Samenvatting
Samenvatting Kennistoets EZ
- Vak
- Kennistoets EZ
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Samenvatting van 115 pagina's voor het vak Kennistoets EZ aan de HU
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 115 pagina's
Voorbeeld 4 van de 115 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting 2C1 Fysiologie en pathologie
1.1 Centraal zenuwstelsel fysiologie
Neurofysiologie
Sensomotorische kring
- De schorsen beïnvloeden elkaar continu en daardoor kan je spreken van een kring
- De volgende stappen vinden plaats in deze kring:
o In de tertiaire motorische cortex (het meest complexe deel) wordt een keuze
gemaakt
o In de secundaire motorische cortex vindt vervolgens het programmeren
plaats.
o Uiteindelijk komt het in de primaire motorische cortex en hier wordt de
beweging uitgevoerd.
o Informatie over de beweging komt vervolgens via het primaire
sensomotorische schors de hersenen weer binnen
o In het secundaire sensomotorische schors wordt de informatie geanalyseerd
o En in de tertiaire sensomotorische schors vindt de koppeling plaats.
o Op basis hiervan bepaal je weer wat je gaat doen en maak je weer een keuze
in wat voor een handeling je weer gaat toepassen en dan start de hele cirkel
weer opnieuw.
- Je kan op 3 momenten beginnen in de kring. Je kan in ieder geval beginnen bij de
motivatie om een beweging uit te voeren. Dit kan op basis van de bewuste keuze of
als een reactie in de tastsensoren van je hand. Deze komt binnen op het primaire
sensomotorische schors.
o Een andere motivatie kan op een lager niveau zijn. Op bijvoorbeeld emotie of
op honger. Dat zit dan in je limbisch systeem.
- Als uit de analyse blijkt dat je het gevoel (bijvoorbeeld in je hand) herkent tijdens de
analyse, dan hoef je niet verder te analyseren en kan er gelijk een programmering
starten. Je hoeft dan dus niet de hele cirkel af te lopen. Als je het signaal niet herkent,
dan moet je wel de hele cirkel aflopen.
1
, - Als je alle informatie hebt, dan wil je weten of het een gevaarlijke situatie is of niet.
Dit signaal wordt dan dus doorgegeven via je emotionele systeem naar voren toe. Je
limbisch systeem analyseert de informatie en bekijkt of het alarm moet slaan of dat
het een veilig signaal is.
Handeling
- Indien je geen angstreactie hebt en je bewust kiest voor een motorische taak dan
kijken we naar de sensomotorische kring.
- Bewuste taken doet de cortex zelf en alle onbewuste/al aangeleerde taken dat wordt
uitbesteed aan de basale kernen. Die kunnen de bewegingen dan programmeren.
- Als de hele kring doorlopen is dan komt het cerebellum er nog overheen om ervoor
te zorgen dat de beweging vloeiend verloopt.
Aansturing
- We starten bij het primaire motorische schors. In dit gebied liggen groepjes
neuronen, dit noemen we het centraal motorisch neuron (CMN). Deze sturen andere
neuronen aan in het ruggenmerg en die noemen we de perifeer motorisch neuronen
(PMN). Deze horen allemaal binnen het centrale zenuwstelsel
Uitvoeren
- De verbinding van centraal naar perifeer in het ruggenmerg dat is het uitvoerende
deel van de sensomotorische kring
- De centraal motorische neuronen zorgen ervoor dat de opdracht naar het
ruggenmerg gaat en dat specifieke neuronen die verbonden zijn met spiercellen dat
die aan gaan en andere uit moeten gaan. Het is steeds facillitatie en inhibitie.
- Als je je arm wil strekken dan moeten de triceps worden gefaciliteerd en de biceps
geïnhibeerd. Wanneer de biceps niet worden uitgezet is er namelijk geen beweging
mogelijk.
- De verbinding tussen de hersenen en het ruggenmerg noemen we de tractus
corticospinalis (piramidebaan (komt doordat de cellen eruit zien als piramides)).
Tractus staat voor baan en corticospinalis duidt aan tussen welke 2 onderdelen deze
baan loopt. Directe baan naar het ruggenmerg
Hersenbanen
Achterwortel
- Somatosensorische informatie uit de romp, armen en benen komt het ruggenmerg
binnen via dorsale ruggenmerg wortels (achterwortels). In een ruggenmerg wortel
lopen sensorische vezels uit een segment
o Huidafferenten voeren informatie uit aan het dermatoom
o Spieraffarenten voeren informatie uit aan het myotoom
o Gewrichtsafferenten voeren informatie uit aan het slerotoom
- De dikke vezels van de mechanosensoren liggen het meest dorsaal in de
achterwortel. Ze voeren informatie vanuit spierspoelen, peessensoren en fijne tast.
