Verhoogde zorg E.Durt
1 Inleiding
Begeleiden van lln basistaak elke school + kernopdracht van elke lkr
Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits
Elke lln heeft recht op professionele en kwaliteitsvolle leerlingenbegeleiding
o Alle lln zich goed voelen
o Gelijke leer- en ontwikkelingskansen
Aanpak beter afstemmen op de onderwijsbehoeften, talenten, interesse
o Verschillende didactische principes (= aanschouwelijk werken, zinvolle context, differentiëren,
interactieve en coöperatieve werkvormen gebruiken)
o Pedagogische strategieën (= structuur en duidelijkheid, interesse tonen in de leefwereld van de lln,
heldere feedback geven, …)
Brede basiszorg = basisaanpak ( voor meeste leerlingen genoeg)
Verhoogde zorg of uitbreiding van zorg
o Lln met specifieke onderwijsbehoeften nood aan extra of meer intensieve ondersteuning
o Redelijke aanpassingen
Individueel aangepast curriculum (IAC)
2 Gelijke onderwijskansen (GOK)
Onderwijs dat aan alle lln dezelfde kansen biedt tot maximale ontplooien
o Vertrekken uit diversiteit rijke leerervaringen laten ontstaan
o Kwetsbare lln extra hulp bieden
o Breed evalueren (ook socio-emotionele en affectieve aspecten van lln zijn)
o Leerervaringen en leeractiviteiten van lln centraal zetten
Decreet betreffende gelijke onderwijskansen (2002)
o Het gelijke onderwijskansenbeleid voor het S.O.
o Inschrijvingsrecht en aanmeldingsprocedures in het S.O.
Focus: lln uit kansarme en allochtonen en autochtone gezinnen
o Meer risico op schoolproblemen (leerachterstand, zittenblijven, schooluitval)
2.1 Het geïntegreerd ondersteuningsaanbod
Scholen extra middelen (extra leraarsuren) voor al hun lln een zorgbrede werking te ontwikkelen
Voorwaarde: voldoende indicatorlln hebben (10% eerste graad, 25% tweede en derde graad)
Indicatorlln: lln die omwille van hun sociale, culturele en economische omstandigheden leer- en
ontwikkelingsmoeilijkheden ervaren of risico lopen in een achterstandspositie te geraken
o Lln die beantwoorden aan volgende indicatoren
Ouders behoren tot de trekkende bevolking
Moeder heeft geen diploma S.O.
Lln tijdelijk of permanent buiten eigen gezinsverband opgenomen
Gezin ontvangt één of meerdere schooltoelages
Thuistaal geen Nederlands
Aantal uren? Totaal aantal indicatorlln + hoe belastend de indicatoren zijn
Periode van 3 jaar
o Schooleigen visie rond gelijke onderwijskansen uitschrijven en trachten realiseren
Enkele thema’s prioritair
o Positieve evaluatie door inspectie? behoud toegekende GOK uren
1
Inge Weymeers
,Verhoogde zorg E.Durt
2.2 Recht op inschrijving
= Elke lln heeft recht op inschrijving in de school of vestigingsplaats gekozen door zijn ouders
Voor alle lln dit maximaal te garanderen set regels
o Principe: chronologisch
o Voorrangsregels (1e leerjaar, 1e graad)
MOET
Lln van dezelfde leefeenheid (kinderen op hetzelfde adres gedomicilieerd)
Kinderen van personeelsleden
MAG
Campuslln ( eigen lagere school)
Indicatorlln en niet-indicatorlln verhouding
o Segregatie (Witte en zwarte scholen) te verminderen of doorbreken
o Weigeren
MOET
Lln niet voldoet aan de toelatings-, overgangs- of instapvoorwaarden
“alterneren” = lln die binnen eenzelfde schooljaar al in verschillende scholen is in- en
uitgeschreven
Capaciteit wordt overschreden
MAG
Lln werd uitgesloten wegens tuchtmaatregelen
Ontbinden op basis van ‘onredelijke aanpassingen’
2.3 Rechtsbescherming
2.3.1 Lokale overlegplatforms (LOP’s)
Alle actoren die samen in een bepaalde gemeente of regio werken rond gelijke (onderwijs)kansen
Wie? Directies en schoolbesturen, CLB’s, vertegenwoordigers uit ouderverenigingen en llnraden, socio-
economische en/of culturele sector, betrokken gemeentebesturen
Verschillende opdrachten
o Lokale situatie in kaart brengen en analyseren
o Afspraken maken rond inschrijvingsbeleid
o Bemiddelen
o …
2.3.2 Commissie inzake Leerlingenrechten (CLR)
Wanneer inschrijving onterecht geweigerd of ontbonden werd klacht indienen
Onderzoeken of klacht gegrond is
o Ja? School sanctioneren (deel van werkingsmiddelen in houden of terug te vorderen)
o Dossier overmaken aan interfederaal Gelijkekansencentrum (Unia) eventueel juridische stappen
3 Onderwijs aan lln met specifieke onderwijsbehoeften
Lln met een handicap of fusiebespreking die langdurige en belangrijke problemen hebben om te kunnen
meedoen in het onderwijs, problemen die vragen om aanpassingen in de school en in de klas
M-decreet (2014)
o Decreet betreffende maatregelen voor lln met specifieke onderwijsbehoeften
2
Inge Weymeers
,Verhoogde zorg E.Durt
3.1 Het buitengewoon onderwijs, GON en ION
3.1.1 Het buitengewoon (secundair) onderwijs
Lln tussen 13 en 21j
Nood aan aangepast onderwijs, opvoeding, verzorging en of therapie
Verschillende onderwijstypes + vier opleidingsvormen
Recht, geen verplichting
Type onderwijs Aangepast aan de noden van lln met..
Type 1 Lichte mentale handicap
Type 2 Matige of ernstige mentale handicap
Type 3 Ernstige emotionele en/of gedragsproblemen
Type 4 Fysieke handicap
Type 5 Langdurige ziekte of wankele gezondheidstoestand (verblijf in ziekenhuis of preventorium)
Type 6 Visuele handicap
Type 7 Auditieve handicap
Opleidingsvorm Finaliteit
(OV)
OV1 Sociale vorming met oog op integratie in beschermd leefmilieu (zelfredzaamheid in
concrete leefsituaties)
OV2 Algemene en sociale vorming en arbeidstraining met ook op integratie in beschermd leef-
en arbeidsmilieu (vb: beschutte werkplaats)
OV3 Algemene, sociale en beroepsvorming met oog op integratie in gewoon leef- en
arbeidsmilieu
OV4 Voorbereiding op verdere studies en/of beroepsleven
3.1.2 Op naar meer inclusie – inclusief onderwijs
Zie inclusief onderwijs
3.1.3 Geïntegreerd onderwijs (GON)
Opzet: lln. met een handicap of leer – en opvoedingsmoeilijkheden, tijdelijk of permanent, gedeeltelijk of
volledig, les laten volgen in een school voor GO
nadruk op integratie
o lln krijgt ondersteuning om zich zo goed mogelijk aan te passen aan de school
o eindtermen/ontwikkelingsdoelen blijven van tel
basis -, secundair en hoger onderwijs (uitz.: universitair onderwijs)
leerlingen uit alle types BuO
o Uitzondering: type 2, 5
Hoe?
o GON – begeleider
t.a.v. leerling: begeleiding op didactisch, socio-emotioneel en/of communicatief vlak
t.a.v. school: ondersteuning lerarenteam en klas
t.a.v. ouders: pedagogisch advies, info i.v.m. handicap, socio-emotionele ondersteuning
o max. 2 uur/week
o beperkt in duur (1 – 2 jaar)
3
Inge Weymeers
, Verhoogde zorg E.Durt
3.1.4 Inclusief onderwijs (ION)
Filosofie
o “alle lln. moeten, ongeacht hun zijn, kunnen, afkomst of handicap, de kans krijgen samen naar school te
gaan in hun thuisomgeving”
Nadruk op inclusie (‘insluiting’)
onderwijs aanpassen aan de leerling:
o kindgerichte pedagogie
o eigen leerlijn (individueel handelingsplan)
o aandacht voor brede persoonlijkheidsontwikkeling
leren én participeren
aangepaste doelen en individueel handelingsplan
o niet dezelfde doelen als klasgenoten, maar toch mee naar volgend jaar
school dingt zich aan te passen aan de specifieke noden van haar lln
halen diploma is ondergeschikt aan het zich goed voelen
Concreet in Vlaanderen?
o basis – en secundair onderwijs
o doelgroep: lln. met matige/ernstige handicap (type 2)
o ION – begeleider:
5.5 uur/week
begeleiding op pedagogisch en didactisch vlak
3.1.5 Knelpunten in verband met het bestaande onderwijssysteem
Onderwijstypes in BuO te eng en verouderd
Indicatorlln oververtegenwoordigd in BuO
o Sociaaleconomische en etnische achtergrond
Uren begeleiding volstaat niet aan alle ondersteuningsnoden van de lln
o Extra ondersteuning duur
o Buitengewoon onderwijs gratis
Personen met een handicap hebben recht op (VN-verdrag
o Toegang tot inclusief, hoogwaardig en gratis basisonderwijs en tot voortgezet onderwijs wel op bais van
gelijkheid met andere in de gemeenschap waarin ze leven
o Redelijke aanpassingen naar gelang de behoefte van de persoon in kwestie
o Binnen het algemene onderwijssysteem, de ondersteuning ontvangen die zij nodig hebben om effectieve
deelname aan het onderwijs te vergemakkelijken
4
Inge Weymeers
