Dit is hetgeen wat je moet kunnen op het tentamen. Alle onderwerpen met bijbehorende stappenplannen komen aan bod. In combinatie met de uitleg op de hoorcolleges moet dit een goede voorbereiding geven voor het tentamen. Mocht je iets niet snappen kun je het nalezen in het boek. Ook het gebruik van ...
Inhoudsopgave
Natrekking onroerende zaken....................................................................................................................................3
Directe natrekking......................................................................................................................................................3
Indirecte natrekking....................................................................................................................................................3
Horizontale natrekking gaat voor verticale natrekking...............................................................................................3
Verschil 3:3 & 5:20 & 3:4 BW..................................................................................................................................4
Natrekking roerende zaken........................................................................................................................................4
Natrekking art. 5:14 BW.............................................................................................................................................4
Vermenging art. 5:15 BW jo 5:14 BW.........................................................................................................................5
Zaaksvorming art. 5:16 BW.........................................................................................................................................5
Eigendom..................................................................................................................................................................6
Overbouw en misbruik van recht art. 3:13 jo 5:54 BW................................................................................................6
Noodweg 5:57 BW......................................................................................................................................................6
Hinder door buren.......................................................................................................................................................7
Gemeenschappelijk eigendom....................................................................................................................................7
Bijzondere vormen van gemeenschap....................................................................................................................7
Beperkte rechten.......................................................................................................................................................7
Vruchtgebruik art. 3:201 BW......................................................................................................................................8
Erfdienstbaarheid art. 5:70 BW...................................................................................................................................8
Erfpacht art. 5:85 BW.................................................................................................................................................8
Opstal art. 5:101 BW...................................................................................................................................................8
Pand- en hypotheek....................................................................................................................................................8
Om te onthouden:..................................................................................................................................................8
Voor- en nadelen bij gemeenschap tegenover appartementsrechten.........................................................................8
Verjaring..................................................................................................................................................................10
Verkrijgende verjaring...............................................................................................................................................10
Verkrijgende verjaring van beperkte rechten........................................................................................................10
Bevrijdende verjaring................................................................................................................................................11
Bezit & houderschap................................................................................................................................................12
Hoe verkrijg je bezit?.................................................................................................................................................12
Opletten.................................................................................................................................................................... 12
Overdracht...............................................................................................................................................................13
Overdraagbaarheid 3:83...........................................................................................................................................13
Titel........................................................................................................................................................................... 13
Beschikkingsbevoegdheid.........................................................................................................................................14
Levering zie ook bezit & houderschap....................................................................................................................14
Levering van onroerende zaken art. 3:89 BW.......................................................................................................14
Levering van roerende zaken art. 3:90 BW............................................................................................................15
Levering van vorderingen 3:94 BW.......................................................................................................................15
Levering in overige gevallen..................................................................................................................................15
Vestiging van beperkte rechten.............................................................................................................................16
Derdenbescherming................................................................................................................................................16
Algemene derdenbescherming 3:36 BW...................................................................................................................16
Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid......................................................................................................16
Roerende zaken 3:86 BW......................................................................................................................................16
Onroerende zaken 3:88 BW..................................................................................................................................17
Derdenbescherming registergoederen......................................................................................................................17
,Voorwaardelijke overdracht....................................................................................................................................18
Overdracht onder ontbindende voorwaarde art. 3:84 lid 4 BW................................................................................18
Recht van reclame art. 7:39 BW................................................................................................................................18
