Samenvatting
Samenvatting Fundamentele pragmatiek 4
- Vak
- Pragmatiek
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van studietekst Fundamentele Pragmatiek 4.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: ae95 • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting studietekst 4 – Fundamentele pragmatiek 4Inleiding
Verbaal communiceren: geeft te vermoeden dat er sprake is van een interactief proces waarbij tenminste twee
taalgebruikers betrokken zijn in de – al dan niet wisselende – rol van zender (spreker, schrijver) en ontvanger
(hoorder, lezer), en waarbij het ‘product’ communicatie voortkomt uit het gecoördineerd handelen van die
twee taalgebruikers.
De hoorder heeft een heel actieve bijdrage in het communicatieproces: er wordt van hem verwacht dat hij in
staat en bereid is inhoudelijke leemten op te vullen, om ontbrekende maar voor een goed begrip noodzakelijke
gegevens aan te vullen.
Pragmatische voorwaarden bij taalhandelingen
Realisatiecondities
Geïnspireerd door Austins bijdrage over geslaagdheidsvoorwaarden, werkte Searle het inzicht uit dat alle talige
handelingen tot stand komen tegen de achtergrond van vier typen realisatiecondities:
1. Inhoudsregel: de inhoud van de uiting moet op enigerlei wijze naar een toekomstige handeling van de
spreker verwijzen.
2. Voorbereidende voorwaarde: de spreker acht de hoorder bereid en in staat om de beoogde
handeling uit te voeren.
3. Oprechtheidsvoorwaarde: de spreker is serieus van plan de genoemde handeling uit te voeren.
4. Essentiële voorwaarde: poging van de spreker om de hoorder er van te overtuigen dat de spreker iets
zal doen.
Deze voorwaarden kunnen op twee manieren worden opgevat:
1. Normatief: ze verwoorden en verantwoorden een aantal normen dat aan het gebruik van taal als
communicatiemiddel gesteld wordt.
2. Cognitieve toestanden bij hoorders: de taalgedragsnormen voor sprekers kunnen geïnterpreteerd
worden als cognitieve toestanden bij hoorder, en geherformuleerd tot veronderstellingen van de
hoorder over de spreker (pragmatische presupposities).
Pragmatische presupposities
Veronderstellingen ten aanzien van het talig handelen van anderen worden pragmatische presupposities
genoemd: ik ga er vanuit dat de spreker de realisatienormen met betrekking tot taalhandelingen kent en in
acht neemt.
Logische presupposities: hebben betrekking op de inhoud van uitingen, en spelen in de taalwetenschap
voornamelijk een rol bij vraagstukken inzake de waarheidsfunctionaliteit van uitspraken.
Het beginsel van coöperatie
Paul Grice: verhelderende beschouwingen over de fundamenten van (verbale) communicatie en andere
vormen van menselijke interactie. Aan elke gemeenschappelijke activiteit ligt het principe van samenwerking
ten grondslag. Zelfs het ontbreken van informatie kan informatief zijn.
Communicatie en cognitie
Taalproductie en taalverwerking zijn semiotische processen die uitgevoerd worden en ingebed zijn in een rijke
cognitieve omgeving die veelal wat onbeholpen wordt aangeduid als ‘het hoofd van de taalgebruiker’. Mensen
zijn in staat om niet alleen een letterlijke maar ook een pragmatische betekenis toe te kennen aan een uiting.
Het produceren van een uiting is dus slechts een deelhandeling bij het verrichten van een taalhandeling.
Stelregels voor taalgedrag
Conversationele maximen van Paul Grice:
Kwaliteitsmaxime: behelst de aanwijzing om nooit dingen te beweren die ongegrond zijn, en om geen
dingen te zeggen die je niet meent.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Joyceeeee876. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen