Blok Paars – Hoorcolleges Week 5
Hoorcollege 1. Traumarevalidatie
Maandag 13-03-2023
Diagnosegroepen bij revalidatie:
- Multitrauma: ernstig ongeval met meerdere verwondingen in verschillende delen van
lichaam
o Combinatie van letsels als botbreuken, letsel aan gewrichten en spieren,
orgaanletsel, zenuwletsel, hersenletsel of amputatie
o Hoog-energetisch trauma:
Val van 2-3 keer hoger dan lichaamslengte slachtoffer
Snelheid groter dan 10 km/h
In voertuig:
Zonder gordel: > 35 km/h
Met gordel: > 45 km/h
Een ster in voorruit door inzittende
Over kop geslagen voertuig
Uit voertuig geslingerd
Vrijgekomen airbags
Ernstige schade aan buitenzijde van voertuig
- Dwarslaesie:
o Door neurologische uitval ook problemen met cardiovasculair en gastro-intestinaal
systeem
- Amputatie (meestal door diabetes):
o Bij vaatproblemen wordt tenen het vaakst geamputeerd
o Na trauma is het transtibiaal het meest voorkomende
Functie na transfemorale amputatie: kost 70% meer energie
Functie na transtibiale amputatie: kunnen in principe alles doen
Kost 30% meer energie
- Niet aangeboren hersenletsel:
o Check altijd cognitie
MOCA: montreal cognitive assessment
- Gewrichtsgerelateerde aandoeningen
- Aangeboren afwijkingen
- Progressieve neurologische aandoeningen
- Neuromusculaire aandoeningen
Vormen van revalidatie:
- Medisch specialistisch: klinisch of poliklinisch
- Geriatrische revalidatie zorg (GRZ)
- Eerstelijns revalidatie
Revalidatieteam:
- Revalidatiearts
- Verpleging
- Psycholoog
, - Maatschappelijk werk
- Fysiotherapeut
- Ergotherapeut
- Logopedist
- Sport
Samenwerking met:
- Orthopedisch schoenmaker
- Orthopedisch instrumentmaker: been- en armprotheses
Bij revalidatie is het van belang om te kijken naar het ICF-model:
Hierin behoort:
- Persoonlijke factoren:
o Leeftijd, geslacht
o Werk
- Omgevingsfactoren:
o Fysieke omgeving: woon- en werksituatie
o Familie
- Participatie:
o Hobby’s, sporten
- Structuur en functie: stoornissen door ziekte
o Pijn, beweeglijkheid, continentie
- Activiteiten: beperkingen
o ADL-afhankelijkheid
-
,Zelfstudie 1. Overgevoeligheidsreacties
Donderdag 09-03-2023
Pathofysiologie
Overgevoeligheidsreacties zijn in te delen in:
- Allergisch: immunologisch mechanisme
- Niet-allergisch: niet immunologisch mechanisme
- Alternatieve diagnosen:
o Virale infectie
o Toxine gemedieerd exantheem
o Graft versus host disease
Geneesmiddelenallergie:
- Ieder geneesmiddel kan allergie uitlokken
- Alle huidbeelden
- Alle typen allergische reacties
- Twee principes:
o Antigeen door binding aan een eiwit: hapteen
Geneesmiddel: penicilline, cefalosporinen
Metaboliet: sulfamethoxazol, fenytoïne, carbamezepine
o Directe interactie met immuunreceptor: P-i concept
T-celreceptoren: sulfamethoxazol, carbamazepine
HLA-moleculen: carbamazepine, allopurinol, flucloxacilline, abacavir
Onderscheid in:
- Ongecompliceerd (95%): meestal type 1 of type 4 reactie
- Gecompliceerd (5%):
o AGEP: acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulosis
Presentatie: koorts en pustuleuze huidafwijkingen
Jeukende en brandende huid
Eerste afwijkingen in lichaamsplooien
Diffuse, oppervlakkige, niet-folliculaire, steriele pustels met
erythemateuze, oedemateuze huid
Leukocytose, meestal neutrofielen
Middelen: bètalactam antibiotica, antihypertensiva, antiepileptica,
antimalariamiddelen
Timing en beloop: 1-4 dagen na starten
Meestal selflimiting na staken middel
Herstel met vervellen van huid na 1-2 weken
o SJS / TEN: stevens Johnson syndroom / toxische epidermale necrolyse
Presentatie: betrokkenheid mucosa, bullae, pijn en koorts
Koorts, pijnlijke mond en ogen
Huidafwijkingen (erytheem en pijn) snel daarna
Erythemateuze maculae > bullae (uren tot dagen)
Betrokkenheid van mond (100%) en ogen
Orgaanbetrokkenheid: longen, tr. digestivus, nieren, KNO, genitaliën
, Huiddefecten:
< 10%: SJS
> 30%: TEN
Middelen: antibiotica, anti-epileptica, NSAIDs, allopurinol
Timing en beloop: 7-21 dagen na starten
Intensieve zorg nodig ter voorkoming van complicaties:
hypovolemie, infecties, elektrolytstoornissen, nierfunctieverlies,
visusstoornissen
Mortaliteit SJS < 5%, TEN 30% (infecties, myocardinfarct,
longembolieën, GI-bloedingen)
o DRESS / DIHS: drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms / drug induced
hypersensitivity syndrome
Meest voorkomende gecompliceerde reactie
Presentatie: koorts, maculopapulaire rash en orgaanbetrokkenheid
Koorts
Rash hoofd, hals, armen en romp
Soms oedemateus (o.a. gelaat), bullae, pustels, jeuk
Lymfadenopathie
Artralgieën
Eosinofilie en atypische lymfocyten
Vaak hepatitis, maar betrokkenheid alle organen mogelijkheid
Middelen: anti-epileptica, bèta-lactam antibiotica, allopurinol, NSAIDs,
antiretrovirale middelen, sulfonamide antibiotica
Timing en beloop: 15-40 dagen na starten
Systemische corticosteroïden (recidieven na afbouwen komen
frequent voor)
Mortaliteit tot 10% (hepatitis, myocarditis, interstitiële pneumonitis
en nefritis, thyreoïditis)
Verhoogd risico op auto-immuunziekten na herstel
Kliniek
Stappen:
- Inventariseer wijzigingen in mediatie tot 8 weken van tevoren
- Beschrijf morfologisch patroon huidafwijkingen
- Herken tekenen van gecompliceerde reactie:
o Symptomen: koorts, hypotensie, oedeem gelaat, lymfadenopathie
Huidafwijkingen: pijnlijk, bulleus, pustulair, schietschijflaesies, betrokkenheid
mucosa, beschadigde huid, positief teken van Nikolsky, > 50% van
lichaamsoppervlak
o Aanvullend onderzoek:
Eosinofilie en atypische lymfocyten
Verhoogde leverenzymen
Gestoorde nierfunctie
Proteïnurie
- Combineer geneesmiddelen anamnese en type allergie en bijbehorende tijdsinterval:
