Afp4 les 1
- Vat de basale opbouw van het zenuwstelsel samen
- Legt uit wat een neuron is en deelt deze in naar functie
- Legt uit wat het verschil is tussen grijze stof en witte stof
- Benoemt de verschillende gliacellen en hun functies.
Regeling activiteiten van alle orgaanstelsels:
Zenuwstelsel Hormoonstelsel
Via zenuwbanen Via bloedcirculatie
Reageert snel op binnenkomende Reageert langzamer op binnenkomende
informatie informatie
Korte prikkels Langere prikkels
Reguleren van lichaamshouding, Reguleren va energiegebruik, groei en het
oogbewegingen, reflexen en waarneming volwassen worden
Functies:
- Meet interne en externe milieu
- Integreert informatie van zintuigen
- Coördineert gewilde en ongewilde reacties van orgaanstelsels
Gewilde reactie: bewuste beweging, iets oppakken
Ongewilde reactie: niet bewust van bent, na het eten gaan je darmen werken
Perifeer zenuwstelsel:
= verbinding tussen het centrale
zenuwstelsel, de spieren en de organen.
Bestaat uit zenuwen en kleine
concentraties grijze stof
Al het zenuwweefsel buiten de
CZS
Zorgt voor de communicatie
tussen het CZS en de rest van het
lichaam
Plexus, ganglia, zenuwbanen en
de hersenzenuwen
Centrale zenuwstelsel:
= hersenen en ruggenmerg
Verwerkt en coördineert de sensorische informatie
Geeft impulsen door aan de spieren
Gaat over de hogere functies als intelligentie, het geheugen en emoties
,Onderdelen encephalon:
- Cerebrum: grote hersenen
- Cerebellum: kleine hersenen
- Diëncephalon: tussen hersenen
- Mesencephalon: midden hersenen
- Trunncus cerebri: hersenstam
Fysiologische indeling:
Afferente banen: informatie gaat naar het zenuwstelsel toe
Sensorisch
Somatische zintuigen ( extern)
Viscerale zintuigen ( intern)
Geeft sensorische informatie die wordt geregistreerd door de zintuigen (receptoren)
in het PZS door aan het CZS. Hier wordt de informatie pas verwerkt
Zenuwcellen die iets doorgeven, er komt iets binnen. Die geven aan het CZS door
Efferente banen: informatie van zenuwstelsel gaat naar de periferie/ doelorganen toe
Motorisch
Het efferente gedeelte bestaat uit:
Somatische zintuigen:
- Registeren gewaarwordingen van de buitenwereld.
Viscerale zintuigen:
- Inwendig
- Reguleert de onbewuste, automatische processen
- Interne receptoren
- Bloeddruk, CO2 gehalte, zuurgraad
Het zenuwweefsel:
Neuronen:
= zenuwcellen
= prikkelgeleiding
Prikkelopvang uit de periferie-> naar het centrale systeem
Prikkels generen in centrale deel -> doelorgaan
Prikkels doorschakelen
Neuroglia/ Gliacellen:
= ondersteunde cellen ( steunweefsel)
= zorgen voor voeding, bescherming en steun van neuronen
, Bouw van neuron:
Cellichaam ( perikaryon) met kern ( nucleus)
Kan zich niet delen
Cytoplasma heeft ruw, korrelig uiterlijk
Lichaampjes van nissl -> grijze kleur
Dendriet:
Grote aantallen
Nemen prikkels op en sturen ze door naar de kern
Prikkel + transport na overschrijding drempelwaarde
Simpel gezegd heeft een neuron twee uiteinden: het dendriet en de het axon. Dendrieten zijn
de vertakking rondom de celkern ( dendriet betekend letterlijk boom). Op het oppervlak van
het dendriet bevinden synaptische receptoren. Via deze receptoren ontvangt het dendriet
informatie van de axonen van andere neuronen. De dendrieten geven deze prikkels door aan
de celkern, terwijl de axonen juist prikkels van de celkern af geleiden. Hoe groter het dendriet
oppervlak, hoe meer informatie van andere neuronen het dendriet kan ontvangen.
Dendrieten kunnen ook stekels bevatten. Dit zijn kleine knopen die met een smal buisje aan
het oppervlak van het dendriet verbonden zijn. op deze dendritische stekels bevinden zich
ook synapsen.
Axon:
Geeft signaal door naar de volgende cel of einddoel ( van de cel af) ->
synapsknoppen
Gemyeliniseerde/ ongemyeliniseerde
Met myelineschede, isolatielaag, rijk aan vetten-> witte kleur
Op regelmatige afstand insnoeringen ( van ranvier)
Het begint bij de axonheuvel, een bultje op het cellichaam. Het axon komt uit bij de synaps,
waar communicatie met een andere cel mogelijk is door middel van overdracht van
neurotransmitters. Soms moeten er veel axonen richting hetzelfde gebied in de hersenen, ze
bundelen dan samen. Deze bundels van axonen staan bekend als zenuwen, behalve in de
hersenen, want daar noemen we een bundel axonen een tractus.
De belangrijkste functie van het axon is het geleiden van een actiepotentiaal. Dit is een
elektrische impuls die wordt verplaatst doordat geladen ionen het axon binnenkomen en
uitgaan. Een axon kan op deze manier signalen over een hele lange afstand vervoeren.
Sommige axonen zijn dan ook meer dan een meter lang. Om een actiepotentiaal snel over
zo’n lange afstand te versturen werken neuronen samen met gliacellen. Deze cellen
omhullen het axon met een stofje dat myeline wordt genoemd en zorgt voor isolatie. Hierdoor
kan de elektrische lading in het axon niet weglekken. Om het toch mogelijk te maken dat de
ionen het axon binnengaan is de myeline- schede soms onderbroken. Deze onderbrekingen
worden de knopen van ranvier genoemd. Bij de knopen van ranvier kunnen positieve inonen
de cel instromen en een actiepotentiaal voortzetten. De piekspanning die hierbij verspreid
zich vervolgend door met het myeline omhulde gedeelte van het axon, tot het bij de volgende
knoop aankomt. Daar begint het hele verhaal weer opnieuw. Een actiepotentiaal springt dus
als het ware van de ene opening in de myeline- schede naar de volgende ( saltatoire
impulsgeleiding). Door dit systeem kan een actiepotentiaal wel een snelheid van 150 meter
per seconde bereiken.
Mylelineschede:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indypeters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.