Geslaagd in 1e zit, uitsluitend deze samenvatting gebruikt!! Samenvatting psychologie van organisatieverandering, 3e jaar toegepaste psychologie: arbeids- en organisatiepsychologie, docent: Jelske Vandormael, Hogeschool Vives
PSYCHOLOGIE VAN ORGANISATIEVERANDERING
THEMA 1: HECHTEN
EEN EIGEN PLEK
Behoefte aan een eigen plek = een verlangen naar je ergens thuis voelen
o Materiële identiteit
o Geografische identiteit
o Sociale identiteit
o Economische identiteit
o Culturele identiteit
o Werkidentiteit
o Virtuele identiteit
Beïnvloeden de wijze waarop mensen tegen het leven aankijken & wat ze als belangrijk ervaren
Veranderen van plek: grote impact in een mensenleven
Alleen gaan Gaan
... Een job … ... Pensioen
wonen samenwonen
RITME, MAAT EN COMPOSITIE
Leven wordt ook gevormd door de manier waarop je omgaat met de TIJD
Je leven kent een patroon waarin verschillende activiteiten een volgorde, intensiteit & belang hebben
RITME
o Inspanning vs ontspanning Onderlinge afstemming van ritmes
o Routine vs improvisatie bepaalt de maat van het leven
o Denken vs doen
MAAT = in staat zijn om van het ene naar het andere ritme om te schakelen
het evenwicht tussen de verschillende ritmes
hoeveelheid (zorgen dat je niet te veel of te weinig doet)
Afwisseling van de verschillende aspecten van het leven bepalen je gezondheid & geluk
ARBEIDSETHOS is in wezen een TIJDSETHOS
Bouwt op 2 pijlers:
o De drijfveer om steeds meer in steeds minder tijd te willen doen
o De norm dat we alles op de afgesproken tijd doen
Arbeidsethos een probleem? Als het mensen vraagt af te zien van hun lichamelijke & geestelijke tijdsbehoeften
Arbeids- en tijdethos creëert spanning tussen de economische tijdregulering & menselijke tijdspatronen
o Dominante ritme binnen maatschappij is werkritme mensen nemen dat mee naar huis
1
, o Mensen zonder werk en maatschappelijk nuttige bezigheden moeite om hun leven vorm te geven
COMPOSITIE = verbindt het verleden via het heden aan de toekomst
het tijdsperspectief die je hanteert & de zin die je geeft aan wat je nu doet
relateren van wat je nu doet aan wat je gedaan hebt & wat je in de toekomst gaat doen
de vraag naar de zin van het leven
o Klassieke opvatting: gemeenschap en continuïteit met het verleden centraal, individu ondergeschikt
o Romantische opvatting: individu en het hier-en-nu (heden) centraal
o Organische opvatting: toekomst centraal
2
,THEMA 2: GROEIFASEN EN CRISIS IN DE INDIVIDUELE LEVENSLOOP
DE LEVENSFASEN VOLGENS ERIKSON
Fasen niet in detail kennen ; herkenbaarheid zien in veranderingsdilemma’s
VB. Oud kantoor waar iedereen alleen zit loslaten MAAR nieuw kantoor met verschillende collega’s samen
Nieuwe manier van werken
Fase 1: vertrouwen vs wantrouwen baby
Fase 2: autonomie vs onzekerheid en twijfel peuter
Fase 3: initiatief vs schuldgevoel kleuter
Fase 4: competentie vs minderwaardigheid schoolkind
Fase 5: identiteit vs identiteitsverlies puberteit
Fase 6: intimiteit vs isolement volwassenheid
Fase 7: ruimhartigheid vs stagnatie midlife
Fase 8: integriteit vs teleurstelling ouderdom
PERSOONLIJKE MACHT
Macht speelt bij organisatieveranderingen een belangrijke rol
o Coalitie van invloedrijke personen in de organisatie: verandering in gang zetten
o Andere leden in de organisatie: verandering accepteren & actief helpen vormgeven
Macht = mate waarin mensen het gedrag van andere mensen kunnen beïnvloeden of sturen
Persoonlijke macht = iemand die op grond van zijn persoonlijke kwaliteiten macht kan & wil uitoefenen
Andere aspecten van macht zoals posities, netwerken of middelen vallen hierbuiten
3
, MACHT EEN AANGEBOREN BEHOEFTE?
Erikson: persoonlijke macht & behoefte aan macht is het resultaat van het persoonlijke ontwikkelingsproces
1e 3 levensfasen het belangrijkse (ontwikkelingsperspectief)
Machtsstreven
o In positieve zin
Gebaseerd op sterk gevoel van eigenwaarde & vertrouwen in de eigen capaciteiten
Streeft op een opbouwende manier naar macht voor zichzelf & zijn omgeving
o In negatieve zin
Compensatie voor angst, onzekerheid en gevoelens van minderwaardigheid
Macht gebruikt om zichzelf te beschermen & onkwetsbaar te maken voor ongewenste en
vaak als vijandig ervaren invloeden vanuit de omgeving
Vormen van macht
O OCEANISCHE MACHT
1e fase: gebasseerd op gevoelens van eenheid, alomvattendheid
Charismatisch
- Onwankelbaar zelfvertrouwen, groot gevoel van onafh. & positief zelfbewustzijn
- Behoefte aan overgave, versmeling en identificatie van volgelingen
O CONTROLERENDE MACHT
2e fase: gebaseerd op streven naar beheersing innerlijke drijfveren, emoties, buitenwereld
Bureaucratisch
- Hiërarchie van verantwoordelijkheden en bevoegdheden
- Onderscheiden territoria worden bestuurd door regels en procedures
Technocratisch
- Werkelijkheid wordt gezien als een machine
- Kan met technische en instrumentele principes gereorganiseerd en gestuurd worden
- Geen plaats voor gevoelens en irrationaliteit
Dwingende stijl van leidinggeven, waarbij gebruikgemaakt wordt van straf en beloning
O RIVALISERENDE / POLITIEKE MACHT
3e fase: gebaseerd op de vaardigheid om te onderhandelen, te manipuleren en te vechten
met de inzet van uiteenlopende machtsmiddelen en bronnen
Onderhandelend
- De kracht, positie, middelen, doelen en behoeften van anderen inschatten
- Zelf doelen bepalen en prioriteiten stellen
- Op basis daarvan strategieën en tactieken bedenken en uitvoeren
Macht Leiderschap Positief Negatief
Oceanisch Charismatisch - Creëren van eenheid - Ongevoelig voor kritiek
- Genereren van energie - Uitsluiten van anderen
- Verlies van contact met realiteit
Controlerend Bureaucratisch - Omgaan me onzekerheid - Uitsluiten van levensgebieden
Technocratisch - Verhogen van efficiency - Vernietiging van bronnen
Rivaliserend Onderhandelend - Integratieve oplossingen - Vernietiging van tegenstanders
- Bundelen van inspanningen - Vechten voor eigenbelang
4
Bij organisatieveranderingen zien we de inzet van alle 3 vormen van macht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Juttavc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