Derdenbescherming recht van reclame art. 7:42 BW...........................................................................................19
Overdracht onder opschortende voorwaarde (= eigendomsvoorbehoud).................................................................19
Voor welke vorderingen kun je een eigendomsvoorbehoud vestigen?.................................................................19
Doorbreking eigendomsvoorbehoud.........................................................................................................................20
Positie koper en verkoper bij eigendomsvoorbehoud................................................................................................20
Positie verkoper....................................................................................................................................................20
Positie koper.........................................................................................................................................................20
Vertegenwoordiging................................................................................................................................................21
Vervreemding door een tussenpersoon....................................................................................................................21
ABC-transacties.........................................................................................................................................................21
Verkrijging via een tussenpersoon............................................................................................................................21
Toekomstige goederen.............................................................................................................................................22
Overdracht toekomstige goederen............................................................................................................................22
Dubbele levering bij voorbaat 3:97 lid 2...................................................................................................................23
Vestiging zekerheden...............................................................................................................................................23
Vestiging................................................................................................................................................................... 23
Afhankelijkheid.........................................................................................................................................................24
Pandrecht speciale dingen.......................................................................................................................................25
Pandrecht op toekomstige goederen........................................................................................................................25
Zekerheidseigendom.................................................................................................................................................25
Uitwinning pandrecht..............................................................................................................................................26
Executie pandrecht...................................................................................................................................................26
Girale inning.............................................................................................................................................................27
Curator tegenover pandhouder (bank).................................................................................................................29
Uitwinning hypotheekrecht.....................................................................................................................................30
Inhoud hypotheek; wat mag je afspreken?...............................................................................................................30
Substitutie.................................................................................................................................................................30
Executie hypotheek...................................................................................................................................................30
Lossing...................................................................................................................................................................... 32
Schijnexecutie...........................................................................................................................................................32
Beslag......................................................................................................................................................................33
Blokkerende werking van beslag...............................................................................................................................33
Beslag door fiscus.....................................................................................................................................................34
Retentierecht............................................................................................................................................................34
Beslag en faillissement..............................................................................................................................................35
Faillissement............................................................................................................................................................35
Gevolgen faillietverklaring........................................................................................................................................35
De verdeling..............................................................................................................................................................35
Het vermogen van de failliet.................................................................................................................................36
,Natrekking onroerende zaken
Directe natrekking
= Er wordt een gebouw of werk door de grond nagetrokken = directe vereniging
Uitwerken of het gebouw of werk duurzaam met de grond verenigd is.
Art. 3:3 jo 5:20 sub e BW, is dat het geval dan is het een onroerende zaak, en behoort het tot het
eigendom van de grond.
Vereisten directe vereniging art. 3:3 jo 5:20 sub e BW
1. Is er sprake van vereniging?
- HR Havenkranen:
Er moet een voortdurende feitelijke verbinding zijn met de grond; het raakt de grond de hele tijd
aan. Daarvoor hoeft het niet vast te staan. (Heen en weer is oke)
- HR Woonark:
Iets wat op water drijft is niet verenigd met de grond, vereniging kan niet enkel worden
aangenomen op grond van verbinding door kabels. (Op en neer is roerend)
2. Is er sprake van duurzame vereniging?
- HR Portacabin:
Het moet naar aard en inrichting bedoeld zijn om duurzaam ter plaatse te blijven:
Daarbij is het niet van belang dat de technische mogelijkheid bestaat het te verplaatsen.
De bedoeling van de bouwer voor zover deze naar buiten kenbaar is
(subjectieve maatstaf)
De bestemming van een gebouw of werk om duurzaam ter plaatse te blijven dient
naar buiten kenbaar te zijn
(objectief vereiste)
Verkeersopvatting, geen zelfstandige maatstaf maar mag worden meegenomen.
Indirecte natrekking
= wordt een zaak door het gebouw nagetrokken (en evt. die weer met de grond)
Uitwerken of de zaak een bestanddeel is van de hoofdzaak.
Art. 3:4 BW
Lid 2: wanneer iets zodanig met de hoofdzaak is verbonden dat zij daarvan niet kan worden
afgescheiden zonder dat er beschadiging wordt toegebracht.
Lid 1: als hetgeen volgens verkeersopvattingen onderdeel van een zaak uitmaakt.
- HR Dépex 1+2, HR Prorair/Rijswijk 3 Geven AANWIJZINGEN
Bestanddeel als:
1. Gebouw en apparatuur in constructief opzicht specifiek op elkaar zijn afgestemd
OF
2. Gebouw zonder apparatuur incompleet is
3. Het is geen bestanddeel als er een tijdelijke hulpfunctie wordt vervuld en de zaken dus
bestemd zijn om daarna te worden verwijderd.