Dunnere vezels van de thermo- en nocisensoren liggen meer ventraal in de
achterwortel.
Sensorische banen naar de hersenen
- Na binnenkomst in het ruggenmerg treedt verschil op in route die de signalen van
verschillende type sensoren nemen
2
, - Plaatje b en c laten zien hoe signalen over verschillende opstijgende banen in het
ruggenmerg naar de hersenen worden geleid. Allemaal schakelen ze over in de
thalamus
- De opstijgende banen verschillen van elkaar op enkele punten:
o De plaats (het niveau) waar het sensorisch neuron overschakelt op een
tweede (en soms derde) sensorisch neuron.
o De plaats (het niveau) waar de baan de middellijn kruist (links steekt over
naar de rechterkant en omgekeerd)
o Verbindingen met het limbische systeem
Sensorische projectievelden in de hersenen
- Uiteindelijk komen de sensorische banen in een projectieveld in de primaire
sensorische schors.
- Elk deel van het lichaam is verbonden met een eigen gebied in het hersenschors
- Lichaamsgebieden met veel sensorische eenheden hebben een groter
projectiegebied dan lichaamsgebieden met weinig sensorische eenheden.
- Zo zijn projectiegebieden voor de lippen en vingers groter dan die van de romp.
Bewustwording van sensorische signalen
- Of een pijnprikkel (nocisensorisch signaal) tot het bewustzijn doordringt en hoe
intens de pijn wordt ervaren, hangt af van de bewerking van het signaal in het
ruggenmerg, de hersenstam en de thalamus.
- Door bewerking kan het signaal sterker of zwakker worden
- De bewerking en dus de ernst van de ervaren pijn hangt onder meer af van de
omstandigheden en eerdere (pijn) ervaringen.
- Voor de gnostische sensibiliteit ligt dat anders: signalen uit proprioceptoren worden
bijna niet bewerkt voor ze tot het bewustzijn doordringen.
Sensorische banen naar andere hersengebieden
- Niet alle sensorische vezels lopen naar het hersenschors
- A laat zien dat er aftakkingen zijn naar het cerebellum. Zo beschikt het cerebellum
over proprioceptieve informatie.
3
, - B en C laten zijtakken zien naar het limbische systeem. Dat krijgt via deze weg
informatie over tast, pijn en temperatuur (vitale sensibiliteit)
- B en C laten ook zijtakken zien naar de formatio reticularis. Deze beschikt daardoor
informatie over de vitale sensibiliteit ten behoeve van het reguleren van vitale
processen zoals ademhaling en bloedsomloop
Schakeling op ruggenmergniveau
- Sensorische vezels die via de achterwortel de achterhoorn van het ruggenmerg
bereiken kunnen via schakelcellen de a-motorneuronen in het ruggenmerg prikkelen.
Zo ontstaat een reflexbaan, zoals van de steunreflex bij prikkeling van de voetzool en
de terugtrekreflex bij een pijnprikkel.
- Ook kan via schakelcellen in de achterhoorn de impulsoverdracht uit dunne
sensorische vezels, zoals pijnvezels, worden beïnvloed.
Motorische banen
- Motorische banen ontspringen o.a. in de motorische schors
- De motorische banen vormen de weg van de hersenen naar het perifere motorische
neuro. In het ruggenmerg eindigen de motorische banen bijna altijd op
schakelneuronen. De schakelneuronen vormen circuits die fungeren als
integratiecentra op ruggenmergniveau.
- Vanuit deze centra worden a- en y- motorneuronen gefaciliteerd en geïnhibeerd
- Waarschijnlijk ontvangen sommige a-neuronen, zoals die van de handspieren,
rechtstreekse impulsen van de motorische banen ten behoeve van de fijne motoriek.
Tractus corticospinalis
- Direct naar het ruggenmerg (interneuronen)
o Lateralis: 85% gekruist, naar heup, schouder en extremiteiten (10% direct
naar de hand, hierdoor heb je onwijs fijne controle over je handen) dit
gebeurt in de hersenstam
o Anterior: 15% ongekruist, naar axiale spieren (nek en romp)
- Overige banen ontspringen allemaal lager vanuit de basale kernen en de hersenstam
en deze lopen allemaal ongekruist en gaan direct naar axiale spieren.
Feedbacl/ feedforward
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper riannevl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen