INLEIDING TOT DE RECHTSWETENSCHAP (BERT DEMARSIN)
Afdeling 1: Wat is recht?
Hoofdstuk 1: Objectief en subjectief recht
Praktische informatie:
bert.demarsin@kuleuven.be
1h40 min les + lange pauze (25 min) + les
ECTS – fiche (op Toledo)
- Cursusmateriaal:
o Codex
o Handboek (Blokwijzer inleiding tot de rechtswetenschap)
o Lesplatform Sofia (code in handboek, feedback op fouten)
o PowerPoints (op Toledo, na de les)
o Aandacht aan de actualiteiten
- Monitoraatsoefeningen (niet verplicht, maar praktische oefeningen, starten rond
week 3)
- Proefexamen (12 November, boekdeel 1)
- Examen (Januari & September) – 90% oefeningen (1/10 vragen is een theorie
vraag, 9/10 toepassingsvragen/oefeningen) + mondeling examen (tenzij code
rode)
Academisch kwartier geldt niet
1. Wat is recht?
- Geheel regels, opgelegd door de overheid, om de samenleving te besturen
- Persoonlijke invalshoek (invloed om mij)
2. Dubbelzinnigheid van recht
Subjectief – recht op aanspraak om bepaalde gedrag van een andere persoon te
verwachten (voorspelbaarheid van het gedrag van anderen)
- VB: betaald worden voor een service/product
- Right to something
Objectief – geheel regels
- Law about something
Regels niet ten nadele van bestemmeling maar ten voordele van anderen
Objectief recht regelt en beschermt het subjectief recht
SAMENHANG TUSSEN SUBJECTIEF EN OBJECTIEF RECHT IS GEBASSEERD OP
EEN REGEL
1
, VB1: Rechtbank:
- Rechter: Waarom bent u hier?
- Ik wil… - subjectief recht (ik heb recht op…)
- Rechter: Waarom zou die andere partij niet verplicht zijn om te (betalen)?
Waarop is de regel gebaseerd? – objectief recht (de regel waarop de aanspraak
gebaseerd is, moeilijker te vinden dan de claim zelf en noodzakelijk in een
rechtszaak)
VB2: Het recht om betaald te worden, claim gebaseerd op een ‘foute’ artikel
- Geen hulp van de rechter
- Noodzakelijk voor een objectief oordeel
- Uitzonderlijk kan de rechter helpen
VOOR EXAMEN: ZOWEL DE SUBJECTIEF EN OBJECTIEF RECHT
VERMELDEN
3. Artikel 1382 BW: ‘Elke daad van de mens, waardoor aan een ander schade wordt
veroorzaakt, verplicht degene door wiens schuld de schade is ontstaan, deze te
vergoeden.’
Burgerlijk Wetboek
- Napoleon
- 1804
- Verandering van de maatschappij (vroeger vooral landbouw, nu de
minderheid)
- België een van de laatste landen om BW te moderniseren
- Verandering van BW in November 2020 (niet alles)
3 componenten/toepassingsvoorwaarden:
- Fout die schade veroorzaakt
- Schade, veroorzaakt door een persoon
- Oorzakelijk verband
VB: aangereden worden
- Fout: door een rode licht rijden
- Schade: gebroken been
- Oorzakelijk verband
2
, Werkt niet voor de persoon die de schade persoonlijk niet heeft veroorzaakt (dan
artikel 1384 BW)
JUISTE ARTIKEL BENOEMEN
FOUT SCHADE OORZAKELIJK
VERBAND
Rechtsregels (wetboek) Materiële en morele Fout moet schade
overtreden + schade veroorzaken = het
zorgvuldigheidsplicht causaliteitsprincipe
Hof van Cassatie (jaren ’30): Schadevergoeding bepalen VB: Iemand belandt in een
fouten mogelijk zelfs bij - materiele schade door ziekenhuis door een
naleven van alle regels schade ongeval, en wordt besmet
- leeftijd (minder met corona in het
persoonlijke verlies door ziekenhuis – meerdere
schade) partijen zijn
verantwoordelijk
(ziekenhuis, bloedbank etc)
- ziekenhuis is failliet –
moet niet betalen
VB: hulp bij verhuizen Hof van Cassatie: theorie 1. Hoe erg is de
Wagen volgeladen, maar niet van rechtskrenking in 1939 schade?
te zwaar, het was mistig, kind (BELANG DAT EEN 2. Wie kan
rijdt plots de weg op en wordt PERSOON IN LEVEN aansprakelijk zijn?
aangereden BLEEF) DE ZWAARTE VAN DE
Technisch GEEN FOUT – VB1: zus werd FOUTEN EN HUN
steeds moeilijk bij de rechter overgereden: moreel RELATIEVE BELANG
(een bewuste nalatigheid) verlies + verlies in BIJ DE
dagelijks comfort (ze deed TOTSTANDKOMING
de huishouding) – iemand VAN DE SCHADE ZIJN
moet huishouding nu doen IN PRINCIPE
- stel de zus weg gaat, dan IRRELEVANT
stopt het comfort sowieso
VB2: zuster gaf vrijwillig
3
, les – ze sterft – geld
terugkrijgen voor haar loon
die nu betaald aan iemand
zal moeten worden
ZORGVULDIGHEIDSNORM Geschonden belang dat Cassatie: Zou het anders
leidt tot in geld zijn, zou het fout geen
waardeerbar verlies plaats gevonden hebben? –
EQUIVALENTIELEER
Hoe nalatigheid bewijzen: Verschil met
bonus pater familias criterium strafrecht/moraal – belang
– wat een normaal, van de veroorzaakte
vooruitziend en redelijk schade en niet de intenties
persoon geplaatst in dezelfde van de dader
concrete omstandigheden zou
hebben gedaan
Objectief – een overtreding
Subjectief – geen besef van
fout
- Geestbekwaamheid
(schuldbekwaam/
toerekeningsvatbaar – artikel
1386bis BW)
- Leeftijd
(onderscheidingsvermogen) –
minderjarigen bijna nooit
persoonlijk aansprakelijk
Herhaling LES 1:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inadonvil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.