Weekindeling
Week 1: Hoofdstuk 1 en 2
Week 2: Hoofdstuk 3 en 4
Week 3: Hoofdstuk 5, 6 en 7
Week 4: Hoofdstuk 8 en 9
Week 5: Hoofdstuk 10 en 11
Week 6: Hoofdstuk 12, 13 en 14
Leerdoelen
De student kent het begrip strafbare feit en de voorwaarden daarvan. Tevens kent de
student de bestanddelen en elementen en het verschil daartussen.
Materieel strafrecht gaat over de verboden gedragingen en de straf die daarop staat. Het geeft
antwoord op de vragen:
• Welke gedragingen zijn strafbaar?
• Wie kunnen daarvoor worden gestraft?
• Welke omstandigheden zijn van belang voor de strafbaarheid?
• Welke straf mag worden opgelegd?
Formeel strafrecht gaat over de gang van zaken als er eenmaal is vastgesteld dat er een strafbaar feit
is gepleegd. Het geeft daarop antwoord op de volgende vragen:
• Welke bevoegdheden hebben de opsporingsambtenaren als ze een strafbaar feit opsporen?
• Welke rechten heeft de verdachte
• Hoe verloopt de rechtszaak tegen de verdachte?
Het strafbare feit: wat is strafbaar gedrag?
1. Menselijke gedraging
2. Die valt binnen een wettelijke delictsomschrijving
3. Die wederrechtelijk is
4. En aan schuld te wijten is
Menselijke gedraging
• Een gewilde spierbeweging, die kan bestaan uit doen of nalaten
• Naast fysiek daderschap, ook functioneel daderschap: natuurlijke en rechtspersonen kunnen
aansprakelijk worden gehouden voor gedragingen die feitelijk door anderen zijn verricht
1
,Delictsomschrijving
• De delictsomschrijving omschrijft welk gedrag strafbaar is.
• Voorbeeld: art. 310 Sr: ‘hij die enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort
wegneemt, met het oogkenmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, wordt als schuldig
aan diefstal, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of een geldboete van de
vierde categorie’. → het onderstreepte gedeelte is de delictsomschrijving
• De gedraging valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving.
• Delictsomschrijving moet altijd wettelijk zijn vastgelegd (art. 1 Sr.: legaliteitsbeginsel)
• De rechter bekijkt of een bepaalde gedraging onder een delictsomschrijving valt.
• De delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen; de geschreven onderdelen van een
delictsomschrijving.
Wederrechtelijk
• Wederrechtelijk betekent in strijd met het recht
• Doorgaans is een gedraging wederrechtelijk als deze voldoet aan een delictsomschrijving. Behalve
als er sprake is van een rechtvaardigingsgrond (vb. overmacht of noodweer)
Schuld
• Aan zijn schuld te wijten: verdachte moet een verwijt kunnen worden gemaakt. Dat wil zeggen, de
verdachte had anders kunnen handelen, maar heeft dit niet gedaan.
• Doet verdachte terecht een beroep op schulduitsluitingsgrond dan kan hem geen verwijt worden
gemaakt.
Bestanddelen:
• Geschreven onderdelen van een delictsomschrijving.
• Staan in tenlastelegging opgenomen en moeten bewezen worden verklaard door rechter.
• Art. 302 sr: Hij die aan een ander opzettelijk zwaar lichamelijk letsel toebrengt, wordt, als schuldig
aan zware mishandeling, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete
van de vijfde categorie.
Elementen:
• ongeschreven voorwaarden om iemand te kunnen straffen.
• Er zijn twee elementen: wederrechtelijkheid en schuld.
Dus:
• Bestanddelen staan in de Delictsomschrijving (DO) en moeten bewezen worden verklaard door de
rechter.
• Elementen staan niet in de DO maar worden verondersteld aanwezig te zijn als de verdachte
heeft gehandeld in strijd met de delictsomschrijving (behalve als er sprake is van een
strafuitsluitingsgrond).
2
, De student kent de verschillende typen delicten en kan aan de hand van gegeven
wetsartikelen benoemen van welk type sprake is.
• Formele delicten: delicten die een bepaald handelen strafbaar stellen; het gaat om de handeling
en niet om het gevolg. vb.: - Zaakbeschadiging (art. 350 Sr): strafbaar is het opzettelijk en
wederrechtelijk vernielen van een goed - Afpersing (art. 317 Sr): Strafbaar is iemand dwingen tot
afgifte van een goed door bedreiging of geweld.
• Materiële delicten: het intreden van een bepaald gevolg is strafbaar. De manier waarop het
gevolg intreedt is niet van belang. Vb.: Doodslag (art. 287 Sr): de wijze waarop iemand wordt
gedood is in beginsel niet van belang.
• Bij deze soorten delicten gaat het dus om een ‘handeling’ of een ‘gevolg’
• LET OP: Materieel en formeel recht is wat anders dan materiele en formele delicten
• Commissiedelicten: delicten die een bepaald fysiek handelen strafbaar stellen (mishandeling,
doodslag, stelen etc.)
• Omissiedelicten: delicten die een nalaten strafbaar stellen (het nalaten om hulp te verlenen aan
iemand die in levensgevaar verkeert).
• Het gaat hier dus om ‘handelen’ of ‘nalaten’.
• Gronddelict: het ‘basisdelict’. Vb. doodslag
• Gekwalificeerd delict: Zelfde soort delict als het gronddelict, alleen ernstiger. Anders gezegd:
extra bestanddelen zijn toegevoegd aan het gronddelict Vb. Moord (toegevoegde bestanddeel is
‘voorbedachte rade’). Let op! Hogere straf dan bij gronddelict.
• Geprivilegieerd delict: tegenovergestelde van een gekwalificeerd delict. Het geprivilegieerde
delict is een lichtere variant van het gronddelict. Vb. Kinderdoodslag of kindermoord door de
moeder bij of kort na de geboorte gepleegd uit vrees voor ontdekking.
De student kan het begrip wederrechtelijkheid en de verschillende betekenissen daarvan
herkennen en uitleggen.
• Wederrechtelijk betekent in strijd met het recht
• Doorgaans is een gedraging wederrechtelijk als deze voldoet aan een delictsomschrijving. Behalve
als er sprake is van een rechtvaardigingsgrond (vb. overmacht of noodweer).
• Wederrechtelijkheid is of een element of een bestanddeel
• Wederrechtelijk is doorgaans een element En betekent dan: in strijd met het recht
• Echter soms is ‘wederrechtelijk’ opgenomen in delictsomschrijving en is dan dus een bestanddeel.
• Als wederrechtelijk bestanddeel is, dan kan het een andere betekenis hebben dan `in strijd met
het recht`.
• Vb. art. 350 Sr.: ‘Hij die opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een
ander toebehoort, vernielt, beschadigt, onbruikbaar maakt of wegmaakt, wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.’
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dilara31. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.