• = universeel (iedereen heeft ze), maar ook nationaal
• = mensenrechten
• = minimumstandaarden voor de verticale relatie tussen overheid en rechtssubjecten
bv. vrije meningsuiting: we moeten onze mening vrij kunnen uiten en overheid mag
ons dat niet beletten.
Er zijn landen waar je niet zomaar boek mag publiceren dus géén vrije meningsuiting.
(Heeft niks te maken met ‘ik mag mijn mening zeggen tegen mijn vrouw dit dat)
-> verschillen dus van land tot land, doordat er eigen geschiedenis is
• = deel van het ‘grondwettelijk’ recht (titel II GW)
• Supranationaal:
o Norm (vooral EVRM en BUPO-verdrag = internationaal verdrag inzake
bescherming van burgerlijke en politieke rechten. Heeft in België rechtstreeks
werking; wij kunnen ons daartegen beroepen, desnoods tegen onze eigen
rechten in.
o En gerecht
o EU: handvest (meer expliciet oplijsten van fundamentele rechten + bureau
(FRA)
• 3 generaties
o De klassieke vrijheden = het individu mag doen wat hij wilt, overheid mag
niets zeggen = onthoudingsplicht van de overheid
bv. ik ben vrij
o De socio-economische vrijheden = het individu kan iets claimen van de
overheid
bv. ik heb recht op een min. vangnet, werkloosheidsteun
o Participatie- en collectieve rechten = het recht om zelf deel te nemen aan de
overheid & het zelfbeschikkingsrecht, het recht om zelf land op te richten
bv. mogen gaan stemmen
2) DE KLASSIEKE VRIJHEDEN (belangrijk!!!)
• (= de eerste generatie of burgerlijk-politieke rechten)
• vrijheid individu = onthoudingsplicht overheid
o Volle of absolute rechten
GEEN ENKELE AFWIJKING TOEGELATEN!
Zeer beperkte categorie
bv. afschaffen doodstraf, folterverbod, niet-retroactieve strafwet
o Minimumstandaarden
Bekendste = eerlijk proces = recht op advocaat voor ondervraging; je moet
mogelijkheid hebben om verdediging goed voor te bereiden
-> hierdoor moet advocaat dag en nacht bereikbaar zijn
bv. Salduz werd ondervraagd zonder advocaat -> naar EVRM gegaan
, o Gekwalificeerde of voorwaardelijke rechten (belangrijkste)
Individu heeft rechten, maar niet onvoorwaardelijk; overheid mag beperken,
Wettelijke (ENKEL WETGEVER MAG WET STEMMEN OM FUNDAMENTEEL
RECHT TE BEPERKEN) beperking indien noodzakelijk
▪ Voor openbare orde
▪ En /of bescherming andere vrijheden in democratische rechtsstaat
bv. je mag hoofddoek dragen, maar niet als je lesgeeft in katholieke school
bv. negationismewet (je mag de Holocaust niet ontkennen) als beperking van
de vrijheid van meningsuiting
bv. seksisme wet, je mag iemand niet denigrerend noemen door kledij
let op: vrouwEN noemen valt niet onder deze categorie, moet effectief 1
persoon zijn die je denigreert
A. De vrijheid van de fysieke persoon of de bescherming van lijf en goed
• De beperking van aanhouding/gevangenneming en het verbod van slavernij en
dwangarbeid
o EVRM: verbod slavernij (absoluut)
o EVRM: verbod dwangarbeid (overheid mag je niet verplicht doen werken,
tenzij ze een wet maakt waarbij het wel zou moeten kunnen):
▪ Legerdienst (staat doet veel voor u, u moet ook iets terugdoen)
▪ Gevangenschap (gevangenschap moet menselijk zijn en mag nooit
verplicht worden te werken; mag wel uitgenodigd worden & alleen als
rechter dit zegt)
▪ Noodtoestand (vb. nu corona niet samenscholen)
▪ Normale burgerplichten (vb. stemmen)
TOEPASSING STRAFRECHT; WERKSTRAF ENKEL MET INSTEMMING
-> overheid kan niet dwingen, vrijwillige arbeid wel, je zal eerst
uitdrukkelijk moeten akkoord gaan hiermee
o Grondwet verbod van een persoon, tenzij: (art 12 GW + EVRM)
▪ Heterdaad
▪ Gerechterlijke aanhouding (48 uren en procedure “voorlopige
hechtenis” = je bent nog niet veroordeeld, zolang het proces loopt.)
• Onderzoeksrechter (moet binnen 48u na medebrenging
gegeven worden aan verdachte)
• Raadkamer (binnen 5 dagen beslissen of aanhouding nog nodig
is en dit elke maand opnieuw) indien beschuldigde niet
akkoord; in beroep gaan tegen raadkamer
-> Kamer van Inbeschuldigingstelling
• Vonnisrechter (beslist hier of hij nu effectief naar gevangenis
moet of niet)
= allemaal rechter in de rechtbank van de 1e aanleg
<-> politionele administratieve aanhouding = politie houdt aan in het
kader van de handhaving van de openbare orde; betekent niet dat je
iets misdaan hebt, maar mag wel, gaat niet op strafblad komen; max
24h vasthouden (vaak na betogingen) = geen schuldvereiste vb. affiche
plakken of betoging
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Vle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.