College: 1 Verkleuringen en bleken 01-02-2018
e
1 boek: H: 10 – verkleuringen van tanden (Albert Schuurs)
2e boek: tanden bleken (A.H.B. Schuurs, J.P. van Amerongen)
Naslagwerk: http://tpocketdentstry.com/-bbleachingbtechniuues/
Leerdoelen van ACTA gebitstpathologie uitwerken dan heb je alle leerstof voor het tentamen.
WAARNEMEN:TINTEN, KLEUREN EN VERSCHILLEN ZIEN:
Wat zijn richtlijnen voor afwijkingen in onze westerse samenleving?
* Otpbouw normale tanden:
b Ligt bestaat uit verschillende kleuren. Alle kleuren bij elkaar is wit licht. Dit ziet je oog. Kleur bestaat uit
verschillende dingen:
1. Hue = de kleur. Tint kleur wordt betpaald door de absortpte en refecte v/h wite licht vanuit het
zichtbaar EM golfengten stpectrum.
Tint = refecte van het wite licht. En het zicht van de zichtbare golven denk maar aan de
glazuurtprisma’s die in een wite vlek anders worden otpgestatpeld (ze ziten niet meer helemaal mooi).
Je ziet dan een wite vlek. Dit betekend dat het licht anders wordt terug getplaatst.
1. Chroma = de kracht (intensiteit).
2. Briljantsie = de (waarde) in helderheid van zwart (0) naar wit (100).
Bij de meeste mensen, meest voorkomende tandkleur.
Waarneming met wit zonlicht.
Geeft meest weerkaatsing wit/gele golfengtes weer.
Enigszins rood / bruin.
* Haal je de bolvorm weg dan blijven er 3 assen over. De assen zijn:
1. L = brilliance wit zwart L/Zbas
2. Abwaarde lager groen.
3. Bbwaarde lager blauw.
b Abas rood – groen.
b Bbas geel – blauw.
Elke kleur wordt betpaald door de waarden otp 3 assen in het ovale ruimte.
A1 = ………. dan 4A
Minder zwart hogere L*
Minder rood Lagere a*
Minder geel Lagere b*
L*, a* en b* waarden otp de 3 assen voor de vitatpan A1 en A4.
1
, b De L waarde is hoger dan bij een A4.
b a* waarde gaat naar de min, het groen gebied.
b b* waarde gaat meer naar het gele gebied.
Daarmee ontstaat er een kleur. En een kleurverschil t.o.v. bijv. A4. Want dan gaat de tabel een beetje
schuiven. Het is voldoende als je snatpt dat tussen A1 en A4 een kleurverschil zit maar wel in een verschillende
tnt.
* Kleurbetpaling:
Je hebt van die kleurenringen om de kleur tand van een tpt te betpalen. Je deelt de tpt eerst in otp basiskleur van de
tanden. die hebben verschillende tnten.
- A groetp rood / bruin A1 t/m A4.
o Jongere tpt
o A1 L waarde is hoger dan bij A4
o A* waarde gaat meer naar het groene gebied
o B*
- B groetp rood / geel B1 t/m B4.
o De roodbgroetp komt 2 keer voor. Dit is altjd lastger te betpalen.
- C groetp grijze tnten C1 t/m C4.
o Oudere tpt
- D groetp rood / grijs D1 t/m D4.
∆ E=¿ ¿
Delta (∆ ) = voor het totale kleurverschil.
- Als ∆ E = 1, dan vindt 50% van de kijkers dat de kleur van 2 objecten goed overeenstemt.
- Voor 2 < ∆ E < 3,7 geldt dat het kleurverschil minimaal zichtbaar voor tpt is, maar aantal vindt dat
accetptabel.
- Als ∆ E > 4 goed kleurverschil.
- Belangrijk is dus de begin waarde goed te noteren.
Met de formule kan je uitrekenen wat het kleurverschil is. Je houd de ‘Vitatpan’ bij de tanden met het
liefst met zo veel mogelijk stralen van de zon, bij het raam.
* Het is moeilijk om van een B3 naar een B2 te komen en dat de tpt dan zegt tevreden te zijn. Je moet altjd 2
stprongen maken zodat de tpt tevreden is (verschil ziet).
- Dus van A3 naar A1 is zichtbaar.
- Je kan niet van groetp B naar groetp A.
- Veel tpt willen het liefst A1 = de witste tand.
● Degenerate dentte = tanden verkleuren ook, net als dat de mensen ouder worden.
- Wordt geliger door secundair dentne.
- Crowding
2
, * Wat nemen we waar?
- Gebitselementen zijn zelden egaal van kleur.
- 1mm hydroxylatpatet laat voor 70% licht door.
- Dentne zit onder glazuur en heeft een andere doorlaatbaarheid.
o Minder atpatet
o Meer secundair dentne, otpaker van kleur.