Horizontale natrekking gaat voor verticale natrekking
Art. 5:20 sub e BW:
De eigendom van de grond omvat gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd
(verticaal), voor zover ze geen bestanddeel zijn van eens anders onroerende zaak (horizontaal).
,Verschil 3:3 & 5:20 & 3:4 BW
Ze beantwoorden een andere vraag
3:3, is het een onroerend goed? (Boek 3 is algemeen)
Arrest Portacabin
5:20, van wie is het gebouw? (Gaat alleen over zaken)
3:4, wat behoort tot de hoofdzaak? Alle bestanddelen die behoren tot de hoofdzaak hebben 1 eigenaar.
Arrest Dépex/Curatoren
5:20 BW: Wat behoort allemaal tot jouw eigendom?
3:4 BW: Wat behoort allemaal tot jouw zaak waar jij eigendom over hebt?
Natrekking art. 5:14 BW
= Een zaak wordt bestanddeel van een andere zaak (de hoofdzaak) en verliest daarmee zijn zelfstandigheid.
1. Er moet sprake zijn van 1 zaak
art. 3:4 BW
- Lid 2: wanneer iets zodanig met de hoofdzaak is verbonden dat zij daarvan niet kan worden
afgescheiden zonder dat er beschadiging wordt toegebracht.
- Lid 1: als hetgeen volgens verkeersopvattingen onderdeel van een zaak uitmaakt.
HR Dépex & Prorail/Rijswijk zie natrekking onroerende zaken
2. Kun je een hoofdzaak/bestanddeel aanwijzen? 5:14 lid 3 BW
- De waarde van de andere zaak wordt aanmerkelijk overtroffen
HR Nieuw Matex & Zalco: wordt niet snel aangenomen
- Verkeersopvatting
HR Zalco: bij samenvoegen van gelijksoortige zaken, is de verkeersopvatting geen
optie.
3. Wel hoofdzaak aan te wijzen:
Eigenaar van de hoofdzaak is eigenaar van al haar bestanddelen lid 1
4. Geen hoofdzaak aan te wijzen
Mede-eigendom naar rato van de waarde der delen lid 2
,Vermenging art. 5:15 BW jo 5:14 BW
= Het samenvloeien van niet individualiseerbare zaken.
Wanneer je nog aan kunt wijzen wat van jou is, dan is er geen sprake van vermenging
Wanneer sprake is van vermenging, doorloop je hetzelfde schema als bij natrekking.
1. Eigenlijke vermenging
= Er is 1 zaak ontstaan
2. Oneigenlijke vermenging
= er zijn nog steeds meerder dezelfde zaken van verschillende personen, maar deze liggen nu naast
elkaar, er is een bewijsprobleem.
HR Teixeira de Mattos
Wanneer iemand zijn eigendomsrecht op een zaak uit een hoeveelheid soortgelijke zaken erkend wil zien,
dan moet hij exact kunnen aanwijzen welke de aan zijn gepretendeerd recht onderworpen zaak is.
Dit kun je zeker niet bij een wisselende voorraad.
Wanneer je bij oneigenlijke vermenging niet kunt aantonen wat van jou is, zijn de spullen van degene die de
spullen daadwerkelijk onder zich heeft.
Bewijsvermoedens
Art. 3:109 jo 3:119 BW houder = eigenaar
Zaaksvorming art. 5:16 BW
= Er worden uit een zaak of uit meerdere zaken een nieuwe zaak gevormd.
Er ontstaat een nieuwe zaak met een nieuw eigendomsrecht, het artikel geeft aan wie er eigenaar wordt.
Ook hier vervallen de rechten die op de zaken rustten.
1. Er is een nieuwe zaak gevormd
Nieuw zaak?
- HR Kuikenbroederij: er is sprake van een nieuwe zaak, als deze een nieuwe identiteit heeft
- HR Hinck/van der Werf: schip was na aanpassingen, nog altijd een schip
Wordt er gevormd?
- HR Kuikenbroederij:
Het planmatig en doelmatig gebruiken van natuurlijke processen om iets te vormen.
