURALISTISCHE DROGREDEN/NATURALISTIC FALLACY
Feitelijke informatie is belangrijk bij morele problemen
RATIONELE HOUDINGEN
Moeilijk te aanvaarden (vb. incest)
WAAROM VOLSTAAN DE MORELE VERMOGENS NIET? (DIE WE NU AL BEZITTEN)
EMPATHIE
Ontwikkelingsmodel van Martin Hoffman
Global distress (0-0,5 jaar) Emotionele besmetting (reactive crying)
Egocentrische empathie (0,5-1 jaar) Verwijdert zich van lijdend persoon
Quasi-egocentrische empathie (1-2 jaar) Hulpreflex (vb. eigen knuffel aanbienden)
Waarachtige empathie (2-4 jaar) Theory of mind
Verdere ontwikkeling (4-7 jaar)
FAIRNESS
Rechtvaardig en onpartijdig behandelen
1. Prosociaal vs. altruïstisch prosociale spel
2. Negatieve vs. positieve ongelijkheidsaversie ongelijkheidsspel
3. 2e persoons- vs. 3e persoonsbestraffing ultimatumspel
ANDERE VERMOGENS
Onderscheid tussen morele en conventionele normovertredingen
- Schuldbesef en schuldgevoelens: happy victimizer
- Morele weerzin: gevoel (walging) geactiveerd in bepaalde situatie
Walging: contact met pathogene stoffen vermijden (dieren vermijden die stoffen zonder
walging)
Ouderlijke instructie bepaalt waarvoor walging
Twijfel: morele walging als aparte emotie?
Is morele weerzin niet meer dan een beeldspraak voor sterke verontwaardiging?
- Fysieke dimensie waardoor het niet losstaat van zuivere weerzin
- Weerzin voor seksualiteit
- Nood aan reiniging na immoreel gedrag
Ethiek ≠ moraal
Ethiek Moraal
- Expliciet - Impliciet
- Talig - Niet-talig
- Redenen - Automatisch
- Kritisch - Conformistisch
- Opinie - Gedrag
Moreel is minder universeel dan gedacht: culturele dimensie niet te onderschatten
Moraal vaak niet moreel: vb. Marokkanen met eigen straatcultuur
, Hedendaagse samenleving heeft nood aan ethiek (niet moraal)
- Motiveringsverplichting: duidelijk maken waarom je iemand wel/niet accepteert
HOOFDSTUK 1: BEGINSELENETHIEK
WAT ZIJN MORELE BEGINSELEN?
- Niet-materiële goederen met intrinsieke waarde
- ‘heid’ of ‘teit’ maar niet altijd!
Vrijheid, gelijkheid, legitimiteit
Transparantie, autonomie
- Onderscheid van deugden
Rechtvaardigheid vs. rechtschapenheid
- GEEN moreel principe: zuiver eigenbelang
Maar: gelukmaximalisatie wel een beginsel
- Behoud oorspronkelijke morele beginselen bij vrijheden, plichten en rechten
- Dominantieafhankelijke vs. domeinonafhankelijke morele beginselen (zie overzicht)
WAT FUNDEERT MORELE BEGINSELEN?
MENSENRECHTELIJKE VERDRAGEN
Ethicus verwijst naar jurist (en omgekeerd) voor verklaring van
beginselen (niet altijd gerespecteerd)
ETH REC
IEK HT
GODDELIJK BEVEL – RELIGIEUS FUNDAMENT
“Er staat in Bijbel dat…”
NATUURRECHT
Morele beginsel beschermt natuurlijke behoefte
- Mens van nature die rechten gekregen
Thomas Hobbes Montesquieu John Locke Hugo de Groot
Veiligheid: in handen Machtsmisbruik: men Eigendom: meest Mens is geen dier:
van gezaghebber, niet heeft recht om geen heilige menselijke waardigheid
God slachtoffer te worden beschermen
hieraan
Loyaliteit Legitimiteit Integriteit Waardigheid
Argumenten rond natuurlijke behoeftes
- Veel natuurlijke behoeftes die bescherming (kunnen) vragen
Sociaal contract, seksuele partner, slaap
- Allemaal door “natuurrecht” beschermen?
- Moeilijk als natuurrecht meer is dan vrijheid en positieve verplichting (een recht)
- Theorie: onderscheid tussen fundamentele en minder fundamentele natuurrechten
- Elke theorie heeft naturalistische drogreden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jinthejonckheere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen