Tentamen (uitwerkingen)
Scheikunde Examen VWO 2016
- Vak
- Instelling
Scheikunde-examenvragen VWO voorzien van antwoorden en bestaan uit tijdvak 1 en 2
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
tandhiwahyono
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Examen VWO2016
tijdvak 1
vrijdag 13 mei
13.30 - 16.30 uur
scheikunde
Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift opgenomen.
Dit examen bestaat uit 23 vragen.
Voor dit examen zijn maximaal 69 punten te behalen.
Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald
kunnen worden.
Als bij een vraag een verklaring, uitleg, berekening of afleiding gevraagd wordt,
worden aan het antwoord meestal geen punten toegekend als deze verklaring,
uitleg, berekening of afleiding ontbreekt.
Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd.
Als er bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee
redenen, dan worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld.
VW-1028-a-16-1-o
, Nitromusks
Muskus is een belangrijke geur die onderdeel uitmaakt van vrijwel alle
parfums. Al ver voor het begin van onze jaartelling werd er gehandeld in
muskus. Door het geringe aanbod was natuurlijke muskus altijd uiterst
kostbaar. De belangrijkste geurstof in muskus is O
muscon, een stof met de molecuulformule C16H30O.
De structuurformule van muscon is hiernaast CH3
schematisch weergegeven. muscon
2p 1 Geef aan of er spiegelbeeldisomeren mogelijk zijn bij muscon.
Licht je antwoord toe aan de hand van bovenstaande schematische
structuurformule.
De productie van synthetische muscon is nooit van de grond gekomen.
Het rendement van de voorgestelde bereidingswijzen was steeds erg
laag, mede vanwege het grote aantal tussenstappen. Ook kwamen
goedkopere vervangers voor muscon beschikbaar: de nitromusks.
De nitromusks zijn eenvoudig te bereiden uit goedkope grondstoffen.
Zo kan muskxyleen (MX) worden bereid in slechts twee stappen die in
figuur 1 zijn weergegeven.
figuur 1
CH3 CH3
CH3 1
+ CH2 C
CH3
CH3 (CH3)3 C CH3
CH3 CH3
2 O 2N NO2
+ 3 HNO3 + 3 H2O
(CH3)3 C CH3 (CH3)3 C CH3
NO2
muskxyleen
In stap 1 uit figuur 1 laat men 1,3-dimethylbenzeen reageren met
methylpropeen. Deze omzetting heeft een rendement van 75%.
Vervolgens laat men de ontstane stof na zuivering reageren met
geconcentreerd salpeterzuur tot MX en water. Deze tweede stap heeft
een rendement van 88%.
4p 2 Bereken de E-factor voor deze bereiding van MX uit
1,3-dimethylbenzeen. De molaire massa van MX bedraagt 297,3 g mol–1.
Neem aan dat bij de zuivering geen stof verloren gaat.
VW-1028-a-16-1-o lees verder ►►►
, MX hecht goed aan textiel, waardoor de geur lang blijft hangen. MX is
hydrofoob. Daarom is het opmerkelijk dat MX goed hecht aan
bijvoorbeeld katoen. Katoen bestaat vooral uit cellulose. Van katoen is
bekend dat het goed water kan binden. Het blijkt dat de binding aan
katoen vooral door de in MX aanwezige ~NO2 groepen plaatsvindt.
Met behulp van Lewisstructuren kan worden verklaard waarom MX goed
hecht aan katoen. Op de uitwerkbijlage die bij dit examen hoort, zijn een
nitrogroep van MX en een gedeelte van een molecuul cellulose
schematisch en onvolledig weergegeven.
3p 3 Geef op de uitwerkbijlage de Lewisstructuur van de nitrogroep van MX en
de bovenste OH groep van cellulose. Geef in de tekening formele en
partiële ladingen aan. De weergegeven Lewisstructuren moeten voldoen
aan de oktetregel.
Het bleek dat nitromusks kunnen worden aangetoond in oppervlaktewater
en in het vetweefsel van vissen en mensen. Omdat nitromusks ervan
worden verdacht kankerverwekkend te zijn, is het gebruik sterk
teruggedrongen.
Uit kwalitatief onderzoek aan vissen bleek dat MX wordt opgenomen uit
het water via de huid, waarna het zich in het onderhuids vetweefsel
ophoopt.
Onderzoekers stelden de hypothese op dat MX de huid in beide
richtingen kan passeren. Het verdelingsevenwicht van MX in het water en
in het vetweefsel kan worden voorgesteld als:
MX (aq) MX (vet)
2p 4 Beschrijf welk onderzoek moet worden uitgevoerd om de hypothese te
toetsen. Geef ook aan welke uitkomst van dit onderzoek de hypothese
zou bevestigen.
Op basis van modelproeven leidden de onderzoekers af dat de waarde
van de evenwichtsconstante K van bovengenoemd evenwicht ongeveer
4·103 moest bedragen. Om deze waarde te toetsen, werd een kwantitatief
onderzoek aan vissen uitgevoerd. In een aquarium werden vissen
blootgesteld aan een constant gehalte MX van 22,5 nanogram MX per
liter. Men stelde vast dat [MX (vet) ] in het vetweefsel van de vissen
aanvankelijk snel steeg, maar zich na enige tijd stabiliseerde bij
105 microgram MX per liter vet.
2p 5 Ga met behulp van een berekening na of deze waarde redelijk in
overeenstemming is met de voorspelde waarde van K.
VW-1028-a-16-1-o lees verder ►►►
, Heet
Voor het snijden van ijzeren voorwerpen
zoals spoorrails worden snijbranders
gebruikt. In een snijbrander wordt vrijwel
altijd acetyleen (ethyn, C2H2) gebruikt in
combinatie met zuivere zuurstof. Met
deze ethyn-zuurstofvlam kan een
vlamtemperatuur van ruim boven het
smeltpunt van ijzer worden bereikt.
Andere koolwaterstoffen zoals ethaan
(C2H6) zijn onbruikbaar voor het snijden
van ijzer door een te lage vlamtemperatuur.
De temperatuur die een vlam maximaal kan bereiken, hangt vooral af van
twee factoren:
− de reactiewarmte van de verbranding van de brandstof;
− welke verbrandingsproducten ontstaan en in welke hoeveelheden.
Als aangenomen wordt dat ethyn volledig verbrandt, ontstaan
koolstofdioxide en waterdamp. Wanneer verlies van energie naar de
omgeving wordt verwaarloosd, wordt de vrijkomende energie uitsluitend
gebruikt om koolstofdioxide en waterdamp te verwarmen. Met behulp van
de reactiewarmte van de verbranding (de verbrandingswarmte) van ethyn
en de soortelijke warmtes van koolstofdioxide en water kan de
temperatuurstijging van het gasmengsel berekend worden. Bij volledige
verbranding van ethyn zou de maximale temperatuur van de vlam boven
7·103 K liggen.
De soortelijke warmte van een stof kan worden gedefinieerd als het aantal
joule dat nodig is om 1 g stof 1 K in temperatuur te laten stijgen.
4p 6 Laat met behulp van een berekening zien dat bij volledige verbranding
van ethyn een temperatuurstijging van meer dan 7·103 K wordt bereikt.
Neem aan dat alle energie wordt gebruikt om de ontstane waterdamp en
koolstofdioxide te verwarmen. Maak onder andere gebruik van de
volgende gegevens:
− de verbrandingswarmte van ethyn waarbij water als waterdamp
vrijkomt, bedraagt –1,26·106 J mol–1;
− de soortelijke warmte van waterdamp bedraagt 2,8 J g–1 K–1;
− de soortelijke warmte van koolstofdioxidegas bedraagt 1,3 J g–1 K–1.
De berekende waarde van de temperatuur van de ethyn-zuurstofvlam is
veel hoger dan de temperatuur die in werkelijkheid gehaald wordt. De
grote afwijking tussen de berekende en de gemeten vlamtemperatuur kan
worden verklaard uit de chemische eigenschappen van onder andere
waterdamp.
VW-1028-a-16-1-o lees verder ►►►
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tandhiwahyono. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,31. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65040 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
Laatst bekeken door jou
Tentamen (uitwerkingen) ·
ACLS FINAL EXAM SOLVED #14.
College aantekeningen ·
Lecture notes marketing UVA 2023
Tentamen (uitwerkingen) ·
ATI RN Leadership Proctored Exam
Tentamen (uitwerkingen) ·
Gerontology Quiz Questions
Tentamen (uitwerkingen) ·
OB EXAM 1 PRACTICE TEST 2023/2024
Essay ·
PHIL 347N Week 4 Case Study
Tentamen (uitwerkingen) ·
QDM Expert Questions And Answers
College aantekeningen ·
ANTH 0536 Spanish Conquest