Dus: dentne onder het glazuur laat minder licht door.
* Galzuur is heel erg doorzichtg. Het licht gaat dan dwars door glazuur heen maar niet door dentne. De insicale
rand kan je dan dwars door heen kijken (ziet er donker uit) dit kan je dus ook niet bleken! Een otplossing zou
zijn om te kijken dat er minder licht doorheen zal gaan.
* Indeling in 3 vlakken geeft levendigheid aan elementen.
1. Incisale deel = zit alleen glazuur (geen dentne en odontoblasten) geeft een natuurlijke kleur van een tand.
o Te dun door slijtage / erosie
o Glasachtg astpect donker in de mondholte.
2. Middelste deel = glazuur en dentne.
3. Cervicale deel = het dikst, hier worden meer kleuren geabsorbeerd en daarom kaatst er minder wit ligt
terug.
Dikte ’semitranstparant’ glazuur doorschemering tandboog.
Vaak heeft iemand gelere hoektanden. Dit is de kleur van het dentne dat doorschemert.
- Wanneer dit heel storend is voor de tpt kan er een facing over gelegd worden.
ETIOLOGIE:
* Kleurverschil:
- Erfelijkheid
- Aanleg wat gebeurde er tjdens de aanleg?
- Veroudering bij ouder worden verdonkeren tanden door omgevingsfactoren.
o Waarneming duidelijk naast tporseleinkroon, na jaren toch kleurverschil.
De gingiva kan zich hebben teruggetrokken.
- Trauma
- …
Wat kan je zeggen over het oorzaak v/h ontstaan van een kleurverschil gedurende
dat de tand zichtbaar is in de mond?
* Tandontwikkeling:
- Ameloblasten = maken glazuur.
o Glazuur is eerst een eiwit, in het eiwit ontstaan zouten. De
kristallen gaan groeien (natureren uit) en wordt glazuur.
o Dit gebeurt ook met dentne, maar dan met de odontoblasten.
- Tijdens dit tproces kan het misgaan. Door bv een eiwit dat verkeerd
aangelegd is (door een genetsche fout), medicate, etc. kan in glazuur en/
of in dentne voorkomen. Je ziet dan een verkleuring.
3
, - Dit kan tjdens de dentogenese gebeuren maar ook erna als het eiwit al is gevormd.
* Oorstprong verkleuringen tand:
1. Gedurende de dentogenese en (tpre)erutptevebrijtping worden kleurstofen ingebouwd.
2. Na de dentogenese geïnfltreerd in glazuur en/of dentne via mond (= exogeen) of tpultpa (= endogeen).
3. Gebrekkige aanleg glazuur en/of dentne (tprimair of secundair).
4. Verkleurende agenta buiten bovenotp glazuur aanwezig.
5. Glazuur of dentne dat tpost erutptef verdwenen is.
!! Oorstprong verkleuringen tand !!
Endogeen
Endogeen formatef Uit lichaam (incl. tpultpa) afomstge agenta in dentne / glazuur ingebouwd; hiertoe
worden ook gerekend hytpocalcifcates en erfelijke structuurstoornissen van het
glazuur en/of dentne.
Endogeen tposterutptef Vorming van tertair dentne in de tpultpa, tpultpabobliterate (veroudering), tpultpale
bloeding.
Exogeen (tposterutptef)
Exogene tposterutpteve Vanuit de mond in het glazuur/dentne geïnfecteerd en uit
infltrate caviteit/vulling/tpultpavulling binnengedrongen.
Exogene tposterutpteve Aanleg otp buitenzijde gebitselement.
tpseudoverkleuring
Exogene tposterutpteve Dunner wordend/verdwenen glazuur en blootliggend tandbeen (dit laatste eventueel
afbraakverkleuring secundair verkleur door infltrate van agenta) doorschemerende tpultpa na interne
dentneresortpte.
● Endogeen = verkleuringen die tjden de ontwikkeling ontstaan, ziten in de tand.
- Als de oorstprong van de verkleuringen van tanden tjdens de formate ontstaan zijn is het endogeen.
- Vb. AB (tetracycline) is een verkleuring die is ontwikkeld tjdens het ontstaan van de tand.
● Exogeen = als iets doorgebroken is en de verkleuring ontstaat.
● Formatee = tjdens het vormen van de tand.
● Endogene posteropteve verkleuring = avitaal element kan de tand blauw worden.
Als de oorstprong van de verkleuringen van tanden tjdens de formate ontstaan zijn is het endogeen. Het glazuur
is niet verkleurd.
* Endogeen formatef:
Oorstprong verkleuringen tand endogeen formateve verkleuring:
- Ontstaat tjdens dentogenese.
- Onduidelijk welke kleurstofen.
- Sommige zijn uiterst zeldzaam.
- Bij bleken zal het geen efect hebben, dit moet dan ook goed uitgelegd worden aan de tpt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Leonora20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.