Hoofdstuk 5 ( tijd van regenten en vorsten) samenvattingen:
5.1 Absolutisme:
In de Nederlanden had de Spaanse koning tevergeefs geprobeerd zijn macht te vergroten ten koste
van de adel en de steden. Maar in een aantal andere landen slaagden vorsten er in de 17 e eeuw wel
in om alleenheerschappij te verkrijgen.
Vanaf het begin van de 17e eeuw streefden Franse koningen naar uitbreiding van macht en
versterking centraal gezag d.m.v. Adel beperken: door ambtenaren apparaat, zelf belastingen te
heffen.
Absolutisme:
- Politiek: koning beslist alles
- Militair: beroepsleger, daarmee ook macht van de adel ingeperkt.
- Economisch: Mercantilisme, de import te beperken (d.m.v. Tariefmuren) en het bevorderen
van de export.
- Religieus: geloofseenheid (vanaf 1685, ongeldig Edict van Nantes (De protestanten kregen
rechten op uitoefening van hun geloof)) Droit Divin; de koning was de plaatsvervanger van
God op aarde.
5.2 Burgerlijke cultuur en hofcultuur:
In de meeste (katholieke) landen in Europa waren vorsten en de kerk de belangrijkste
opdrachtgevers voor kunstenaars, maar in de protestantse Nederlandse Republiek waren juist
burgers de belangrijkste opdrachtgevers.
Bestuur in de republiek was bijzonder: er was geen koning en de adel had weinig macht. De
bestuursfuncties waren in de steden.
Tolerantie:
- Niet: Calvinisme was de leidinggevende godsdienst, andere godsdiensten werden
achtergesteld (je moest Calvinist zijn als je een bestuursfunctie zoals regent wilde zijn)
- Wel: Niemand werd vervolgd door zijn of haar godsdienst en er was vrijheid van godsdienst.
5.3 De wetenschappelijke revolutie:
Lange tijd waren geleerden echte boekenwurmen: ze deden zelf geen onderzoek, maar ze
discussieerden voor al over de vraag welke Griekse of Romeinse auteur het meest gezaghebbend was
over een bepaald onderwerp. Vanaf de 16 e eeuw begonnen geleerden zelf de natuur te
onderzoeken.
Een 17e eeuwse ontwikkeling waarbij men onderzoek deed dmv observeren en logisch redeneren.
- Rationalisme: kennis verkrijgen dmv logisch beredeneren.
- Empirisme: kennis verkrijgen dmv zintuiglijke waarneming.
Réne Descartes —> mechanische wereldbeeld:
- God had de wereld in beweging gezet.
- Daarna zou alles zelfstandig functioneren via natuurwetten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hesennina. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.