2. Is dit voor zichzelf, of voor een ander gedaan.
- Breda/Antonius:
Gaat om de bestaande rechtsverhouding tussen partijen
Aanwijzingen:
Wie had de beslissende invloed op de wijze van productie
Wie had de beslissende invloed op de definitieve vorm
Wie droeg het risico ter zake van verliezen wegens tegenvallende bruikbaarheid,
verhandelbaarheid of winstgevendheid van het product.
Dit moet naar buiten toe kenbaar zijn.
Stappenplan natrekking algemeen:
Gaat het in de casus om een roerende of onroerende zaak?
- Onroerend dan 2 typen vragen:
Wordt er gevraagd of iets tot de grond behoort? Art. 3:3 & 5:20 BW
Duurzaam met de grond verenigd
, Wordt er gevraagd of iets onderdeel is van een gebouw of werk? En eventueel indirecte
natrekking. Art. 3:4 BW & 5:3 BW
Bestanddeelvorming
- Roerende zaak, dan niet kijken naar hoofdzaak en bestanddelen etc.
Is er sprake van 1 zaak?
Nee Meerdere zaken, meerdere eigenaren, eventueel oneigenlijke vermenging
Ja? Natrekking/vermenging
Is er een hoofdzaak aan te wijzen?
Ja? Eigenaar hoofdzaak is ook eigenaar van de bestanddelen
Nee? Mede-eigendom (HR Zalco gelijksoortige gevallen bijna altijd mede-eigendom naar
rato).
OF nieuwe zaak gevormd? Zaaksvorming art. 5:16 BW
Eigendom
Eigendom is het meest omvattende recht wat je op een zaak kan hebben art. 5:1 lid 1 BW
Daarvoor gelden wel beperkingen, je mag andere niet hinderen (denk daarbij aan planten bij de erfgrens,
boek 5) en eigendom mag niet gebruikt worden als onrechtmatige daad.
Overbouw en misbruik van recht art. 3:13 jo 5:54 BW
1. Wie is eigenaar van de overbouw? Art. 5:20 jo 3:4
Horizontale natrekking gaat voor verticale natrekking
2. Is er dan dus sprake van overbouw?
3. Belangenafweging:
- In beginsel mag de eigenaar van de grond afbraak van overbouw (amotie) vorderen art. 5:1 lid 2
BW
- Tenzij hij dan misbruik van bevoegdheid zou maken art. 3:13 lid 2 BW of 5:54 BW
(generalis/specialis)
Art. 3:13 BW, vereisten:
1) Geen ander doel dan om een ander te schaden, OF
2) Amotie is zo onevenredig dat naar redelijkheid niet tot die vordering overgegaan
kan worden. (jo 5:54 BW)
HR Grensoverschrijdende Garage
Het moet gaan om onevenredig veel nadeel: enkel het feit dat men geen
genoegen neemt met schadevergoeding maakt nog niet dat er sprake is van
misbruik van bevoegdheid.
3) Kan niet bij kwade trouw of grove schuld
4. Indien sprake van misbruik van bevoegdheid, oplossing in art. 5:54 BW
- Overdracht stukje grond van overbouw
Voordeel: je draagt eigendom over, levert je meer geld op
Nadeel: je verliest voorgoed het recht op de grond (ook als de overbouw ooit wordt verwijderd)
- Erfdienstbaarheid vestigen
Voordeel: wanneer de garage wordt verwijderd behoud je de eigendom van de grond
Nadeel: je krijgt hier waarschijnlijk minder geld voor
Keuze is aan de eigenaar van het erf, wel verplicht medewerking.
Noodweg 5:57 BW
Dit recht heb je enkel in bepaalde feitelijke situaties en alleen voor zolang deze situatie zich voordoet.
Wanneer je geen behoorlijke toegang hebt tot een openbare weg of vaarwater
Bij het aanleggen van de weg wordt er rekening gehouden met voor de een zo kort mogelijke
afstand en voor de ander zo min mogelijk last.
Dit tegen een schadevergoeding
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RosanneBurm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
